Συνεχίζεται αμείωτο το δράμα των προσφύγων στο hotspot της Μόριας και των κατοίκων της Λέσβου. Οι πάνω από 9.000 πρόσφυγες που έχουν στοιβαχτεί σε έναν χώρο που μπορεί να δεχτεί μάξιμουμ 3.000 ανθρώπους έχει κάνει αβίωτη την κατάσταση τόσο στο hotspot όσο και σε ολόκληρο το νησί. Αυτό συνεχίζουν να αποκαλύπτουν τα ρεπορτάζ που δημοσιεύονται στον διεθνή και ελληνικό Τύπο, στις ανακοινώσεις ανθρωπιστικών οργανώσεων όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα αλλά και στις τελευταίες δηλώσεις του δημάρχου Λέσβου και της Περιφέρειας Βόρειου Αιγαίου. Για όλα αυτά η ελληνική κυβέρνηση επί της ουσίας νίπτει τας χείρας της. Και αυτό γιατί αποδέχεται χωρίς όρους την πολιτική της Ε.Ε. που μετατρέπει την Ελλάδα σε στρατόπεδο συγκέντρωσης ψυχών και δεν κάνει κάτι ουσιαστικό για να βελτιωθεί η κατάσταση στα νησιά. Ενώ η επιχείρηση αποσυμφόρησης της Μόριας, με τη μεταφορά 2.000 προσφύγων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες στη Βόλβη της Καβάλας μέχρι το τέλος του μήνα, λίγο θα βοηθήσει στη βελτίωση της κατάστασης, και την ίδια στιγμή αναμένονται και άλλοι πρόσφυγες στο νησί.
SOS από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα
«Αυτό που συμβαίνει εδώ (στη Μόρια) είναι μια ανθρωπιστική καταστροφή», λέει ο Λούκα Φοντάνα, εκπρόσωπος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. Ωστόσο η κατάσταση δεν χαρακτηρίζεται επισήμως ως κρίσιμη από την κυβέρνηση, όπως συνέβαινε το 2015. Όπως υποστηρίζουν και σε ανακοίνωσή τους «Η πολιτική της υπερσυγκέντρωσης των προσφύγων στα ελληνικά νησιά έχει οδηγήσει στον επ’ αόριστον εγκλωβισμό περισσότερων από 9.000 ανθρώπων (το 1/3 είναι παιδιά) στον καταυλισμό της Μόριας, που έχει μέγιστη χωρητικότητα 3.000 ατόμων. Κάθε εβδομάδα, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα βλέπουν περιστατικά εφήβων που έχουν κάνει απόπειρα αυτοκτονίας ή έχουν αυτοτραυματιστεί. Προσφέρουν, επίσης, βοήθεια σε σοβαρά περιστατικά βίας και αυτοτραυματισμούς. Η έλλειψη πρόσβασης σε επείγουσα ιατρική φροντίδα, δείχνει τα σημαντικά κενά που υπάρχουν στην προστασία των παιδιών και άλλων ευάλωτων ομάδων».
Ακόμη δηλώνουν ότι: «Από τον Φεβρουάριο έως τον Ιούνιο, στο πλαίσιο δραστηριότητας ψυχικής υγείας για παιδιά (6-18 ετών), οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα διαπίστωσαν ότι σχεδόν το 1/4 των παιδιών (18 από τα 74) είχαν αυτοτραυματιστεί ή είχαν κάνει απόπειρα ή είχαν σκέψεις αυτοκτονίας. Άλλοι ανήλικοι ασθενείς παρουσιάζουν επιλεκτική βωβότητα, κρίσεις πανικού, άγχος, εκρήξεις επιθετικότητας και συνεχείς εφιάλτες».
