(Το κείμενο προήλθε –με πολλές παραλείψεις- από τη σύμπτυξη σημείων ενδεικτικών των θεμάτων του πορίσματος του Διεθνούς Δικαστηρίου (ICJ) του ΟΗΕ που εκδόθηκε στις 19 Ιουλίου 2024)
Παρατεταμένη κατοχή
Το Δικαστήριο σημειώνει ότι η κατοχή του Ισραήλ διαρκεί πάνω από 57 χρόνια. Το γεγονός της κατοχής δεν μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη μεταβίβαση της κυριότητας, ανεξαρτήτως της διάρκειας της κατοχής.
Η κατασκευή των οικισμών από το Ισραήλ συνοδεύεται από ειδικά σχεδιασμένες πολιτικές υποδομές στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, οι οποίες ενσωματώνουν τους οικισμούς στο έδαφος του Ισραήλ. Η Γραμματεία της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD) αναφέρει ότι το Ισραήλ «έχει δαπανήσει δισεκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή σύγχρονων υποδομών για την ενθάρρυνση της επέκτασης των οικισμών, συμπεριλαμβανομένων των οδικών δικτύων, των συστημάτων ύδρευσης και αποχέτευσης, των συστημάτων επικοινωνίας και ηλεκτροδότησης, των συστημάτων ασφαλείας και των εγκαταστάσεων εκπαίδευσης και υγειονομικής περίθαλψης…»
Υπό το φως των ανωτέρω, η μεταφορά εποίκων από το Ισραήλ στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, καθώς και η διατήρηση της παρουσίας τους από το Ισραήλ, αντίκειται στη Σύμβαση της Γενεύης.
Κατάσχεση γης
Η επέκταση των ισραηλινών οικισμών στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ βασίζεται στη δήμευση ή την επίταξη μεγάλων εκτάσεων γης. Σύμφωνα με την Ανεξάρτητη Διεθνή Επιτροπή Έρευνας, πάνω από 2 εκατομμύρια dunams (περίπου 2.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα) έχουν απαλλοτριωθεί μόνο στην περιοχή Γ΄ από το 1967, που αντιστοιχεί σε περισσότερο από το ένα τρίτο της Δυτικής Όχθης.
Εκμετάλλευση των φυσικών πόρων
Η περιοχή Γ΄ είναι πλούσια σε φυσικούς πόρους… Το Ισραήλ εκμεταλλεύεται αυτούς τους φυσικούς πόρους, συμπεριλαμβανομένου του νερού, των ορυκτών και άλλων, προς όφελος του. Οι εκθέσεις των Ηνωμένων Εθνών επιβεβαιώνουν ότι το Ισραήλ δίνει προτεραιότητα στην υδροδότηση των οικισμών, σε βάρος των παλαιστινιακών κοινοτήτων, οι οποίες υποφέρουν από μακρές και συχνές διακοπές νερού… Το Ισραήλ έχει επιβάλει περιορισμούς στην κατασκευή και συντήρηση από τους Παλαιστίνιους εγκαταστάσεων ύδρευσης χωρίς στρατιωτική άδεια… Έτσι, οι Παλαιστίνιοι πρέπει να αγοράζουν σημαντικές ποσότητες νερού από το Ισραήλ σε υψηλή τιμή.
Σύμφωνα με την Ανεξάρτητη Διεθνή Επιτροπή Έρευνας και την UNCTAD, οι πολιτικές του Ισραήλ για το νερό και τη γη είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση της γεωργικής γης από περίπου 2.400 τετραγωνικά χιλιόμετρα το 1980 σε περίπου 1.000 τ. χλμ. το 2010, ενώ το μερίδιο της γεωργίας στο ΑΕΠ του κατεχόμενου παλαιστινιακού εδάφους μειώθηκε από 35% το 1972 σε λιγότερο από 4% το 2020.
Επέκταση του ισραηλινού νόμου
Οι έποικοι δεν υπόκεινται σε ισραηλινά στρατιωτικά δικαστήρια. Οι Παλαιστίνιοι στη Δυτική Όχθη υπόκεινται στο στρατιωτικό δίκαιο και τα στρατιωτικά δικαστήρια.
