Ο Γιάννης Μπανιάς δεν διάλεξε τον εύκολο δρόμο
Όταν αποχαιρετάς έναν σύντροφο, δεν αποχαιρετάς απλώς τον άνθρωπο. Αποχαιρετάς όλη την παρουσία και τη συμβολή του στο κίνημα. Σε πολλά συγκλίναμε, σε πολλά μας έμαθε η ζωή να συγκλίνουμε και σε πολλά διαφωνούσαμε με τον σύντροφο Γιάννη Μπανιά.
Αυτήν την ώρα, πέρα από όλο το μακρύ αγωνιστικό του παρελθόν, από την εποχή ήδη των Λαμπράκηδων και της δικτατορίας και μετά στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, από την ηγετική του παρουσία στο ΚΚΕ Εσωτερικού, θα ήθελα να κρατήσω δύο σημεία τα οποία σηματοδοτούν την πορεία που επέλεξε να ακολουθήσει μέσα στο κίνημα και με έκαναν να τον σέβομαι.
Το πρώτο είναι ότι δεν διάλεξε έναν εύκολο δρόμο υπερασπιζόμενος ένα «Κ», αλλά αρνήθηκε μια τυπική αποκομμουνιστικοποίηση και, μάλιστα, σε εποχή κυριαρχίας του γκορμπατσοφισμού και νουθεσιών από παντού. Πεισματικά υπερασπίστηκε αυτό το ταυτοτικό του στοιχείο. Το δεύτερο είναι ότι για πολλά χρόνια υπερασπίστηκε τα εγχειρήματα για την ενότητα της Αριστεράς, πρωταγωνιστώντας σε αυτά. Θα μπορούσε να διαλέξει έναν πιο εύκολο δρόμο, όπως άλλωστε τόσοι άλλοι…
Κι ύστερα, είναι ασφαλώς μια εφημερίδα, Η Εποχή, και ο χώρος ο ίδιος των γραφείων της: γιατί και Η Εποχή και τα γραφεία της ήταν ένας τόπος συνάντησης και διασταύρωσης απόψεων και αναγκών. Από κοντά και ο ριζοσπαστισμός του χώρου αυτού και ιδιαίτερα η επαφή του με την ευρωπαϊκή αριστερή διανόηση και τα εγχειρήματα στην Ευρώπη. Δεν είναι και λίγα όλα αυτά -ως απολογισμός- ιδιαίτερα σε εποχές κυριαρχίας της πολυπλόκαμης αντεπανάστασης.
Οι υπερβάσεις δεν είναι εύκολες για κανέναν μας. Ο Γιάννης Μπανιάς στάθηκε πολλές φορές μετέωρος, όπως πολλοί από μας, ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον, ανάμεσα στα μικρά σχέδια και την απεραντοσύνη των στόχων. Νομίζω τον αισθανόταν αυτόν το μετεωρισμό που τον έκανε, ίσως, να φαίνεται αντιφατικός. Που τον έκανε να είναι και να μην είναι σαν τους άλλους. Που τον έκανε διαφορετικό, ενώ είχε βγει από το ίδιο καλούπι.
Σε κάποια κοινά ταξίδια, σε διάφορες περιοδείες για τις ανάγκες του ΣΥΡΙΖΑ, εξιστορούσε πολλά για το παρελθόν, ιδιαίτερα το πώς και γιατί έγινε η αποκομμουνιστικοποίηση. Κι ιδιαίτερα αναφερόταν στις διεθνείς διαστάσεις και στις παρεμβάσεις τόσο δυτικοευρωπαϊκών όσο και ανατολικοευρωπαϊκών κομμάτων. Και ξέρω πως είχε κατά νου να τα γράψει όλα αυτά, τόσο τα γεγονότα όσο και τις αναλύσεις του γι’ αυτά. Δεν ξέρω αν έχει αφήσει πίσω του γραπτά, αν πρόλαβε να τα αποτυπώσει ή αν πίστευε, όπως όλοι μας, ότι είχε καιρό, κι αν τελικά ο χρόνος που δαπανούσε στις ανάγκες του κινήματος του ξόδεψε τον καιρό της συγγραφής. Αν όμως έμεινε κάτι, θα είναι σίγουρα μια πολύτιμη συμβολή.
