Ένα σύγχρονο δουλεμπόριο έρχεται στο φως μετά τα όσα υπέφερε η Ερβιάνα στο Χονγκ Κονγκ
Την ξυλοκόπησαν και την βασάνισαν μέχρι να «μην αναγνωρίζεται», μα στο τέλος η Ερβιάνα Σουλιστιανίνγκσι, μια Ινδονήσια οικότροφη οικιακή βοηθός που κρατούνταν αιχμάλωτη σε διαμέρισμα του Χονγκ-Κονγκ, αναγνώρισε την ανθρωπιά του βασανιστή της, αφού κρίθηκε ένοχος για κλοπή μισθών και την πρόκληση βαριών σωματικών βλαβών.
Η ίδια δεν ντρέπεται. Όμως η ντροπή ακόμα κυριαρχεί στην χώρα η οποία της προσέφερε τη συγκεκριμένη εργασία. Τον τελευταίο καιρό, η Ερβιάνα έγινε το δημόσιο πρόσωπο μιας αόρατης οικονομίας, του παγκόσμιου εμπορίου οικιακών βοηθών. Οι μετανάστριες αυτές προσλαμβάνονται για προσωρινή βοήθεια στα οικοκυρικά και για τη φύλαξη παιδιών, και υφίστανται ακραία εκμετάλλευση, φυσική και σεξουαλική βία στα διαμερίσματα των πλούσιων του Χονγκ Κονγκ.
Ιδιαίτερη περίπτωση οι οικιακές βοηθοί
Σύμφωνα με την ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας Νόρμα Μούικο, «χιλιάδες μετανάστες εργάτριες από την Ινδονησία διακινούνται στο Χονγκ Κονγκ για εκμετάλλευση και καταναγκαστική εργασία». Παρόλο που μετανάστες εργάτες και σε άλλους κλάδους, όπως των κατασκευών, είναι ευάλωτοι προς εκμετάλλευση, αυτό που κάνει τις οικιακές βοηθούς ιδιαίτερη περίπτωση είναι το γεγονός πως η εργασία λαμβάνει χώρα σε ιδιωτική κατοικία, κάτι που δυσκολεύει εξαιρετικά την παρακολούθηση των εργασιακών συνθηκών. Επιπλέον, καθίστανται ακόμη περισσότερο ευάλωτες από τον κανονισμό που τις αναγκάζει να μένουν στο σπίτι του εργοδότη τους, και κανόνες που δίνουν στις εργάτριες ελάχιστες ημέρες προκειμένου να αναζητήσουν νέα εργασία, αν αφήσουν τον εργοδότη τους. Αλλιώς κινδυνεύουν να χάσουν το νομικό τους καθεστώς.
Συγκεκριμένα η Ερβιάνα δέχονταν τακτικούς ξυλοδαρμούς με «χάρακες, παπαφίγκους και μεταλλικούς σωλήνες από ηλεκτρική σκούπα». Το αφεντικό της κατηγορήθηκε πως την έγδυνε, την έβγαζε στο κρύο και την ανάγκαζε να ουρεί σε πλαστικές σακούλες αντί της τουαλέτας. Κατά τη διάρκεια όλης αυτής της συνθήκης, η Ερβιάνα αναγκαζόταν να δουλεύει 24 ώρες το 24ωρο ενώ λιμοκτονούσε.
Παραπάνω από έναν χρόνο μετά, ο εργοδότης της, ο οποίος απασχολούσε και άλλες κοπέλες, προσπάθησε να την στείλει πίσω στην Ινδονησία. Η 23χρονη εμφανίστηκε έτσι στο αεροδρόμιο, το σώμα της κακοποιημένο και τρυπημένο, και οι πληγές της κρυμμένες πίσω από στρώματα ρούχων και πάνας. «Μου έβαλε μέικ-απ ώστε να μην δείχνω ότι έχω κακοποιηθεί», όπως είπε η Ερβιάνα. Ευτυχώς όμως, τελικά, τράβηξε την προσοχή των αρχών. Επίσης η Ινδονήσια εργάτρια κρατούνταν όμηρη όχι μόνο από φυσικά δεσμά, αλλά και από ψυχολογικά. Όχι μόνο ήταν κλειδωμένη στο διαμέρισμα, με τα έγγραφά της κατασχεμένα, αλλά το αφεντικό της την τρομοκρατούσε με διαρκή παρακολούθηση και απειλές να σκοτώσει την οικογένειά της, αν αυτή έφευγε. Η Ερβιάνα προσπάθησε να ξεφύγει μα δεν τα κατάφερε, καθώς δεν βρήκε το θάρρος να πηδήξει, παρότι σκαρφάλωσε, στο παράθυρο του διαμερίσματος, το οποίο βρίσκονταν πολύ ψηλά.
Κύκλωμα διεθνούς στρατολόγησης
Η περίπτωση της Ερβιάνα δεν είναι μια μεμονωμένη περίπτωση. Περίπου οι μισές από τις 320.000 οικιακές βοηθούς στο Χονγκ Κονγκ είναι Ινδονήσιες, και η απάτη ξεκινάει με το κύκλωμα διεθνούς στρατολόγησης, το οποίο υπόσχεται ψευδώς, υψηλούς μισθούς. Ακολουθεί η συμμετοχή σε δρακόντειο πρόγραμμα εκπαίδευσης, το οποίο κάνει τις εργάτριες όμηρες χρέους με δίδακτρα και προκαταβολές, ενώ μένουν σε εγκαταστάσεις που ομοιάζουν στρατώνες και υπόκεινται σε λεκτική κακοποίηση ώστε να «σπάσουν». Επίσης πολλές νεαρές εργάτριες εξαναγκάζονται να υπογράψουν συμβόλαια τα οποία δεν καταλαβαίνουν. Τι και αν το Χονγκ Κονγκ έχει ισχυρότερους νόμους προστασίας των μεταναστών εργατών και των συνδικάτων τους σε σχέση με άλλες χώρες; Το μέγεθος και η καταπιεστική δομή της συγκεκριμένης εργασιακής ομάδας ενσαρκώνει φαντάσματα μιας αποικιοκρατικής κοινωνικής ιεραρχίας.
Με τον εργοδότη-τέρας να έχει αποκαλυφθεί, η Ερβιάνα μπορεί να προσέφερε την συγχώρεσή της, όμως πρόσθεσε πως «η δικαιοσύνη πρέπει να τηρείται». Σε μια πόλη που οι μετανάστες προσλαμβάνονται για όλες τις δουλειές, όμως, το να τηρείται η δικαιοσύνη είναι μια εργασία για την οποία οι πολίτες του Χονγκ Κονγκ δεν μπορούν να προσλάβουν μετανάστες…