Του Πέτρου Κουσουνάδη. Είναι φανερό πως ο αριθμός των εγγεγραμμένων μελών του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, παρά την αύξησή του, δεν ανταποκρίνεται στα ποσοστά του, εκλογικά και δημοσκοπικά. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί, εν μέρει, κάνοντας δύο παραδοχές.
Πρώτον, θεωρούμε ότι υποψήφια μέλη είναι όσοι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ήδη μέλη. Δεύτερον, χωρίζουμε τους ανθρώπους αυτούς σε δύο κατηγορίες. Σε εκείνους που περιμένουν τις κινήσεις του κόμματος για να επευφημήσουν ή να δυσανασχετήσουν (στο εξής followers) και σε εκείνους που νιώθουν την ανάγκη να συνδιαμορφώσουν τις κινήσεις αυτές (στο εξής participants).
Οι followers δεν εγγράφονται μαζικά, πιθανότατα διότι δεν είναι σίγουροι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ τους αντιπροσωπεύει και επιπλέον δεν θέλουν να μπουν στη διαδικασία να τον διαμορφώσουν έτσι ώστε να τους αντιπροσωπεύει. Οι participants από την άλλη, δεν εγγράφονται μαζικά γιατί πιστεύουν ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να τον διαμορφώσουν ακόμη κι αν εγγραφούν. Βασική αιτία αυτού είναι ότι μετά τις τελευταίες εκλογές, η προβαλλόμενη στα μέσα «ηγεσία» του ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να μην αντιλαμβάνεται ή να αγνοεί πολλές εσωτερικές φωνές.
Εύκολα θα μπορούσα να πω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ με το Συνέδριό του, πρέπει να στραφεί στους participants και να τους αποδείξει, έμπρακτα, ότι κάθε μέλος έχει δύναμη, συνδιαμορφώνει τις προτάσεις, συναποφασίζει τις κινήσεις και τις πολιτικές. Να φτιάξει τις απαραίτητες εσωκομματικές δομές που θα δίνουν στα μέλη την δύναμη αυτή. Έτσι θα κερδίσει νέα μέλη τα οποία θα έχουν έντονη και ουσιαστική συμμετοχή και θα εξελιχθεί στον ΣΥΡΙΖΑ των μελών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, όμως, πρέπει να κερδίσει και ένα δεύτερο στοίχημα. Να καταφέρει να μετατρέψει τους followers σε participants. Αυτό μπορεί να το πετύχει δείχνοντας προς τα έξω, προς την κοινωνία, ένα λειτουργικό αμεσοδημοκρατικό σύστημα. Να στήσει μία δομή όπου το κάθε μέλος θα εκπροσωπεί τον εαυτό του αντί να εκλέγει αντιπρόσωπο και στη συνέχεια να την «διαφημίσει».
Μία ιδέα προς αυτή την κατεύθυνση είναι μια διαδικτυακή πλατφόρμα (όπως το synedrio.syriza.gr), όπου θα υπάρχουν χρήστες τριών επιπέδων, επισκέπτες, φίλοι και μέλη, και θα γίνεται διάκριση αυτών με χρήση κωδικού πρόσβασης. Ως «μέλη» λογίζονται όσοι είναι εγγεγραμμένοι στις καταστάσεις μελών, ως «φίλοι» λογίζονται όσοι έχουν ζητήσει να πάρουν κωδικό φίλου από κάποιο μέλος, ίσως μετά την έγκριση της Τοπικής Επιτροπής. Θα ήταν ίσως σωστό ο κωδικός ενός φίλου να απενεργοποιείται μετά από κάποιο διάστημα αν δεν υπάρχει ενεργή συμμετοχή στην πλατφόρμα, ενώ να ενεργοποιείται πάλι μετά από σχετικό αίτημα. Τέλος, «επισκέπτης» θεωρείται οποιοσδήποτε μπει στην πλατφόρμα χωρίς να έχει κάποια από τις παραπάνω ιδιότητες.
Στην πλατφόρμα αυτή θα γίνονται ζωντανές συζητήσεις (είτε γραπτά είτε με ομιλία), θα γράφονται κείμενα και θα κατατίθενται προτάσεις από οποιονδήποτε φίλο ή μέλος ενώ θα γίνονται ονομαστικές ψηφοφορίες επί των προτάσεων μόνο από τα μέλη. Σε κάθε κείμενο τα μέλη θα μπορούν να ψηφίζουν με θετική, ουδέτερη ή αρνητική ψήφο συνεχώς όμως θα διενεργούνται και προγραμματισμένες ψηφοφορίες-δημοψηφίσματα επί των κειμένων που είχαν τη μεγαλύτερη αποδοχή. Πολύ σημαντικό είναι επίσης να υπάρχει δυνατότητα ελέγχου από τα κάτω, όπως π.χ. η κατάθεση ερωτημάτων από τους φίλους ή τα μέλη προς τα ανώτερα στελέχη, τα μέλη της Κ.Ε., τους βουλευτές κ.λπ. Οι επισκέπτες, τέλος, θα μπορούν να βλέπουν τα κείμενα που θα έχουν ψηφιστεί αλλά και δείγματα της διαδικασίας, όπως για παράδειγμα το πλήθος των ψήφων που συγκέντρωσε ένα κείμενο.
Με τη λογική του ανοικτού κώδικα θα μπορούσαν να στηθούν και τοπικά ανάλογες πλατφόρμες, όπου οι παραπάνω διαδικασίες θα ακολουθούνται για τις κινήσεις και τις αποφάσεις της τοπικής επιτροπής, χωρίς αυτό να υποκαθιστά τις συνελεύσεις. Θα δοθεί, έτσι, η δυνατότητα σε όσους αποφεύγουν τη «δημόσια έκθεση» να επισκεφτούν την ιστοσελίδα και να πάρουν μία γεύση των εσωτερικών διαδικασιών. Θα μπορούν, επίσης, οι φίλοι να καταθέσουν ερωτήματα ανοιχτά στα μέλη της τοπικής. Τέλος, θα βοηθηθούν όσα μέλη δεν δύνανται να συμμετέχουν με τη φυσική τους παρουσία στις συνελεύσεις.
Πέραν της χρήσης της τεχνολογίας στην κατεύθυνση της άμεσης δημοκρατίας εντός του κόμματος, σταδιακά μπορεί να επιτευχθεί και ένας άλλος στόχος. Οι επισκέπτες μπορεί να εξελιχθούν σε φίλους και τελικά σε μέλη, τα οποία όμως θα έχουν «εκπαιδευτεί» σε μια συμμετοχική διαδικασία μέσα από αυτήν τους την πορεία.