«Αυτά τα παιδιά προέρχονται από χώρες που βρίσκονται σε πόλεμο, που έχουν υποστεί ακραία επίπεδα βίας και ψυχικού τραύματος. Αντί να λάβουν φροντίδα και προστασία στην Ευρώπη, βιώνουν διαρκή φόβο, στρες και επεισόδια νέας βίας, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας», τονίζει ο παιδίατρος και ιατρικός συντονιστής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Ελλάδα, Ντέκλαν Μπάρι. Ακόμη ο κ. Μπάρι σημειώνει: «Επιπλέον, το περιβάλλον χαρακτηρίζεται από έλλειψη ασφάλειας και υγιεινής, με αποτέλεσμα να βλέπουμε πολλά περιστατικά υποτροπιάζουσας διάρροιας και δερματικών λοιμώξεων σε παιδιά όλων των ηλικιών. Με τέτοια υπερσυγκέντρωση και απουσία υγιεινής, ο κίνδυνος επιδημιών είναι πολύ μεγάλος».
Ο Απόστολος Βεΐζης, διευθυντής προγραμμάτων του ελληνικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, από την πλευρά του τονίζει ότι: «Εδώ και τρία χρόνια είμαστε μάρτυρες των άθλιων συνθηκών κάτω από τις οποίες ζουν χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες που έχουν εγκλωβιστεί στη Μόρια. Απευθύνουμε ακόμη μια φορά έκκληση στις ελληνικές αρχές και την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να εφαρμόσουν βιώσιμες λύσεις για να σταματήσει αυτή η τραγική κατάσταση. Είναι καιρός πια να δοθεί τέλος στις απάνθρωπες συνέπειες της συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας. Είναι ώρα για άμεση μετεγκατάσταση των πλέον ευάλωτων προσφύγων σε ασφαλείς συνθήκες σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη».
Τέλος, όπως υποστηρίζουν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα «μόνο τις δύο πρώτες εβδομάδες του Σεπτεμβρίου, έφτασαν στη Λέσβο περισσότεροι από 1.500 άνθρωποι, οι οποίοι δεν έχουν στέγη, δεν έχουν αρκετό φαγητό και η πρόσβασή τους σε ιατρική φροντίδα είναι εξαιρετικά περιορισμένη».
Ανακοινώθηκε από το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής ότι από την αρχή του χρόνου μέχρι τις 17/9 έχουν φύγει από τα νησιά προς την ελληνική ενδοχώρα 17.563 άνθρωποι ενώ έχουν έρθει 21.737 και παράλληλα ο υπουργός Δ. Βίτσας με δηλώσεις του ουσιαστικά ομολόγησε ότι είναι δέσμιος της πολιτικής της Ε.Ε. και ότι δεν υπάρχει η πολιτική βούληση από την κυβέρνηση να βρεθεί λύση για τα προβλήματα στα νησιά
Για όργια μιλάει ο δήμαρχος Λέσβου
Ο δήμαρχος Λέσβου Σπύρος Γαληνός σε δηλώσεις του έκανε καταγγελίες για όργια που γίνονται στο hotspot και ότι δεν υπάρχει κανένας έλεγχος από την πολιτεία. Χαρακτηριστικά δήλωσε: «Η κατάσταση είναι δραματική. Φωνάζω εδώ και δύο χρόνια. Αν θέλουν να μετατρέψουν τη Μυτιλήνη σε φυλακή αυτό δεν είναι εφικτό. Συνεχώς παίρνουμε υποσχέσεις για αποσυμφόρηση αλλά τα πράγματα πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο». Επίσης τόνισε ότι έχουν καταθέσει μηνύσεις κατά παντός υπευθύνου «επειδή γίνονται τα όργια στη Μόρια διακίνηση ναρκωτικών, εμπόριο λευκής σάρκας και βιασμοί». Παράλληλα, κατήγγειλε ότι «έχουν αφήσει ανεξέλεγκτα ακραία στοιχεία τα οποία βυσοδομούν, συκοφαντούν, υβρίζουν και σε βάρος μου επειδή είμαι το εμπόδιο για να επικρατήσει ο φασισμός».
