Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Ο εφευρέτης του «πράσινου τοίχου»
Το σπίτι του Πατρίκ Μπλαν, στα προάστια του Παρισιού, είναι η δική του Εδέμ. Υπάρχουν κάθετοι κήποι ή «πράσινοι τοίχοι», εξωτερικοί αλλά και εσωτερικού χώρου, μικρότεροι ή μεγαλύτεροι τοίχοι, που έκαναν τον 60χρόνο Γάλλο βοτανολόγο παγκοσμίως γνωστό.
Εξωτικά ωδικά πτηνά, σαύρες και μικρά βατράχια φωλιάζουν ανάμεσα στα πυκνά φυλλώματα. Το υπερυψωμένο δάπεδο του γραφείου του Μπλαν είναι ένα τεράστιο ενυδρείο γεμάτο τροπικά ψάρια.
Ο φίλος του, αρχιτέκτονάς του και συχνά συνεργάτης του Ζαν Νουβέλ, τον αποκαλεί Green Man και δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί. Από τα βαμμένα μαλλιά του, τα χακί χρώματος παπούτσια και τα ρούχα του, ο Μπλαν έχει γίνει ο ίδιος ένα «τοτέμ» του πράσινου χρώματος.
Αφιερώνοντας λίγο χρόνο από το πολυάσχολο πρόγραμμά του, που περιλαμβάνει το πρόσφατο σχέδιο του ψηλότερου κάθετου κήπου του κόσμου, στο Σίδνεϊ, ο Μπλαν εξηγεί θαυμάσια την εμμονή του.
«Είχα ένα ενυδρείο γεμάτο τροπικά ψάρια, ένα πολύ ενδιαφέρον οικοσύστημα, όταν ήμουν περίπου οκτώ ετών. Όταν ήμουν περίπου 13 διάβασα σε ένα γερμανικό περιοδικό ότι ο καλύτερος τρόπος για να καθαρίσει ένα ενυδρείο ήταν να έχουμε τις ρίζες των φυτών σε αυτό. Η αρχική ιδέα ήταν να φιλτράρουν το νερό, αλλά αυτό που καταλήξαμε, και ήταν συναρπαστικό, ήταν να δούμε ότι τα φυτά μπορούν να αναπτυχθούν χωρίς την ανάγκη εδάφους. Έτσι αναπτύχθηκε ο πρώτος μου κάθετος κήπος στο δωμάτιό μου, όταν ήμουν περίπου στα 18 μου και ο οποίος αρδεύονταν από μια αντλία στο ενυδρείο μου. Οι τοίχοι που βλέπετε εδώ αρδεύονται χρησιμοποιώντας ακριβώς την ίδια αρχή».
Ο Μπλαν έχει σχεδιάσει πάνω από 300 κάθετους κήπους σε όλο τον κόσμο, ακόμη και σε κλιματικές συνθήκες ερήμου, όπως στο Μπαχρέιν και την Σαουδική Αραβία. Για το κτίριο «One Central Park» στο Σίδνεϊ λέει: «ο πύργος είναι σχεδιασμένος από τον Ζαν Νουβέλ, είναι πάνω από 160 μέτρα και είναι πολύ μεγάλη η πρόκληση. Συνολικά υπάρχουν 450 διαφορετικά είδη φυτών, εκ των οποίων 250 τροπικά. Όταν ένα κτίριο είναι πολύ ψηλό μπορεί να υπάρξει πολύ ισχυρός άνεμος, έτσι έχω εγκαταστήσει μια μεταλλική σχάρα με μεγάλα κιγκλιδώματα μπροστά του για να βεβαιωθούμε ότι τα φυτά θα είναι ασφαλή…»
Αποικία στη Σελήνη
Τη δημιουργία μιας μεγάλης αποικίας στη Σελήνη και τη μεταφορά του μεγαλύτερου μέρους της βαριάς βιομηχανίας στο διάστημα, σε άλλους πλανήτες και αστεροειδείς, οραματίζεται ο δισεκατομμυριούχος Τζεφ Μπέζος, ιδιοκτήτης της Amazon και της διαστημικής εταιρείας Blue Origin.