Αναγκαστικός εκτοπισμός
Εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και άλλων οργάνων των Ηνωμένων Εθνών τεκμηριώνουν ότι το Ισραήλ εκδιώκει ή εκτοπίζει εκατοντάδες Παλαιστίνιους από το κατεχόμενο παλαιστινιακό έδαφος κάθε χρόνο, συνήθως ως αποτέλεσμα της κατεδάφισης των περιουσιών τους ή ως αποτέλεσμα των πολιτικών οριοθέτησης και σχεδιασμού και των σχεδίων μετεγκατάστασης.
Βία κατά Παλαιστινίων
Εκθέσεις των Ηνωμένων Εθνών καταγράφουν περιστατικά ένοπλων εποίκων που πραγματοποιούν επιθέσεις στο εσωτερικό παλαιστινιακών κοινοτήτων, μερικές φορές κοντά στις ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας, οι οποίες δεν επεμβαίνουν ή, μάλιστα, υποστηρίζουν τους εποίκους στις επιθέσεις τους. Η Ανεξάρτητη Διεθνής Επιτροπή Έρευνας έχει αναφέρει περιστατικά στα οποία οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας χρησιμοποίησαν πραγματικά πυρομαχικά για να καταστείλουν διαδηλώσεις Παλαιστινίων με αποτέλεσμα εκατοντάδες θανάτους και τραυματισμούς. Το 2022 σκοτώθηκαν περισσότεροι Παλαιστίνιοι στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ από ό,τι σε οποιοδήποτε άλλο έτος από το 2005.
Οι Παλαιστίνιες γυναίκες και τα κορίτσια υφίστανται βία λόγω φύλου με τη μορφή υπερβολικής χρήσης βίας και κακοποίησης, συμπεριλαμβανομένης της σωματικής, ψυχολογικής και λεκτικής κακοποίησης και της σεξουαλικής παρενόχλησης, από τις ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας και τους εποίκους.
Πολιτική του Ισραήλ για τον εποικισμό
Το μέγεθος των υφιστάμενων ισραηλινών οικισμών επεκτάθηκε από την 1η Νοεμβρίου 2022 έως τις 31 Οκτωβρίου 2023 με σημαντικό ρυθμό, με περίπου 24.300 οικιστικές μονάδες εντός των υφιστάμενων ισραηλινών οικισμών στη Δυτική Όχθη να προωθούνται ή να εγκρίνονται, συμπεριλαμβανομένων περίπου 9.670 στην Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Πράξεις που ισοδυναμούν με προσάρτηση
Η Ανεξάρτητη Διεθνής Ερευνητική Επιτροπή αναφέρει ότι «ένα τρίτο της Ανατολικής Ιερουσαλήμ έχει απαλλοτριωθεί για την κατασκευή ισραηλινών οικισμών και μόνο το 13% της προσαρτημένης περιοχής είναι σήμερα οριοθετημένο για παλαιστινιακή οικοδόμηση…»
Η παλαιστινιακή οικοδόμηση απαγορεύεται πλήρως στο 70% και περιορίζεται αυστηρά στο υπόλοιπο 30% της περιοχής. Λιγότερο από 1% της Περιοχής Γ΄ είναι διαθέσιμο στους Παλαιστίνιους για την κατασκευή κατοικιών και υποδομών…
Πολιτική αδειών διαμονής
Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, σε περισσότερους από 14.500 Παλαιστίνιους έχει ανακληθεί η άδεια διαμονής στην Ανατολική Ιερουσαλήμ από τις ισραηλινές αρχές από το 1967…
Περιορισμοί στη μετακίνηση
Σχεδόν ολόκληρη η περιοχή Γ΄ έχει παραχωρηθεί σε οικισμούς ή έχει χαρακτηριστεί ως κλειστή στρατιωτική ζώνη και φυσικό καταφύγιο… Οι μετακινήσεις των Παλαιστινίων περιορίζονται σε 29 δρόμους και τμήματα δρόμων συνολικού μήκους περίπου 58 χιλιομέτρων σε όλη τη Δυτική Όχθη.