Δήλωσε επίσης ότι το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής που έχει την ευθύνη λειτουργίας της Μόριας «προσπαθεί να δώσει μια λύση αλλά αυτοί που έρχονται είναι περισσότεροι από αυτούς που φεύγουν» και κατηγορεί την κυβέρνηση «γιατί δεν θωρακίζει εγκαίρως την τοπική κοινωνία και παράλληλα δεν φροντίζει να βελτιωθούν οι όροι λειτουργίας της δομής της Μόριας». Ακόμα για την κυβέρνηση είπε πως «δεν μπορεί να επικαλούνται τη συμφωνία Ελλάδας-Τουρκίας για το ένα πράγμα (σ.σ. την αποσυμφόρηση μέσω μετακινήσεων στην ηπειρωτική Ελλάδα). Η συμφωνία προβλέπει και τις επαναπροωθήσεις με την ταχύτερη εξέταση των αιτημάτων χορήγησης ασύλου». Κατά τον δήμαρχο Λέσβου «αν λειτουργήσει ο όρος της συμφωνίας και γίνουν μαζεμένες επαναπροωθήσεις, αυτό θα λειτουργήσει αποτρεπτικά για όσους θέλουν να έρθουν».
«Η πολιτεία υπεύθυνη για την Ακροδεξιά»
Στο περιθώριο αυτής της τραγικής κατάστασης έχουν «ανθίσει» διάφορες ακροδεξιές ομάδες στο νησί. Αυτό εξηγείται από την κατάσταση που επικρατεί στο νησί. Σε παλαιότερες δηλώσεις του πάλι ο δήμαρχος Σπ. Γαληνός είχε τονίσει ότι έχει ενημερώσει πολλάκις την πολιτεία για ακραία φαινόμενα που εκδηλώνονται στο νησί. Μάλιστα σημείωσε χαρακτηριστικά ότι «η αλήθεια είναι ότι οι άνθρωποι αυτοί με τις ακραίες αντιλήψεις, βρήκαν βήμα έκφρασης και πεδίον δόξης λαμπρό, εξαιτίας της κατάστασης που επικρατεί στο νησί τα τελευταία χρόνια. Εξαιτίας του εγκλωβισμού 10.000 και πλέον μεταναστών, κάποιοι από τους οποίους δημιουργούν προβλήματα στην τοπική κοινωνία. Σ’ αυτό, την ακέραια ευθύνη φέρει η πολιτεία, που άφησε τα νησιά μας απροστάτευτα και τα μετέτρεψε σε στρατόπεδα εγκλωβισμού».
Οριακή η κατάσταση και σε Σάμο και Χίο
Σε ανακοινώσεις του το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής παραδέχτηκε ότι οι πρόσφυγες που έρχονται στα νησιά είναι περισσότεροι από αυτούς που φεύγουν και ότι η κατάσταση είναι οριακή όχι μόνο στη Μυτιλήνη αλλά και στη Σάμο και στη Χίο. Μάλιστα ανακοινώθηκε ότι από την αρχή του χρόνου μέχρι τις 17/9 έχουν φύγει από τα νησιά 17.563 άνθρωποι προς την ελληνική ενδοχώρα ενώ έχουν έρθει 21.737 και παράλληλα ο υπουργός Δ. Βίτσας με δηλώσεις του ουσιαστικά ομολόγησε ότι είναι δέσμιος της πολιτικής της Ε.Ε. και ότι δεν υπάρχει η πολιτική βούληση από την κυβέρνηση να βρεθεί λύση για τα προβλήματα στα νησιά.
