Στον έλεγχο του κράτους τα στρατόπεδα του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού.
Μετά από δραματικές εξελίξεις, λόγω των έντονων αντιδράσεων των μαχητών του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (ΛΑΣ) και σε φορτισμένο συγκινησιακά κλίμα, ο κρατικός Στρατός και η Αστυνομία του Νεπάλ έθεσαν την Τρίτη υπό τον έλεγχό τους όλα τα στρατόπεδα στα οποία έμεναν τα τελευταία πέντε χρόνια οι αντάρτες. Ένα μεγάλο μέρος του οπλισμού του ΛΑΣ είχε παραδοθεί ήδη από το Νοέμβρη, μετά από συμφωνία του πρωθυπουργού Μπαταράι με τα αστικά-φεουδαρχικά κόμματα, που προέβλεπε, παρά τις υποσχέσεις, την ένταξη λιγότερων από τους μισούς αντάρτες στον κρατικό στρατό, σε μη μάχιμες θέσεις, όπως αυτή των δασοφυλάκων και μέχρι το βαθμό του ταξίαρχου. Παραμένουν ζητήματα όπως η οικονομική αποζημίωση όσων συμφωνήθηκε να ιδιωτεύσουν, ενώ υποψίες για κακοδιαχείριση του σχετικού κονδυλίου, έχουν οδηγήσει σε βίαιες συγκρούσεις. Οι αντιδράσεις συνεχίστηκαν και την επόμενη ημέρα, με αποκλεισμούς δρόμων και πορείες με δάδες. Παράλληλα, πληθαίνουν τα κρούσματα συλλήψεων μαοϊκών με την κατηγορία της παράνομης οπλοφορίας και κατοχής εκρηκτικών υλών.
Η κατάσταση στο Ενιαίο Κομμουνιστικό Κόμμα Νεπάλ (Μαοϊκό) αντανακλά αυτές τις συγκρούσεις. Ήδη από το αχτίφ των 6.000 στελεχών το Νοέμβρη του 2010, είχε διαφανεί η ασυμφωνία στην αποσαφήνιση στόχων και την υλοποίηση δράσεων. Ένα τμήμα, υπό τον αντιπρόεδρο Κιράν, απαιτούσε τη στοχοποίηση της Ινδίας ως βασικού εχθρού και την παράλληλη προετοιμασία για εξέγερση, καθώς ο στόχος για Σύνταγμα Ομόσπονδης Λαϊκής Δημοκρατίας μετατίθετο στο απώτερο μέλλον. Ένα άλλο, υπό τον Μπαταράι, έβλεπε στο εσωτερικό της χώρας το βασικό εχθρό (φεουδάρχες) και πρόκρινε μια πολιτική συμμαχία όλων των κομμάτων για τη θεσμοποίηση κάποιων κεκτημένων της επανάστασης, όπως τον ομοσπονδιακό και κοσμικό χαρακτήρα του κράτους. Τελικά, η δεύτερη πτέρυγα προχώρησε νωρίτερα από την εκπόνηση Συντάγματος Ομόσπονδης Δημοκρατίας στον αφοπλισμό και τη διάλυση του ΛΑΣ, παρά την αντιμοναρχική συμφωνία του 2006 που προέβλεπε το αντίθετο. Ταυτόχρονα, επέστρεψε στους μεγαλοκτηματίες όσα κτήματα είχαν απαλλοτριωθεί από άκληρους αγρότες κατά τη διάρκεια του ένοπλου αγώνα.