Η Ανεξάρτητη Διεθνής Αποστολή Διερεύνησης Γεγονότων σημείωσε ότι «Οι περιορισμοί έχουν πολλές μορφές, όπως δρόμοι μόνο για εποίκους, ένα καθεστώς σημείων ελέγχου και διελεύσεων, εμπόδια που δημιουργούνται από το «τείχος» και το καθεστώς των πυλών και αδειών, καθώς και διοικητικοί περιορισμοί…» Όπως αναφέρει το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (OCHA), στις αρχές του 2023 υπήρχαν 565 εμπόδια στη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένων 49 συνεχώς επανδρωμένων σημείων ελέγχου και περισσότερων από 300 οδοφραγμάτων.
Ένας σημαντικός περιορισμός της μετακίνησης των Παλαιστινίων είναι το «τείχος» που κατασκευάζεται στη Δυτική Όχθη από το 2002.
Οι εκθέσεις των Ηνωμένων Εθνών αναφέρουν ότι οι δυνάμεις ασφαλείας του Ισραήλ επιδίδονται στην καταστροφή των δρόμων και άλλων υποδομών που χρησιμοποιούν οι Παλαιστίνιοι στη Δυτική Όχθη.
Κατεδάφιση ακινήτων
Από το 2009, σχεδόν 11.000 παλαιστινιακές κατασκευές έχουν κατεδαφιστεί. Περισσότερες από 4.500 οικιστικές και βιοποριστικές δομές, πάνω από 3.000 γεωργικές δομές και σχεδόν 1.000 δομές ύδρευσης, αποχέτευσης και υγιεινής.
Το Ισραήλ έχει παραχωρήσει σχεδόν το σύνολο της γης στην περιοχή Γ΄ (η οποία αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 60% της έκτασης της Δυτικής Όχθης) για ισραηλινούς οικισμούς, κλειστές στρατιωτικές ζώνες και φυσικά καταφύγια. Λιγότερο από το 1% της γης στην περιοχή Γ΄ και το 13% της γης στην Ανατολική Ιερουσαλήμ έχει διατεθεί για την κατασκευή υποδομών για τους Παλαιστίνιους.
Τον Ιούλιο του 2023, ο επικεφαλής των υποδομών της ισραηλινής πολιτικής διοίκησης επιβεβαίωσε ότι πάνω από το 90% των παλαιστινιακών αιτημάτων για άδειες απορρίπτονταν, ενώ περίπου το 60-70% των ισραηλινών αιτημάτων συζητούνταν και εγκρίνονταν.
Η οικιστική πολιτική του Ισραήλ προωθεί τον κατακερματισμό της Δυτικής Όχθης και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και τον εγκλωβισμό των παλαιστινιακών κοινοτήτων σε θύλακες. Ως αποτέλεσμα των πολιτικών και πρακτικών που εισάγουν διακρίσεις, οι παλαιστινιακές κοινότητες παραμένουν φυσικά απομονωμένες μεταξύ τους και διαχωρισμένες από τις κοινότητες των εποίκων.
Το Δικαστήριο
Λαμβάνοντας υπόψη τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ:
Όλα τα κράτη μέρη της τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης έχουν την υποχρέωση να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση του Ισραήλ με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, όπως αυτό αποτυπώνεται στην εν λόγω Σύμβαση.
Το Δικαστήριο θεωρεί ότι η πραγμάτωση του δικαιώματος του παλαιστινιακού λαού στην αυτοδιάθεση, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματός του σε ένα ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος, που θα ζει ειρηνικά δίπλα στο κράτος του Ισραήλ εντός ασφαλών και αναγνωρισμένων συνόρων και για τα δύο κράτη, όπως προβλέπεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γενικής Συνέλευσης, θα συνέβαλε στην περιφερειακή σταθερότητα και την ασφάλεια όλων των κρατών στη Μέση Ανατολή.