Αυτήν την ώρα, πέρα από όλο το μακρύ αγωνιστικό του παρελθόν, από την εποχή ήδη των Λαμπράκηδων και της δικτατορίας και μετά στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, από την ηγετική του παρουσία στο ΚΚΕ Εσωτερικού, θα ήθελα να κρατήσω δύο σημεία τα οποία σηματοδοτούν την πορεία που επέλεξε να ακολουθήσει μέσα στο κίνημα και με έκαναν να τον σέβομαι.
Το πρώτο είναι ότι δεν διάλεξε έναν εύκολο δρόμο υπερασπιζόμενος ένα «Κ», αλλά αρνήθηκε μια τυπική αποκομμουνιστικοποίηση και, μάλιστα, σε εποχή κυριαρχίας του γκορμπατσοφισμού και νουθεσιών από παντού. Πεισματικά υπερασπίστηκε αυτό το ταυτοτικό του στοιχείο. Το δεύτερο είναι ότι για πολλά χρόνια υπερασπίστηκε τα εγχειρήματα για την ενότητα της Αριστεράς, πρωταγωνιστώντας σε αυτά. Θα μπορούσε να διαλέξει έναν πιο εύκολο δρόμο, όπως άλλωστε τόσοι άλλοι…
Κι ύστερα, είναι ασφαλώς μια εφημερίδα, Η Εποχή, και ο χώρος ο ίδιος των γραφείων της: γιατί και Η Εποχή και τα γραφεία της ήταν ένας τόπος συνάντησης και διασταύρωσης απόψεων και αναγκών. Από κοντά και ο ριζοσπαστισμός του χώρου αυτού και ιδιαίτερα η επαφή του με την ευρωπαϊκή αριστερή διανόηση και τα εγχειρήματα στην Ευρώπη. Δεν είναι και λίγα όλα αυτά -ως απολογισμός- ιδιαίτερα σε εποχές κυριαρχίας της πολυπλόκαμης αντεπανάστασης.
Οι υπερβάσεις δεν είναι εύκολες για κανέναν μας. Ο Γιάννης Μπανιάς στάθηκε πολλές φορές μετέωρος, όπως πολλοί από μας, ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον, ανάμεσα στα μικρά σχέδια και την απεραντοσύνη των στόχων. Νομίζω τον αισθανόταν αυτόν το μετεωρισμό που τον έκανε, ίσως, να φαίνεται αντιφατικός. Που τον έκανε να είναι και να μην είναι σαν τους άλλους. Που τον έκανε διαφορετικό, ενώ είχε βγει από το ίδιο καλούπι.
Σε κάποια κοινά ταξίδια, σε διάφορες περιοδείες για τις ανάγκες του ΣΥΡΙΖΑ, εξιστορούσε πολλά για το παρελθόν, ιδιαίτερα το πώς και γιατί έγινε η αποκομμουνιστικοποίηση. Κι ιδιαίτερα αναφερόταν στις διεθνείς διαστάσεις και στις παρεμβάσεις τόσο δυτικοευρωπαϊκών όσο και ανατολικοευρωπαϊκών κομμάτων. Και ξέρω πως είχε κατά νου να τα γράψει όλα αυτά, τόσο τα γεγονότα όσο και τις αναλύσεις του γι’ αυτά. Δεν ξέρω αν έχει αφήσει πίσω του γραπτά, αν πρόλαβε να τα αποτυπώσει ή αν πίστευε, όπως όλοι μας, ότι είχε καιρό, κι αν τελικά ο χρόνος που δαπανούσε στις ανάγκες του κινήματος του ξόδεψε τον καιρό της συγγραφής. Αν όμως έμεινε κάτι, θα είναι σίγουρα μια πολύτιμη συμβολή.