Ευρωπαϊκός θρίαμβος υποκρισίας για το μεταναστευτικό στο Σάλτσμπουργκ
Η άτυπη σύνοδος της Ε.Ε. για το μεταναστευτικό, στο Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας επιβεβαίωσε την υποκρισία των ιθυνόντων της Ε.Ε. Οι χώρες του Βίζεγκραντ (Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία), διευρυμένη πια με τη βοήθεια της Αυστρίας και της Ιταλίας, αρνήθηκαν κάθε συζήτηση για υποδοχή προσφύγων στις χώρες τους και δίκαιο καταμερισμό των προσφυγικών ροών. Οι ηγέτες Γερμανίας και Γαλλίας, που επιθυμούν ελεύθερη επιλογή εργατικού δυναμικού σύμφωνα με τις ανάγκες των χωρών τους, προτείνουν «ανοικτά σύνορα» με την προϋπόθεση πρόσφυγες και μετανάστες να «φιλοξενούνται» σε άλλες χώρες εκτός από τις δικές τους. Έτσι, για «λόγους αρχής» από κοινού αντέδρασαν στην πρόταση ορισμένων Ευρωπαίων ηγετών να μπορούν τα κράτη-μέλη που δεν θέλουν να υποδεχθούν μετανάστες να καταβάλλουν χρήματα στην Ε.Ε. για να διαχειρίζεται εκείνη το πρόβλημα. Ο Μακρόν απείλησε με διακοπή της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης και αποπομπή από τη ζώνη Σένγκεν όσους αρνούνται να δείξουν αλληλεγγύη στις χώρες πρώτης υποδοχής. Ενώ η Μέρκελυπογράμμισε ότι σε περίπτωση που υιοθετηθεί η λεγόμενη «εξαγορά υποχρεώσεων», μπορεί να την προτιμήσουν αυτή τη λύση όλες οι χώρες της Ε.Ε. και η ίδια η Γερμανία βεβαίως.
Έτσι μπροστά στο αδιέξοδο η συζήτηση οδηγήθηκε στα αναμενόμενα. Ενίσχυση της θωράκισης των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., διαιώνιση των ανοικτών φυλακών στα νησιά του Αιγαίου, αναζήτηση συμφωνιών με τις χώρες της Β. Αφρικής για συγκράτηση των μεταναστευτικών ροών στα εδάφη τους κατά το πρότυπο της συμφωνίας με την Τουρκία.
Προβληματισμός υπήρξε από αρκετές χώρες για το σχέδιο μετατροπής της Frontex σε ευρωπαϊκή συνοριοφυλακή 10.000 ανδρών μέχρι το 2020. Είναι αρκετές οι χώρες που διαβλέπουν κινδύνους για την εθνική τους κυριαρχία με την εκχώρηση ελέγχου των συνόρων τους σε πολυεθνικές δυνάμεις. Αντιδράσεις προκαλεί και το υψηλό κόστος που θα επιβαρυνθούν από τη συγκρότηση μιας τέτοιας δύναμης.
Έτσι το κύριο βάρος συγκράτησης των προσφυγικών ροών στρέφεται προς τις χώρες της Β. Αφρικής, Τυνησία, Μαρόκο, Λιβύη και κυρίως η Αίγυπτος. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού ΣυμβουλίουΝτόναλντ Τουσκ ανακοίνωσε ότι θα έχει επαφές τις επόμενες μέρες με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Σίσικι ότι οι ηγέτες της Ε.Ε. συμφώνησαν να συγκληθεί τον Δεκέμβριο σύνοδος κορυφής με την Αφρικανική Ένωση και άλλη μία τον Φεβρουάριο με τις χώρες του Αραβικού Συνδέσμου που θα αφορά στο μεταναστευτικό, το εμπόριο και την οικονομική ανάπτυξη.
Στο μεταξύ οι Ευρωπαίοι ηγέτες μπορούν να βομβαρδίζουν με την ησυχία τους τη Λιβύη, να δίνουν όπλα στη Σαουδική Αραβία στον πόλεμο κατά της Υεμένης, να στραγγαλίζουν οικονομικά τις περισσότερες χώρες, πρώην αποικίες τους, της Αφρικής και να απειλούν την κυβέρνηση Άσαντ με στρατιωτικά πλήγματα αν τολμήσει να εκκαθαρίσει τις τελευταίες εστίες της τζιχαντιστικής τρομοκρατίας.