Σύμφωνα με το όραμά του, η Γη θα παραμείνει μόνο ως τόπος κατοικίας και δραστηριοτήτων της ελαφριάς βιομηχανίας.
«Θα πρέπει να αφήσουμε αυτόν τον πλανήτη. Πρόκειται να τον αφήσουμε και αυτό θα κάνει τον πλανήτη μας καλύτερο. Θα πηγαίνουμε και θα ερχόμαστε και όσοι θέλουν να μείνουν εδώ, θα μείνουν», πρόσθεσε.
Η Blue Origin, ανταγωνιστική της εταιρείας Space X του Έλον Μασκ, είναι πρόθυμη, όπως είπε, να συνεργασθεί με την αμερικανική διαστημική υπηρεσία (NASA) και με την ευρωπαϊκή (ESA) για να δημιουργηθεί αποικία στο φεγγάρι. Κάτι τέτοιο, ανέφερε, θα είναι σχετικά εύκολο, επειδή η Σελήνη δεν είναι μακριά, ενώ έχει και αποθέματα νερού, τα οποία, μεταξύ άλλων, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία καυσίμων. Σε πιο βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, τόνισε ότι η διαστημική εταιρεία του έχει ως βασικό στόχο να μειώσει το κόστος των διαστημικών ταξιδιών και, μεταξύ άλλων, θα χρησιμοποιήσει πλοία ως εξέδρες εκτόξευσης πυραύλων. Αντίθετα με τον Μασκ και τη Space X, η Blue Origin, όπως είπε, δεν έχει καθόλου σχέδια για αποστολή στον Άρη, αλλά επικεντρώνεται σε πιο κοντινούς προορισμούς.
Στρατηγική προτεραιότητα, διαβεβαίωσε, είναι οι πύραυλοί του μια μέρα να βοηθήσουν, ώστε εκατομμύρια άνθρωποι να ζουν πια και να εργάζονται εκτός της Γης. Παράλληλα, είπε, όλη σχεδόν η βαριά βιομηχανία θα πρέπει να «εξοβελιστεί» έξω από τον πλανήτη μας και, αντί για ορυκτά καύσιμα, να δουλεύει πλέον με ηλιακή κυρίως ενέργεια.
Πατάτες…
Υπάρχουν περίπου 5.000 ποικιλίες πατάτας σε όλο τον κόσμο. Πάνω από 3.000 από αυτές βρίσκονται στις Άνδεις, κυρίως στο Περού, στη Βολιβία, στον Ισημερινό, στη Χιλή και στην Κολομβία. Υπάρχουν δύο μεγάλα είδη solanum tuberosum: Andigena ή Άνδεων, και tuberosum ή Χιλής. Πάνω από το 99% των γεωμήλων που καλλιεργούνται σήμερα παγκοσμίως προέρχονται από ποικιλίες από τις πεδιάδες της Νότιας Κεντρικής Χιλής.
Πρόσκρουση αστεροειδούς
Αυστραλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι υπάρχουν νέες βάσιμες γεωλογικές ενδείξεις για την κατακλυσμική πρόσκρουση στη Γη, κατά πάσα πιθανότητα στη νοτιοανατολική Ασία, ενός μεγάλου αστεροειδούς, διαμέτρου ενός χιλιομέτρου, πριν από περίπου 800.000 χρόνια.
Εκτιμάται ότι έπεσε με τόση δύναμη, που τα υλικά της πρόσκρουσης κάλυψαν σχεδόν το ένα δέκατο της επιφάνειας του πλανήτη μας. Όμως, ο ίδιος ο κρατήρας που δημιουργήθηκε από την πτώση, δεν έχει βρεθεί ακόμη.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αστροβιολόγο και γεωχημικό Άαρον Καβόζι του Πανεπιστημίου Κέρτιν του Περθ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεωλογίας Geology, σύμφωνα με το Science, ανακάλυψαν στην Ταϊλάνδη απομεινάρια που μαρτυρούν το καταστροφικό συμβάν.
«Η πρόσκρουση είναι η πιο πρόσφατη τέτοιου μεγέθους και με πιθανές παγκόσμιες επιπτώσεις στη διάρκεια της εξέλιξης του ανθρώπου», δήλωσε ο γεωχημικός Μάριο Τρίλοφ του γερμανικού Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης.
