Στο προηγούμενο φύλλο του Δρόμου σχολιάσαμε το θέμα των πυρκαγιών πολύ «απαλά», αναφέροντας μόνο ότι το φετινό καλοκαίρι εκτός των λοιπών μεγάλων προβλημάτων μπορεί να γίνει ακόμα πιο δύσκολο με το θέμα των πυρκαγιών αν «κάτι πάει στραβά». Δυστυχώς «πριν αλέκτορα φωνήσαι» είχαμε δύο σημαντικές πυρκαγιές με συνέπειες, που σηματοδοτούν την αναμενόμενη δύσκολη συνέχεια στη διάρκεια του καλοκαιριού και την ενίσχυση του φόβου ότι «πολλά μπορεί να πάνε στραβά». Η πρώτη και δυστυχώς μεγάλη δασικού χαρακτήρα πυρκαγιά σημειώθηκε στις 4/6 στην Περιοχή Άνω Γλυφάδα – Πανόραμα Βούλας και η δεύτερη σε εργοστάσιο πλαστικών στον Ασπρόπυργο στις 7/6. Οι πυρκαγιές αυτές σε συνδυασμό με τις συνολικά 103 δασικές πυρκαγιές που σημειώθηκαν το πρώτο Σαββατοκύριακο του καλοκαιριού δείχνουν ότι πρέπει να ανησυχούμε. Και πρέπει να ανησυχούμε πολλαπλά λαμβάνοντας υπόψη την προσέγγιση του αρμοδίου υπουργού που δικαιολογείται προκαταβολικά, κοινώς «νίπτει τας χείρας» επικαλούμενος την «κλιματική κρίση».
Η φωτιά στον Υμηττό
Τα αποτελέσματα από τη δασική πυρκαγιά στον Υμηττό: Η φωτιά που ξεκίνησε από την Άνω Γλυφάδα και κατέληξε στο Δήμο Βούλας-Βάρης-Βουλιαγμένης έκαψε 4.322 στρέμματα δασική έκταση. Οι φλόγες έφτασαν μέχρι την κατοικημένη περιοχή στο Πανόραμα Βούλας και στη Βάρη με αποτέλεσμα να υποστούν σοβαρές ζημιές δύο σπίτια (το ένα κάηκε εσωτερικά και στο άλλο κάηκε η στέγη) ενώ μικρότερες ζημιές υπέστησαν περισσότερα από 20 σπίτια. Επίσης ζημιές από τη φωτιά σημειώθηκαν σε σταθμευμένα οχήματα. Φυσικά αυτές οι ζημιές συγκριτικά με άλλες που γνωρίζουμε από το παρελθόν είναι μικρές. Όμως είναι η πρώτη σημαντική πυρκαγιά αμέσως με την έναρξη του Ιουνίου και οι ζημιές δεν είναι αμελητέες, που οδηγεί στη σκέψη ότι «νωρίς αρχίσαμε και μάλιστα άσχημα».
Η φωτιά ξεκίνησε στις 12Q30 το μεσημέρι από τα νότια στη Γλυφάδα, σε περιοχή με χαμηλή βλάστηση που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί και να περιοριστεί άμεσα, επεκτάθηκε γρήγορα φτάνοντας μέχρι την κατοικημένη περιοχή στη Βούλα και τη Βάρη και εξαπλώθηκε μέχρι την Aνατολική Αττική. Η εξέλιξη της φωτιάς και οι δικαιολογίες που ακολούθησαν για την εξάπλωσή της δείχνουν για μία ακόμα φορά τη γύμνια του κρατικού μηχανισμού στον τομέα κατ’ αρχήν της πρόληψης αλλά και της αποτελεσματικότητας στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, παρά τις βαρύγδουπες ανακοινώσεις και τις δηλώσεις των αρμοδίων. «Επιτελικό» κράτος, περιφέρειες και δήμοι έχουν καταργήσει στην πράξη την πυροπροστασία των δασών. Από διάφορα δημοσιεύματα στον Τύπο προκύπτει ο τραγέλαφος της προετοιμασίας και του συντονισμού αλλά και της ανεπάρκειας των μέσων για την αντιμετώπιση μιας τέτοιας, αρχικά περιορισμένου χαρακτήρα, κατάστασης.
Μοναδική «αποτελεσματικότητα» του συνολικού κρατικού μηχανισμού σε όλες τις εκφράσεις του η γρήγορη εντολή εκκένωσης των απειλούμενων κατοικημένων περιοχών, κοινώς «τρέξτε να σωθείτε» για να μην υπάρξουν ανθρώπινα θύματα καθώς η φωτιά ήταν εκτός ελέγχου.
Η κυβέρνηση και ο αρμόδιος υπουργός βρήκαν, ξανά, τη δικαιολογία, τόσο για την παρούσα πρώτη αποτυχία τους όσο και για τις μελλοντικές, τις δύσκολες καιρικές συνθήκες και την κλιματική αλλαγή
Καμία προετοιμασία
Ενδεικτική του μεγέθους της ανεπάρκειας όσον αφορά την προετοιμασία για τις πυρκαγιές του καλοκαιριού για μία ακόμα χρονιά, με νωπές τις μνήμες από το τραγικό περσινό καλοκαίρι, είναι η παντελής έλλειψη χρηματοδότησης των σχετικών δράσεων πρόληψης. Ενώ είναι αναγκαίος ο καθαρισμός σε 4 εκατομμύρια στρέμματα έχει προγραμματιστεί να γίνει μόνο για 38.000 στρέμματα και αυτά όχι πριν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου (1η Μάη) αλλά πραγματοποιούνται κυρίως εντός αυτής! Επίσης οι ελλείψεις σε προσωπικό συνεχίζουν να είναι τεράστιες και καλύπτονται ελάχιστα με εποχιακές προσλήψεις. Τέλος η νοοτροπία της κρατικής ανεπάρκειας και εγκατάλειψης ολοκληρώνεται με τον πόλεμο σε κάθε συστηματικά οργανωμένη και αποτελεσματική εθελοντική δύναμη πρόληψης-πυροπροστασίας, όπως συνέβη με τη διάλυση του ΕΣΕΠΑ που έχουμε αναφερθεί στο παρελθόν.