Ρούντι Ρινάλντι
Από μαθητής στους αγώνες
Ο Γιάννης Μπανιάς γεννήθηκε στους Μελισσουργούς Άρτας στις 27/9/1939 και ήταν πτυχιούχος της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Στη δεκαετία του ’50 δραστηριοποιείται στους μαθητικούς αγώνες για το Κυπριακό.
Ως φοιτητής στο Γκρατς Αυστρίας, από το 1957, αναπτύσσει έντονη συνδικαλιστική δράση, ενώ εκλέγεται στο Δ.Σ. του Συλλόγου Ελλήνων Φοιτητών Γκρατς. Την ίδια περίοδο γίνεται μέλος του παράνομου ΚΚΕ και του Κ.Κ. Αυστρίας. Για τη δράση του αυτή, μάλιστα, του αφαιρείται από τις ελληνικές Αρχές το διαβατήριο και απελαύνεται στην Ελλάδα, όπου συνεχίζει τις σπουδές του στο ΕΜΠ.
Παίρνει ενεργό μέρος στους φοιτητικούς και δημοκρατικούς αγώνες για το 114 και το 15% και εκλέγεται γραμματέας της Σπουδάζουσας της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη και στο προεδρείο του κεντρικού συμβουλίου της.
Η δικτατορία του 1967 τον βρίσκει στο στρατό, όπου υφίσταται πολλές ταλαιπωρίες εξαιτίας των φρονημάτων του. Μετά την απόλυσή του αναπτύσσει έντονη αντιστασιακή δράση από τις γραμμές του Ρήγα Φεραίου και του Πανελλήνιου Αντιδικτατορικού Μετώπου (ΠΑΜ). Συλλαμβάνεται, όμως, και εξορίζεται στο Παρθένι της Λέρου. Μετά την πτώση της δικτατορίας δραστηριοποιείται πολιτικά στην προσπάθεια για την ενότητα της Αριστεράς που ονομάστηκε «Κίνηση των 77» και στη συνέχεια στο ΚΚΕ Εσωτερικού.
Παίρνει ενεργό μέρος στο συνδικαλιστικό κίνημα των μηχανικών και του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ). Το 1974 εκλέγεται για 3 χρόνια πρόεδρος της αντιπροσωπίας του ΤΕΕ.
Υπήρξε μέλος της Κ.Ε και στη συνέχεια του Ε.Γ. του ΚΚΕ Εσωτερικού από το 1976 έως το 1981. Το 1982 εκλέγεται γραμματέας της Κ.Ε. του ΚΚΕ Εσωτερικού. Μετά τη διάσπασή του το 1987, συνεχίζει τους κοινωνικούς και πολιτικούς του αγώνες από τις γραμμές του ΚΚΕ Εσωτερικού-Ανανεωτική Αριστερά και στη συνέχεια, μέχρι σήμερα, της Ανανεωτικής Κομμουνιστικής Οικολογικής Αριστεράς (ΑΚΟΑ).
Ήταν από τα ιδρυτικά στελέχη και μέλος της Γραμματείας του Χώρου Διαλόγου και Κοινής Δράσης της Αριστεράς, που υπήρξε προπομπός του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ήταν ενεργό μέλος στο κίνημα κατά της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης από τις γραμμές του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ.
Υπήρξε μέλος της Γραμματείας της Πρωτοβουλίας για τη Συσπείρωση της Αριστεράς.
Ήταν υποψήφιος βουλευτής στην Α΄ Αθηνών, στις εκλογές της 7/3/2004, με το συνδυασμό Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς- Ενωτικό Ψηφοδέλτιο (ΣΥΡΙΖΑ).
