«Η πρώτη εκλογική αναμέτρηση μετά τη μετονομασία σε Βόρεια Μακεδονία αποδεικνύει έναν βαθύ διχασμό ενώ ο δεύτερος γύρος των εκλογών θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα πολιτειακή κρίση». Τα λόγια αυτά της γερμανικής εφημερίδας Süddeutsche Zeitung πέρα από τους φόβους των Ευρωπαίων αναδεικνύουν και το πραγματικό σκηνικό που διαμόρφωσε η πρώτη πράξη των προεδρικών εκλογών στη γειτονική χώρα. Οι κάλπες της προηγούμενης Κυριακής δεν ξεκαθάρισαν το τοπίο σχετικά με την εκλογή προέδρου και τώρα όλοι αναμένουν την δεύτερη Κυριακή με αγωνία.
Πιο συγκεκριμένα κανένας από τους δύο βασικούς διεκδικητές της προεδρίας δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία, ενώ και οι δύο κινήθηκαν σε χαμηλότερες πτήσεις σε σχέση με τις επιδόσεις των κομμάτων τους στις προηγούμενες εκλογές. Ο εκλεκτός του Ζόραν Ζάεφ, και εγγυητής της πορείας που χαράχτηκε με την Συμφωνία των Πρεσπών, Στεβο Πεντάροφσκι, συγκέντρωσε ποσοστό 42,85, βγαίνοντας πρώτος με οριακή διαφορά από την Γκορντάνα Σιλιανόφσκα, εκλεκτή του αντιπολιτευόμενου VMRO που συγκέντρωσε το 42,24% των ψήφων. Τρίτος ήρθε ο υποψήφιος των δύο Αλβανικών κομμάτων, Μπλερίμ Ρέκα, με ποσοστό, 10,57%, που τον καθιστά ρυθμιστή στον δεύτερο γύρο, γέρνοντας την ζυγαριά προς τον Στέβο Πεντάροβσκι, λόγο και των παλαιότερων συγκρούσεων του VMRO με το αλβανικό στοιχείο, παρά το ουδέτερο κάλεσμα του Ρέκα για ψήφο κατά συνείδηση.
Δύο είναι τα θέματα που κυριαρχούν στην πολιτική της γείτονος και φαίνεται να κρίνουν μέχρι στιγμής το αποτέλεσμα. Το ένα είναι η στάση απέναντι στην Συμφωνία των Πρεσπών, με τον Πενταρόφσκι να είναι ο κατεξοχήν υπέρμαχος αυτής, και την Σιλιάνοφσκα, να ασκεί μια μετριοπαθή κριτική, δηλώνοντας ότι θα σεβαστεί την συμφωνία, υποσχόμενη μελλοντική της αναθεώρηση. Και οι δύο βέβαια παρά τις διαφωνίες συνεχίζουν να χρησιμοποιούν το όνομα «σκέτη» Μακεδονία στις προεκλογικές τους αφίσες, δείχνοντας τις ουσιαστικές τους προθέσεις. Ομοφωνία φαίνεται να υπάρχει στο θέμα της επιτάχυνσης της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας, μια άποψη που με πάθος προώθησαν είτε με υποσχέσεις είτε με νουθεσίες, διάφοροι εκπρόσωποι της ευρωκρατίας που βλέπουν την ΠΓΔΜ να εξελίσσεται στο αγαπημένο τους προτεκτοράτο στα Βαλκάνια.
Το ίδιο θετικό κλίμα δεν συμμερίζονται βέβαια οι πολίτες της χώρας που για ακόμη μια εκλογική διαδικασία, μετά το δημοψήφισμα που προκάλεσε ο Ζόραν Ζάεφ για τη Συμφωνία των Πρεσπών, συμμετείχαν με χαμηλά ποσοστά στις εκλογές. Το ποσοστό της συμμετοχής δεν ξεπέρασε το 42%, με πολλούς να εκφράζουν φόβους ότι στον δεύτερο γύρο μπορεί να πέσει και κάτω απ’ το 40%, το οποίο είναι και το νόμιμο όριο για να κριθούν οι εκλογές νόμιμες. Αυτή η αστάθμητη συμπεριφορά του κόσμου, τρομάζει όσους σχεδιάζουν για την περιοχή, καθώς φαίνεται δύσκολο να εκφραστεί η κοινωνία από τους δύο βασικούς συνασπισμούς κομμάτων και είναι αδιευκρίνιστο τι σκέφτεται για το μέλλον της χώρας.
Όσο για την Ελλάδα, Πρεσπιστές και Μητσοτακικοί παρακαλάνε να βγει ο εκλεκτός του Ζάεφ, για να κυλίσουν ομαλά τα πράγματα στις ράγες του δυτικού σχεδίου, χωρίς να δίνουν την απαραίτητη σημασία στα βαθύτερα ρήγματα που πληθαίνουν στην περιοχή.