Να μη συγκροτηθούν οι πενταμελείς επιτροπές εφαρμογής του νόμου. Του Γεράσιμου Σπαθή.
Το κείμενο παραίτησης που ακολουθεί εντάσσεται στην προσπάθεια που καταβάλλει η πανεπιστημιακή κοινότητα να αντισταθεί στη μη εφαρμογή, τη μη συμμετοχή, με τελικό στόχο την κατάργηση του νέου νόμου-πλαισίου για τα ΑΕΙ.
Το σύνολο των θεσμικών οργάνων σε όλα τα πανεπιστήμια, η σύνοδος των εκλεγμένων πρυτάνεων (με την εξαίρεση των ολίγων διορισμένων από την Πολιτεία πρυτανειών), έχουν κατ’ επανάληψη εκφράσει την αντίθεσή τους στις νέες θεσμικές ρυθμίσεις και την ανάληψη κάθε δυνατής πρωτοβουλίας για την ακύρωσή τους.
Σήμερα, με δεδομένη τη δημοσίευση του νόμου στο σχετικό ΦΕΚ, με αριθμό 4009, αρχίζουν άμεσα να τρέχουν οι ασφυκτικές ημερομηνίες για τον καθορισμό των ολιγομελών ή μονοπρόσωπων οργάνων που θα αναλάβουν την εξάρθρωση, επί της ουσίας, του ελληνικού δημόσιου πανεπιστήμιου.
Εάν οι πανεπιστημιακοί δεν συμμορφωθούν και δεν συνεργαστούν για την υλοποίηση των αντιδραστικών ρυθμίσεων, οι πειθαρχικές ποινές που προβλέπονται για τους ίδιους και η στέρηση της κρατικής χρηματοδότησης των ΑΕΙ είναι προ των πυλών. Η στιγμή είναι κρίσιμη και αποφασιστική, η πανεπιστημιακή κοινότητα, φοιτητές και καθηγητές, προσδοκούν από τους εκλεγμένους πρυτάνεις να αρθούν στο ύψος που απαιτούν οι περιστάσεις. Να μην προχωρήσουν, δηλαδή, στις διαπιστωτικές πράξεις για τη συγκρότηση των πενταμελών επιτροπών που θα αναλάβουν τις διαδικασίες εκλογής των Συμβουλίων Διοίκησης. Όντας εκλεγμένοι πρυτάνεις, οφείλουν να εκφράσουν τη θέληση της πανεπιστημιακής κοινότητας που εκπροσωπούν. Οι τριακόσιες και πλέον καταλήψεις τμημάτων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, η εκφρασμένη αντίθεση όλων των φοιτητικών παρατάξεων, των συλλόγων μελών ΔΕΠ αλλά και των Συγκλήτων, που προηγήθηκαν, με έμφαση έχουν αποφανθεί για την οριστική αποδιάρθρωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Η υπουργός Παιδείας, η κυβέρνηση στο σύνολό της, τα φίλα προσκείμενα Μέσα Ενημέρωσης, που συστηματικά λοιδορούν κάθε κοινωνική αντίσταση, όπου και όταν εμφανίζεται, δεν φείδονται ανάλογων επιθέσεων στις πρυτανείες, στα πανεπιστήμια και στους καθηγητές που αμφισβητούν και κρίνουν την πολιτική τους.
Να μην υποκύψουμε στο φόβο που προκαλεί η εκδήλωση του κοινωνικού αυτοματισμού που επιχειρείται. Αυτό είναι το καλύτερο μάθημα που οφείλουμε να δώσουμε στη νέα γενιά σήμερα. Αν δεν το κάνουμε, θα δικαιώσουμε τις επιθέσεις, τις συκοφαντίες και την απαξίωση που εισπράττουμε καθημερινά από κανάλια και εφημερίδες. Θα δικαιώσουμε όμως και τη στρατηγική του Μνημονίου, του Συμφώνου Σταθερότητας και ό,τι άλλο πρόκειται να μας συμβεί. Το γεγονός, δηλαδή, πως για την κρίση του χρέους φταίνε τα «προνόμια» των εργαζομένων, το 1 εκατομμύριο των δημοσίων υπαλλήλων, οι «διαπλεκόμενοι» πρυτάνεις, οι «απείθαρχοι» φοιτητές , ενώ οι δανειστές μας, οι τράπεζες, η φοροαπαλλαγή, η διαφθορά του αστικού πολιτικού προσωπικού θα απαλλαγεί κάθε κατηγορίας. Θα συνεχίσει έτσι η ανεξέλεγκτη κερδοφορία πέρα και πάνω από τις ανθρώπινες ανάγκες, παρά την κραυγαλέα αποκάλυψη σήμερα ότι οι καπιταλιστικές σχέσεις δεν αποτελούν έναν αμετάβλητο φυσικό νόμο, αλλά μια παρέκκλιση στο ιστορικό γίγνεσθαι για έναν ανώτερο πολιτισμό του ανθρώπινου γένους.
