Γράφει o Δημήτρης Σεβαστάκης.
Όσο η πόλη γίνεται ακατοίκητη, τόσο πεζοδρομείται, τόσο επικαλείται κάτι που δεν μπορεί να το αγαπήσει: ανθρώπους που περπατάνε, κοιτούν τους πάγκους στα βιβλιοπωλεία της Σόλωνος, φτάνουν στα ουζάδικα των Εξαρχείων, στρίβουν προς την Αθηνάς, ψάχνουν στα δισκοπωλεία της Πανεπιστημίου, μιλούν, στέκονται στους εφημεριδοπώλες, κοιτούν τις μεταγραφές.
Το πρόγραμμα πεζοδρόμησης της Πανεπιστημίου, διατυπώνεται σε μια συνθήκη που απομακρύνει και περιθωριοποιεί τα Πανεπιστήμια από το κέντρο της πόλης. Προσπαθεί να αποκαταστήσει τον διαρρηγμένο ιστό μιας πολιτικής συνθήκης που γκρεμίστηκε, μιας πολιτιστικής σύναψης που έρπει στα υπερκοστολογημένα προϊόντα, στα φουσκωμένα και συχνά περιττά δημόσια έργα τόσων χρόνων. Η πόλη θέλει να αραιώσει την αυτοκινητιστική κίνηση, χωρίς να μπορεί να πυκνώσει τις σχέσεις. Όσο διαλύεται ο κοινωνικός ιστός, όσο βυθίζεται ο λαός στους εμφυλίους και στο ανταγωνιστικό μίσος, τόσο κάποιο εξωραϊστικό πρόγραμμα θα του δίνει χώρο.
Ξέρουμε όμως ότι δεν συγκροτεί η Ερμού τις ανθρώπινες σχέσεις, ούτε οι φυτευτές πλατείες όπως της Αρσάκη και Σανταρόζα ή της Κλαυθμώνος, έλκουν το παιχνίδι των πιτσιρικάδων. Ξέρουμε ότι συμβαίνει το αντίθετο, ο πολιτισμός της αλληλεγγύης, της τρυφερότητας, της γλώσσας, της ασφάλειας, συστήνει και τις πλατείες και την ποιότητα στις πόλεις. Ξέρουμε ότι δεν περπατάει κανείς στους κυβόλιθους των πεζοδρόμων για να περπατήσει στους κυβόλιθους των πεζοδρόμων, αλλά περπατάει για να συναντηθεί με τον άλλον. Και δεν υπάρχει άλλος. Υπάρχει ένας αντι-άλλος, ένας αντίλαλος, ένας αντίπαλος. Αυτό κατόρθωσε η μαύρη πολιτική συνθήκη του πλιάτσικου και της νεοκαπιταλιστικής βίας. Αυτό κατάφερε η παραγοντική και εκλογοθηρική πολιτική σκηνή.
Όσο η Δημοκρατία εξαφανίζεται, τόσο οι τελετές περί δημοκρατίας πολλαπλασιάζονται. Όσο η πολιτική σκηνή αποκαλύπτεται σφετεριστική, οικογενειοκρατική και σάπια, τόσο καταριέται την «έκπτωση των πολιτικών». Εύκολα και μαύρα τεχνάσματα ενός τελειωμένου Συστήματος που κερδίζει από το ίδιο του το τέλος. Αλλά ας μη γυρίσουμε στην καχύποπτη άρνηση κάθε έργου επειδή δίνει άλλοθι στον καπιταλισμό και τη βαρβαρότητα. Ας μη φτάσουμε στον –συνηθισμένο στους αριστερούς– αυτοβασανισμό, για να τραβήξουμε τις συνέπειες του Συστήματος στα άκρα. Γιατί το Σύστημα δεν έχει άκρα. Μόνο μέσα. Άλλωστε, έτσι διορίζεται κανείς. Έτσι αναλαμβάνει και τα έργα…
* Ο Δημήτρης Α. Σεβαστάκης είναι ζωγράφος, επ. Καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.