Τόσο μεγάλες προσκρούσεις ουράνιων σωμάτων –αστεροειδών ή κομητών– μπορούν να διαταράξουν σοβαρά το κλίμα της Γης, καθώς καλύπτουν την ατμόσφαιρα με ένα πυκνό στρώμα σκόνης και άλλων αερίων, μπλοκάροντας έτσι το φως του Ήλιου για μήνες ή και για χρόνια. Στο παρελθόν, οι επιστήμονες είχαν βρει στην Ασία, στην Αυστραλία και στην Ανταρκτική, διάσπαρτες, και άλλες ενδείξεις ότι υπήρξε μια τέτοια πρόσκρουση. Πρόκειται για τηκτίτες, υαλώδη σώματα βάρους άνω των 20 κιλών, που εκτιμάται ότι δημιουργήθηκαν κατά την πτώση του αστεροειδούς και εκτοξεύθηκαν σε μεγάλες αποστάσεις.
Ο Καβόζι μελέτησε τη χημική σύνθεση τέτοιων τηκτιτών από την Ταϊλάνδη, και ιδίως των μικροσκοπικών κρυστάλλων ζιρκονίου που υπάρχουν μέσα στους τηκτίτες και έχουν ο καθένας πλάτος όσο μισή ανθρώπινη τρίχα. Οι ερευνητές συμπέραναν ότι οι κρύσταλλοι αυτοί είχαν δημιουργηθεί σε συνθήκες τρομερά υψηλών πιέσεων και θερμοκρασιών, οι οποίες παραπέμπουν σε μια πρόσκρουση αστεροειδούς.
Παραμένει, όμως, το μυστήριο του χαμένου κρατήρα και της ακριβούς τοποθεσίας του. Οι επιστήμονες προβληματίζονται γιατί δεν έχει βρεθεί ακόμη ένας μεγάλος και γεωλογικά νέος κρατήρας εκτιμώμενης διαμέτρου 50 έως 100 χιλιομέτρων.
Καλά και κακά μικρόβια
«Το 43% των κυττάρων που υπάρχουν σε ένα ανθρώπινο σώμα είναι ανθρώπινα. Τα υπόλοιπα 57% ανήκουν σε βακτήρια, ιούς, μύκητες και άλλους μικροοργανισμούς που το έχουν αποικίσει με το… έτσι θέλω» Ρ. Νάιτ καθηγητής του Πανεπιστημίου Σαν Ντιέγκο, BBC.
«Τα μικρόβια είναι ουσιώδη για την υγεία μας. Το σώμα σας δεν είναι μόνο εσείς» Ρ. Λέι καθηγητής Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ Γερμανίας.
«Δεν έχουμε μόνο ένα γονιδίωμα, καθώς τα γονίδια του μικροβιώματός μας απαρτίζουν ουσιαστικά ένα δεύτερο γονιδίωμα, που επαυξάνει τη δραστηριότητα του δικού μας. Αυτό που μας κάνει ανθρώπους, είναι ο συνδυασμός του DNA μας με το DNA των μικροβίων του εντέρου μας» Σ. Μαζμανιάν καθηγτής Ινστιτούτου Τεχνολογίας Καλιφόρνια.
Σταδιακά οι επιστήμονες αρχίζουν να συνειδητοποιούν για τα καλά ότι αυτό το «άλλο μισό» μας, το μικροβίωμα, παίζει καθοριστικό ρόλο στην υγεία και στην αρρώστια, από τις αλλεργίες έως το Πάρκινσον. Η επίγνωση αυτή, ήδη, οδηγεί σε νέους θεραπευτικούς δρόμους για διάφορες παθήσεις.
Από γενετική άποψη, στο καθαρά ανθρώπινο γονιδίωμα των περίπου 20.000 γονιδίων πρέπει να προστεθεί το μικροβιακό γονιδίωμα, που φθάνει τον αριθμό των γονιδίων στο ανθρώπινο σώμα στα 2-20 εκατομμύρια!
Η καταπολέμηση των «κακών» μικροβίων έχει καταστροφικές παρενέργειες για τα «καλά» μικρόβια, και δίνει αλλεργίες και αυτοάνοσες παθήσεις.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, 10/4/2018
