Η συμμετοχή και η πολιτική κουλτούρα μιας δημοτικής αρχής
Όποιος τελευταία κυκλοφορεί στην πόλη του Αιγάλεω, θα κοιτάει πίσω από την πλάτη του μήπως του επιτεθεί κάποιος «περιφερόμενος χούλιγκαν». Πικρό χιούμορ; Ίσως. Πάντως η κατάσταση είναι σοβαρή. Ας τα πάρουμε απ’ την αρχή.
Στον χώρο του Πατινάζ, ενός κομματιού του μοναδικού άλσους της πόλης, το οποίο από το 1980 έχει χάσει το 1/3 της έκτασής του, πρόκειται να κατασκευαστεί, σύμφωνα με τα σχέδια της προηγούμενης Δημοτικής Αρχής, βρεφονηπιακός σταθμός που δηλώνεται ότι θα χρηματοδοτηθεί από κονδύλια του ΕΣΠΑ. Το Πατινάζ, ο χώρος που θα καταστραφεί, αποτελεί τόπο παιχνιδιού για δεκάδες παιδιά. Το συγκεκριμένο ζήτημα του 5ου Β/Ν Σταθμού είχε ανοίξει από το 2011-2012, επί δημαρχίας κ. Καρδαρά.
Τότε, κάτοικοι της περιοχής είχαν αντιδράσει και είχαν κινητοποιηθεί ώστε ο βρεφονηπιακός σταθμός να κατασκευαστεί αλλού και όχι εντός του επαπειλούμενου άλσους. Παρά τις δεκάδες δράσεις τους, δεν εισακούστηκαν, βρισκόμενοι μάλιστα αντιμέτωποι με τις μπουλντόζες των εργολάβων αλλά και με τα ΜΑΤ. Εν τέλει το έργο, λόγω των αντιδράσεων, δεν προχώρησε.
Τον Μάιο 2014, η δημοτική παράταξη ΑΝΑΠΛΑΣΗ κερδίζει τις εκλογές στο Αιγάλεω και ο δήμος περνάει στην Αριστερά. Μέσα στο πρόγραμμά της η παράταξη έχει ως στόχο την εκτέλεση του έργου του 5ου Β/Ν Σταθμού, εντός του άλσους.
Τον Σεπτέμβριο 2014, με την ανάληψη των καθηκόντων της νέας δημοτικής αρχής, ανοίγει πάλι το ζήτημα για τον 5ο Β/Ν στο χώρο του Πατινάζ. Κινητοποιήσεις ξεκινούν πάλι από τους κατοίκους. Η νέα δημοτική αρχή, μετά από κάποιες «συνελεύσεις» ενημέρωσης για το έργο, δρομολογεί για ακόμη μια φορά το ξεκίνημα των εργασιών. Κάτοικοι της περιοχής, εκ νέου κινητοποιούνται, αποτρέποντας την είσοδο του εργολάβου και το ξεκίνημα των εργασιών.
«Ανάγκη εναντίον ανάγκης»
Αυτό που προκαλεί πρόσθετο προβληματισμό, πέρα από το ίδιο το εκβιαστικό δίλημμα «ανάγκη εναντίον ανάγκης» και την ελαφρά τη καρδία επίθεση στο μοναδικό χώρο πρασίνου της πόλης, είναι η πλέον προκλητική αντιμετώπιση των αντιδράσεων των κατοίκων από την δημοτική αρχή και μάλιστα στη βάση ενός προγράμματος που διακηρύσσει πως οι θεσμοί της Τ.Ο. «… προϋποθέτουν την ανάπτυξη θεσμών λαϊκής – κοινωνικής συμμετοχής που να στηρίζονται σε έναν συνδυασμό αντιπροσωπευτικής και αμεσοδημοκρατικής συμμετοχικής διακυβέρνησης αλλά και στην κοινωνική αλληλεγγύη ανάμεσα σε διαφορετικές κατηγορίες δημοτών. Η κοινωνία των πολιτών πρέπει να έχει ενεργό ρόλο και άποψη για τη διαμόρφωση των πολιτικών και των σχεδιασμών σε τοπική κλίμακα» (πρόγραμμα δημοτικής παράταξης ΑΝΑΠΛΑΣΗ, Απρίλιος 2014).