Η πλευρά Κιράν, στην οποία πρόσκειται το μεγαλύτερο τμήμα των μαζικών οργανώσεων αγροτών, φοιτητών, νεολαίας και της βάσης του ΛΑΣ, αντέδρασε έντονα, καταγγέλλοντας τη μη εξουσιοδότηση του Μπαταράι στην παράδοση του οπλισμού. Απειλώντας με διάσπαση, στην Κεντρική Επιτροπή του Δεκέμβρη-Γενάρη, πέτυχε την απόφαση για κινητοποίηση για ένα φιλολαϊκό σύνταγμα. Και αυτή, όμως, η απόφαση έμεινε στα χαρτιά. Η μόνη απόφαση που υλοποιήθηκε ήταν η νομιμοποίηση διεξαγωγής ξεχωριστών εκδηλώσεων των εσωκομματικών παρατάξεων. Η πλευρά Κιράν προχώρησε σε πρόγραμμα κινητοποιήσεων καταγγελίας του «αντεθνικού χαρακτήρα» της κυβέρνησης, δεδομένης της υπογραφής συμφωνιών του Μπαταράι με την Ινδία για διευκόλυνση επενδύσεων και κατασκευή φραγμάτων, οι οποίες καταγγέλλεται ότι δεν είχαν την κομματική έγκριση. Ακόμα, προχώρησε στη δημιουργία ενός αντιινδικού μετώπου με άλλα 11 κόμματα. Μάλιστα, η πρόσφατη επέτειος της ανατροπής του βασιλιά γιορτάστηκε με δύο ξεχωριστές εκδηλώσεις, με τον Κιράν να καταγγέλλει την κυβέρνηση Μπαταράι ως «κυβέρνηση μαριονέτων». Ο πρόεδρος Νταχάλ (Πρατσάντα) προχώρησε στην εκκένωση των στρατοπέδων, μετά από συμφωνία στην Κεντρική Επιτροπή, όπου δεν συμμετείχε η πτέρυγα Κιράν, καταγγέλλοντας αντικαταστατική σύγκλησή της. Σε άρθρο του, δικαιολόγησε την απόφασή του ως αναγκαιότητα ύπαρξης τομών για την επίτευξη της ειρήνευσης, περιόρισε το μέγεθος των διαφορών με την επαναστατική πτέρυγα, και κάλεσε σε σχηματισμό νέας κυβέρνησης, αυτή τη φορά με πρωθυπουργό μέλος του φεουδαρχικού-ινδόφιλου «Νεπαλέζικου Κογκρέσου», πριν από την καταληκτική ημερομηνία εκπόνησης συντάγματος.
Φαίνεται πως η διεθνής κατάσταση βάρυνε τόσο πολύ για την πτέρυγα Νταχάλ, ώστε συναίνεσε στις επιλογές Μπαταράι, που από καιρό δημοσίως κήρυττε την αδυναμία νίκης της επανάστασης. Η μη επίτευξη ανοίγματος στην Κίνα ως αντίβαρο στην ινδική επιρροή, προϋπόθεση για βάθεμα της επανάστασης, παράλληλα με τη σύγχυση για το ρόλο των ενδιάμεσων δυνάμεων και του βασικού εχθρού, και η αδυναμία των γειτονικών αντάρτικων, παρά τη γεωμετρική επέκτασή τους, να καθορίσουν την ατζέντα της περιοχής, συντέλεσαν στη διακοπή της επαναστατικής διαδικασίας και στη συνεπακόλουθη διάβρωση του επαναστατικού αισθήματος εσωκομματικά. Παρά τα υπαρκτά κεκτημένα, που κάνουν το Νεπάλ να παραμένει μεταξύ των χωρών που εκπλήσσουν στις επί το προοδευτικότερο αλλαγές του, ήδη από το 1989, κόντρα στο ρεύμα, η επανάσταση βρίσκεται σε οριακό σημείο. Απομένει, ωστόσο, οι Νταχάλ-Μπαταράι να αποδείξουν πως «δεν έγιναν ρεβιζιονιστές», όπως διαβεβαιώνουν, και η πτέρυγα Κιράν να μην αποσπαστεί από τις μάζες, εκτρεπόμενη σε έναν καταγγελτικό αριστερισμό που τόσο έβλαψε το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα.
Πέτρος Αλ Αχμάρ
