Η πτώση του πρώην ισχυρού άνδρα του συστήματος στην Ισπανία
Ο «αυτουργός του ισπανικού οικονομικού θαύματος», ο «καλύτερος υπουργός Οικονομίας», το «σύμβολο για το Λαϊκό Κόμμα», ο Ροδρίγο Ράτο κατηγορείται και επίσημα πια για απόκρυψη περιουσιακών στοιχείων και ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Η στιγμή της σύλληψης του άλλοτε πανίσχυρου άνδρα, αξύριστου και χωρίς γραβάτα, έχει ήδη μετατραπεί σε εικόνα-σύμβολο της σημερινής κατάστασης της Ισπανίας. Ο Ράτο υπήρξε αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Αθνάρ (1996-2004), γενικός διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (2004-2007) και πρόεδρος της τράπεζας Bankia (2010-2012).
Επιπλέον των κατηγοριών που του έχουν ήδη απαγγελθεί, ο Ράτο βρίσκεται στο επίκεντρο και άλλων δικαστικών ερευνών. Η πιο σημαντική από αυτές αφορά τον τρόπο με τον οποίο μπήκε στο Χρηματιστήριο το 2011 η Bankia – η οποία πτώχευσε ένα χρόνο αργότερα, επιταχύνοντας τη διαδικασία «διάσωσης» ολόκληρου του τραπεζικού τομέα της Ισπανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση με το ποσό των 41,4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ο Ράτο, που ως διευθυντής της τράπεζας αμειβόταν με 2,3 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, κατηγορείται για παραποίηση των οικονομικών στοιχείων. Τα αλλεπάλληλα σκάνδαλα διαφθοράς που έρχονται στο φως και αφορούν κορυφαία στελέχη και των δύο μεγάλων κομμάτων της χώρας έχουν εξαγριώσει τους πολίτες, που πλέον απαιτούν την παραίτηση της κυβέρνησης Ραχόι.
Στην παρέμβαση που ακολουθεί, ο πανεπιστημιακός Χουάν Κάρλος Μονεδέρο, που είναι και γραμματέας της Ομάδας Συνταγματικής Αλλαγής και Προγράμματος των Podemos, αναλύει τη σημασία μιας εικόνας που συγκλόνισε όλη την Ισπανία και σηματοδοτεί την πιθανή κατάρρευση της παλιάς εποχής.
Η Δημοκρατία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης
Του Χουάν Κάρλος Μονεδέρο*
Ένα χέρι πιέζει προς τα κάτω το κεφάλι του Ροδρίγο Ράτο για να τον βάλει στο περιπολικό. Σε μια στιγμή, καταρρέει μια ολόκληρη εποχή: Η εποχή του οικονομικού θαύματος. Η εποχή των επιχειρημάτων ενάντια στο δημόσιο τομέα. Η εποχή της ποινικοποίησης των συνδικαλιστών και της περιφρόνησης των εργαζομένων. Η εποχή της επιτυχίας του ιδιωτικού τομέα, των μισθοφορικών δελτίων ειδήσεων, των ιδιωτικοποιήσεων στην υγεία και την εκπαίδευση, των Ισπανών που ψάχνουν στα σκουπίδια. Η εποχή της λεηλασίας των αποταμιεύσεων, η εποχή των πανεπιστημίων που παραδίδονται στη συνθήκη της Μπολόνια. Ανάθεμά σε Βενεζουέλα, που δεν μπορείς να αποπροσανατολίσεις επαρκώς την προσοχή του κόσμου!
Ένα χέρι κατεβάζει το κεφάλι του Ροδρίγο Ράτο, που συλλαμβάνεται την ώρα που ερευνούν το σπίτι του. Απόκρυψη περιουσιακών στοιχείων, φορολογική απάτη και ξέπλυμα χρήματος. Με την υποστήριξη του υπουργού Οικονομικών Κριστόμπαλ Μοντόρο. Αυτού που παρέχει φορολογική αμνηστία στους συναδέλφους του. Αυτού που χρησιμοποιεί τον κρατικό μηχανισμό ενάντια στους πολιτικούς του αντιπάλους. Αυτού που το γραφείο του καλύπτει τις φορολογικές παραβάσεις των πλούσιων.
Ένας εισαγγελέας, που ανήκει σε εκείνη την παλιά εποχή, στέλνει επείγον σημείωμα στο δικαστή, ώστε ο Ράτο να απελευθερωθεί μόλις τελειώσει η έρευνα… Τι επιμελής εισαγγελέας! Οι φτωχοί που κλέβουν καμιά 200αριά ευρώ δεν έχουν τόσο καλούς δικηγόρους. Οι πλούσιοι πάντοτε έμεναν ατιμώρητοι, επειδή αυτοί γράφουν τους κανόνες του παιχνιδιού.