Στις εκλογές του 2007 εκλέγεται βουλευτής, ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ. Κατά τη θητεία του ασχολήθηκε με θέματα Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων και πήρε μέρος σε αποστολές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην Αίγυπτο, τη Γάζα, τη Μολδαβία.
Μέχρι πρόσφατα μετείχε στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ.
Ως φοιτητής στο Γκρατς Αυστρίας, από το 1957, αναπτύσσει έντονη συνδικαλιστική δράση, ενώ εκλέγεται στο Δ.Σ. του Συλλόγου Ελλήνων Φοιτητών Γκρατς. Την ίδια περίοδο γίνεται μέλος του παράνομου ΚΚΕ και του Κ.Κ. Αυστρίας. Για τη δράση του αυτή, μάλιστα, του αφαιρείται από τις ελληνικές Αρχές το διαβατήριο και απελαύνεται στην Ελλάδα, όπου συνεχίζει τις σπουδές του στο ΕΜΠ.
Παίρνει ενεργό μέρος στους φοιτητικούς και δημοκρατικούς αγώνες για το 114 και το 15% και εκλέγεται γραμματέας της Σπουδάζουσας της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη και στο προεδρείο του κεντρικού συμβουλίου της.
Η δικτατορία του 1967 τον βρίσκει στο στρατό, όπου υφίσταται πολλές ταλαιπωρίες εξαιτίας των φρονημάτων του. Μετά την απόλυσή του αναπτύσσει έντονη αντιστασιακή δράση από τις γραμμές του Ρήγα Φεραίου και του Πανελλήνιου Αντιδικτατορικού Μετώπου (ΠΑΜ). Συλλαμβάνεται, όμως, και εξορίζεται στο Παρθένι της Λέρου. Μετά την πτώση της δικτατορίας δραστηριοποιείται πολιτικά στην προσπάθεια για την ενότητα της Αριστεράς που ονομάστηκε «Κίνηση των 77» και στη συνέχεια στο ΚΚΕ Εσωτερικού.
Παίρνει ενεργό μέρος στο συνδικαλιστικό κίνημα των μηχανικών και του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ). Το 1974 εκλέγεται για 3 χρόνια πρόεδρος της αντιπροσωπίας του ΤΕΕ.
Υπήρξε μέλος της Κ.Ε και στη συνέχεια του Ε.Γ. του ΚΚΕ Εσωτερικού από το 1976 έως το 1981. Το 1982 εκλέγεται γραμματέας της Κ.Ε. του ΚΚΕ Εσωτερικού. Μετά τη διάσπασή του το 1987, συνεχίζει τους κοινωνικούς και πολιτικούς του αγώνες από τις γραμμές του ΚΚΕ Εσωτερικού-Ανανεωτική Αριστερά και στη συνέχεια, μέχρι σήμερα, της Ανανεωτικής Κομμουνιστικής Οικολογικής Αριστεράς (ΑΚΟΑ).
Ήταν από τα ιδρυτικά στελέχη και μέλος της Γραμματείας του Χώρου Διαλόγου και Κοινής Δράσης της Αριστεράς, που υπήρξε προπομπός του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ήταν ενεργό μέλος στο κίνημα κατά της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης από τις γραμμές του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ.
Υπήρξε μέλος της Γραμματείας της Πρωτοβουλίας για τη Συσπείρωση της Αριστεράς.
Ήταν υποψήφιος βουλευτής στην Α΄ Αθηνών, στις εκλογές της 7/3/2004, με το συνδυασμό Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς- Ενωτικό Ψηφοδέλτιο (ΣΥΡΙΖΑ).
Στις εκλογές του 2007 εκλέγεται βουλευτής, ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ. Κατά τη θητεία του ασχολήθηκε με θέματα Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων και πήρε μέρος σε αποστολές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην Αίγυπτο, τη Γάζα, τη Μολδαβία.
Μέχρι πρόσφατα μετείχε στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ.
Σχόλια