Επιστολή μη αποδοχής της συμμετοχής μου στην πενταμελή επιτροπή
Κύριε Πρύτανη,
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Μετά την ψήφιση του πρόσφατου νόμου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, σύμφωνα με το άρθρο 76, παραγ. Β, των μεταβατικών διατάξεων, που αναφέρεται στην εκλογή οργάνων των ΑΕΙ, η έναρξη των διαδικασιών εκλογής των οργάνων διοίκησης γίνεται με τη συγκρότηση 5μελούς επιτροπής. Η επιτροπή αυτή προβλέπεται να απαρτίζεται από τους δύο προηγούμενους πρυτάνεις του ΑΕΙ και τρεις αντιπρυτάνεις κατά σειρά της πλέον πρόσφατης υπηρεσίας τους στην Πρυτανεία. Από την ανάγνωση του άρθρου αυτού προκύπτει και η δική μου συμμετοχή, λόγω του ότι διετέλεσα αντιπρύτανης στην προηγούμενη Πρυτανεία του ΕΜΠ.
Με την επιστολή μου αυτή θα ήθελα να καταστήσω σαφή την απόφασή μου να μη συμμετάσχω στη συγκρότηση αυτής της επιτροπής για τους κάτωθι λόγους:
1. Έχω κατ’ επανάληψιν εκφράσει δημοσίως, γραπτώς και προφορικώς, την αντίθεσή μου στο νέο νόμο-πλαίσιο για τα ΑΕΙ-ΤΕΙ, με τη βαθιά πεποίθηση ότι ο νόμος αυτός θα έχει τραυματικές συνέπειες στο περιεχόμενο και στην ουσία των πανεπιστημιακών σπουδών, των χορηγούμενων πτυχίων και στο μέλλον της νέας γενιάς. Θα επιφέρει βαρύ πλήγμα στις δημοκρατικές κατακτήσεις που διαπερνούν την πανεπιστημιακή λειτουργία με την επαναφορά ενός ολιγαρχικού, αυταρχικού συστήματος διοίκησης, που θα στηρίζεται στην άσκηση ανεξέλεγκτης εξουσίας μονοπρόσωπων οργάνων και μηχανισμών πειθάρχησης των διδασκόντων και των φοιτητών.
2. Δεν δέχομαι να συμμετάσχω στην υλοποίηση αντισυνταγματικών διατάξεων, όπως είναι, για παράδειγμα, η κατάργηση εκλεγμένων οργάνων διοίκησης και ιδιαίτερα του κορυφαίου θεσμού του Πρύτανη.
Με την επιστολή μου αυτή, θα ήθελα να απευθύνω έκκληση και στους συναδέλφους καθηγητές της πρώτης βαθμίδας του ΕΜΠ, που θα κληθούν να συμπληρώσουν την εν λόγω επιτροπή, σε περίπτωση μη αποδοχής μου ως ο νόμος καταρχήν ορίζει, να μην αποδεχτούν και τη δίκη τους συμμετοχή. Με τον τρόπο αυτόν θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις έτσι ώστε ο Πρύτανης του ΕΜΠ να μην προβεί στη διαπιστωτική πράξη ορισμού της επιτροπής.
Το επιχείρημα της υποχρέωσης για συμμόρφωση στους ψηφισμένους νόμους της Πολιτείας δεν ευσταθεί όταν παραβιάζεται το Σύνταγμα της χώρας, το οποίο στο ακροτελεύτιο άρθρο του ορίζει «ως θεμελιώδη υποχρέωση όλων των Ελλήνων το σεβασμό στο Σύνταγμα και στους νόμους που συμφωνούν με αυτό». Με αυτή την επιλογή μου φιλοδοξώ να επισπεύσουμε συλλογικά την κρίση για την αντισυνταγματικότητα του νόμου, όπως αυτή έχει αναδειχθεί από την πανεπιστημιακή κοινότητα και όχι μόνον.
Κύριε Πρύτανη, αγαπητοί συνάδελφοι,
Πιστεύω ακράδαντα, πέρα από την ιδιαίτερη ιδεολογική, πολιτική, ηθική ή άλλου είδους αξιακή ταυτότητα που καθορίζει τον καθένα μας, ότι η ευθύνη απέναντι στο κοινωνικό σύνολο και ιδιαίτερα στη νέα γενιά αποτελεί το υπέρτατο καθήκον, που επιτάσσει να ακολουθούμε το νόμο της δικής μας συνείδησης και τις αρχές του ορθού λόγου, εντός του οποίου αυτή έχει συγκροτηθεί. Απαλλαγμένοι έτσι από κάθε επιταγή οποιασδήποτε εξουσίας, πορευόμαστε με ήσυχη τη συνείδησή μας ως ελεύθεροι ακαδημαϊκοί δάσκαλοι.
*O Γεράσιμος Σπαθής, είναι καθηγητής του ΕΜΠ