Σήμερα κάτι έσπασε. Ένα χέρι πιέζει προς τα κάτω το κεφάλι του Ροδρίγο Ράτο για να τον βάλει στο περιπολικό. Ο εισαγγελέας το φοβάται αυτό το αυτοκίνητο, επειδή ξέρει ότι χαϊδεύεται και ο δικός του σβέρκος. Μια εποχή τελειώνει, και ποτέ δεν λείπουν μισθοφόροι που, πριν αγκαλιάσουν το νέο καθεστώς με το φανατισμό του νεοφώτιστου, αποφασίζουν να είναι οι πιο ειδεχθείς υπερασπιστές του απονεκρωτικού νεποτισμού…
Ό,τι και να κάνουν, οι διαμαρτυρίες δεν πάνε χαμένες
Τη νύχτα της Πέμπτης 16 του Απρίλη, στις 22:40, εξαφανίστηκε από το μέσο κοινωνικής δικτύωσης twitter το χάσταγκ Ένα κάλεσμα για την Παρασκευή 17 Απρίλη, όπου οι πολίτες θα υπενθύμιζαν στο Λαϊκό Κόμμα ότι έχουν σιχαθεί πια τις εγκληματικές του πράξεις. Στα κοινωνικά δίκτυα δημιουργήθηκε μεγάλη αναταραχή: Πώς είναι δυνατό να αποσύρθηκε αυτό το κάλεσμα, που είχε μετατραπεί μέσα σε λίγα μόλις λεπτά σε εθνική τάση; Προφανώς, κάποιος ζήτησε από το twitter να το «εξαφανίσει». Άλλη μια συγκέντρωση μπροστά στην έδρα του Λαϊκού Κόμματος; Η ηγεσία του πανικοβλήθηκε. Αυτό που τους τρομάζει περισσότερο είναι ότι ο κόσμος έχει πάρει χαμπάρι ότι συμπεριφέρονται σαν εγκληματική συμμορία.
Θέλουμε να πούμε στους κλέφτες της δικής μας δημοκρατίας ότι δεν θα επιτρέψουμε να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση. Το κεφάλι του Ράτο, υπεύθυνου για το σκύψιμο του κεφαλιού ολόκληρων ηπείρων όταν ήταν διευθυντής του ΔΝΤ, σκύβει για να μπει σε ένα αυτοκίνητο της αστυνομίας. Ο Ράτο, που έκοψε φάρμακα και εκπαίδευση από τις χώρες του Νότου, που μοιράστηκε ακριβά κρασιά και πολυτελείς σουίτες με την εχθρό των ηλικιωμένων Λαγκάρντ και με τον εχθρό των γυναικών Στρος-Καν, που άρπαξε από τους Μαδριλένους το Ταμιευτήριο, σπρώχνεται να μπει σε ένα περιπολικό. Ωραία εικόνα, που βοηθά να καταλάβουμε ότι όλες αυτές οι διαμαρτυρίες δεν πάνε χαμένες.
Τα αγάλματα πέφτουν, ώρα να γκρεμιστούν και τα βάθρα τους!
Μένουν ακόμη και όλοι οι άλλοι υπεύθυνοι για την περίοδο της ληστείας. Μεταξύ αυτών ο Ραχόι. Και το μεγάλο αφεντικό, κάτω από την ηγεσία του οποίου γεννήθηκαν όλα αυτά τα εγκλήματα: ο Χοσέ Μαρία Αθνάρ. Δεν ξεχνάμε ούτε τους μισθοφόρους δημοσιογράφους που τους υπερασπίστηκαν. Τι εποχή! Πώς μπορέσαμε να υπομείνουμε τόσα ψέματα, ενώ αυτοί πλούτιζαν στις πλάτες μας χρησιμοποιώντας τον κρατικό μηχανισμό για να κάνουν μπίζνες και να φιμώνουν τους αντιπάλους τους;
Ένα χέρι πιέζει προς τα κάτω το κεφάλι του Ροδρίγο Ράτο, αντιπροέδρου της κυβέρνησης του Αθνάρ ο οποίος τον είχε υποδείξει ως διάδοχο, για να τον βάλει σε ένα περιπολικό. Σε μια στιγμή, καταρρέει μια ολόκληρη εποχή. Πέφτουν τα αγάλματα, αλλά… παραμένουν τα βάθρα. Αν ο λαός δεν αντιδράσει, τα ίδια σκυλιά θα επιστρέψουν με διαφορετικό κολάρο. Δεν πρέπει να τη βγάλουν καθαρή για άλλη μια φορά. Είναι η ώρα να θυμηθούν ότι στη Δημοκρατία αυτός που διοικεί είναι ο λαός. Διαδώστε το!
* Η παρέμβαση του Μονεδέρο δημοσιεύθηκε στη δικτυακή πύλη publico.es την προηγούμενη εβδομάδα.
Εισαγωγή-Μετάφραση: Νατάσα Ακριβάκη.