Πιο συγκεκριμένα, η στοχοποίηση των κατοίκων από τα χείλη του δημάρχου ως «περιφερόμενων χουλιγκάνων», θυμίζοντας τηλεοπτικά παράθυρα, η θέση πως η εκτέλεση του έργου εντός του άλσους είναι κλεισμένη «προ 30ετίας», όταν οι ανάγκες ήταν εμφανώς διαφορετικές, η άρνηση αναγνώρισης του γεγονότος πως ο χώρος είναι κομμάτι άλσους και όχι «οικόπεδο», η επίκληση αποφάσεων δημοτικών συμβουλίων προηγούμενης περιόδου, και ενός δημοψηφίσματος μηδενικής εγκυρότητας, προκαλούν πολλούς προβληματισμούς. Όπως και η χρησιμοποίηση του ΤΑΙΠΕΔ ως μπαμπούλα. Οι ανησυχίες εντείνονται από την επιστράτευση των δημοτικών υπαλλήλων και υποψήφιων δημοτικών συμβούλων ώστε να μπει η μπουλντόζα στο άλσος, καλλιεργώντας σκηνικά κοινωνικού αυτοματισμού και έντασης.
Η εκτέλεση του 5ου Β/Ν Σταθμού εντός του άλσους, είναι η μια και η κύρια πλευρά του προβλήματος. Πρόβλημα που μπορεί να επιλυθεί με τον ψύχραιμο διάλογο και τη διαβούλευση σχετικά με τα υπέρ και τα κατά του έργου, τους κινδύνους που ελλοχεύουν, την ουσιαστική διερεύνηση εναλλακτικών επιλογών για την υπεράσπιση του μοναδικού χώρου που έχει απομείνει στην πόλη. Οι οποίες εναλλακτικές, συνειδητά τορπιλίζονται διαρκώς από τη νέα δημοτική αρχή μιας και αρνείται να αναγνωρίσει ότι ακόμη και οι κάτοικοι με μωρά στην αγκαλιά, δεν θέλουν να κοπεί ένας πνεύμονας πρασίνου της πόλης, ακριβώς σκεπτόμενοι την ποιότητα ζωής των παιδιών τους. Εξετάζοντας τα δεδομένα και τα γεγονότα, γίνεται αντιληπτό ποιός έχει δίκαιο και ποιός όχι.
Υπάρχει και μια άλλη πλευρά στο θέμα όμως, που δε θα πρέπει να μείνει ασχολίαστη.
Πολιτική κουλτούρα
Πέρα από το συγκεκριμένο έργο, για το οποίο ο γράφων υποστηρίζει πως δεν πρέπει, σε καμία περίπτωση, να γίνει εντός του άλσους, χρειάζεται ένας γενικότερος αναστοχασμός για την πολιτική κουλτούρα που οφείλει να διέπει μια αριστερή δημοτική αρχή. Πιο συγκεκριμένα η δημοκρατία, η συμμετοχική διακυβέρνηση και η κοινωνική συμμετοχή δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται ως έννοιες σχετικές, αλλά απόλυτες. Οι διαφωνίες εν προκειμένω των κατοίκων είναι διαφωνίες όπως και να έχει, και αυτό είναι γεγονός.
Σε προηγούμενο άρθρο της Σοφίας Σακοράφα στον Δρόμο σχετικά με τις εξελίξεις και τις επιτυχίες του αριστερού και ιθαγενικού κινήματος στην Βολιβία, αναφερόταν: «Στη Βολιβία του Μοράλες το ζήτημα του κοινωνικού μετασχηματισμού δεν αποτελεί μια απλή υπόθεση ανάθεσης από το λαό προς τον Μοράλες, αλλά μια διεργασία κατά την οποία η κοινωνία των πολιτών ενεργεί, συμμετέχει, ελέγχει και, τέλος, διαμορφώνει. Στη Βολιβία του Μοράλες –ακούστε κύριοι των αστικών δυτικών κρατών!– η κυβέρνηση επεδίωξε η εκλογή των δικαστών να γίνεται από τους πολίτες. Όταν όμως η αντιπολίτευση έπεισε το 35% των πολιτών να ψηφίσουν λευκό στην προτεινόμενη ρύθμιση, η κυβέρνηση πήρε πίσω το μέτρο, παρόλο που είχε την πλειοψηφία, αντιλαμβανόμενη ότι η μειοψηφία του 35% δεν ήταν αρκούντως πεισμένη για την αποτελεσματικότητά του».
Κρίσιμο είναι αν μια τέτοια κουλτούρα μπορεί να διαπεράσει και να γίνει στοιχείο της ελληνικής Αριστεράς. Μην ξεχνάμε πως το βασικό πρόβλημα της κρίσης στη χώρα δεν ήταν το οικονομικό, αλλά το πολιτικό, η απαξίωση της δημοκρατίας από το παλιό πολιτικό σύστημα. Επίσης, να θυμόμαστε πως το πιο σημαντικό κίνημα των τελευταίων ετών, οι «πλατείες» του 2011, ως βασικό πρόταγμα είχαν τη δημοκρατία, την πολιτική ενεργοποίηση και τη πολύμορφη συμμετοχή. Συμμετοχή που απ’ ό,τι φαίνεται, εκτιμάται μόνο όταν αποτελεί σφραγίδα σε ειλημμένες αποφάσεις…