Η εξέλιξη της φωτιάς και οι συνέπειές της κατέδειξαν την πλασματική εικόνα που προσπαθεί να παρουσιάσει η κυβέρνηση σχετικά με το έργο της. Στις 26 Μαΐου έγινε σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό για την αντιπυρική περίοδο όπου, όπως πάντοτε φυσικά, διαπιστώθηκε η ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού. Αντίστοιχα είχε γίνει και πέρσι μα αρμόδιο υπουργό τον κ. Χρυσοχοΐδη και τα αποτελέσματα της κρατικής «ετοιμότητας» είναι γνωστά στην Εύβοια και σε πολλά άλλα μέρη της χώρας. Σύμφωνα με το πρόσφατο ενημερωτικό σημείωμα από το γραφείο του πρωθυπουργού: «Ο Πρωθυπουργός ενημερώθηκε για την προετοιμασία και τις ενέργειες που έχουν γίνει συνολικά με εκτενείς προληπτικούς καθαρισμούς και απομάκρυνση συσσωρευμένης καύσιμης βιομάζας από ευαίσθητα δασικά οικοσυστήματα και για τη σημαντική αύξηση της επίγειας και εναέριας επιτήρησης επικίνδυνων περιοχών, με στόχο τόσο την αποτροπή εμπρησμών αλλά ταυτόχρονα και την έγκαιρη αναγγελία ενδεχόμενης πυρκαγιάς.»
Φυσικά όλα αυτά κατέρρευσαν ως χάρτινος πύργος μετά από 10 μέρες με αποτελέσματα να αναζητούνται άλλοθι για την απαράδεκτη κατάσταση που δημιουργήθηκε αλλά και για το δύσκολο μέλλον. Παράλληλα να έχει ξεκινήσει να πετιέται από υπηρεσία σε υπηρεσία το «μπαλάκι» των ευθυνών. Ο περιφερειάρχης κ. Πατούλης δήλωσε: «Να ξεκαθαρίσουμε ότι τις φωτιές δεν τις σβήνει η Περιφέρεια. Υπάρχει ήδη ένα οργανωμένο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Αλλαγής και ένα αξιόμαχο Πυροσβεστικό Σώμα», άρα αναζητήστε τώρα και στο μέλλον αλλού τις ευθύνες. Οι αρμόδιοι δήμαρχοι, χωρίς να αναφερθούν στο τι έκαναν οι ίδιοι για την προετοιμασία-πρόληψη της πυροπροστασίας, δήλωσαν ότι για τη φωτιά είναι υπεύθυνος ένας υποσταθμός του ΔΕΔΔΗΕ. Ο ΔΕΔΔΗΕ με τη σειρά του δήλωσε ότι «δεν υπάρχει καμία ένδειξη» ότι η φωτιά ξεκίνησε από υποσταθμό.
Η κυβέρνηση και ο αρμόδιος υπουργός βρήκαν τν δικαιολογία, τόσο για την παρούσα πρώτη αποτυχία τους όσο και για τις μελλοντικές, τις δύσκολες καιρικές συνθήκες και την κλιματική αλλαγή.
Το καλοκαίρι βρίσκεται στις πρώτες μέρες του αλλά τα μηνύματα και από τον τομέα των πυρκαγιών είναι όχι απλά ανησυχητικά αλλά άκρως επικίνδυνα. Η κυβέρνηση των αρίστων, των τεχνοκρατών, των managers έχει ρίξει «λευκή πετσέτα» και επικαλείται το «hotspot της κλιματικής κρίσης στην Ανατολική Μεσόγειο». Αναζητούνται και εδώ απαντήσεις από το λαό καθώς το πολιτικό σύστημα, στις διάφορες κομματικές εκδοχές του, έχει πολλαπλά δοκιμαστεί και έχει ως αποτελέσματα ανθρώπινα θύματα και στάχτες δασών και περιουσιών….
Φωτιά στον Ασπρόπυργο και ρύπανση
Η δεύτερη σημαντική πυρκαγιά των ημερών ξέσπασε σε εργοστάσιο πλαστικών στον Ασπρόπυργο. Λόγω των εύφλεκτων υλών πήρε γρήγορα έκταση και δημιούργησε αποπνικτικές ατμοσφαιρικές συνθήκες και ένα τοξικό νέφος με συνέπειες για την υγεία του κόσμου όχι μόνο γύρω από τον τόπο της φωτιάς αλλά και για την ευρύτερη περιοχή του Λεκανοπεδίου της Αττικής. Για μια ακόμα φορά η περιοχή του Ασπροπύργου μετατρέπεται σε ελληνικό «Σεβέζο» με φωτιά σε εργοστάσιο με εύφλεκτα υλικά. Αρκεί να θυμηθούμε τη φωτιά του Ιουνίου 2015 σε εταιρεία ανακύκλωσης που έκαιγε μέρες τα συσσωρευμένα εύφλεκτα είδη. Τα έργα του κράτους σε αυτές τις περιπτώσεις συνεχίζουν να είναι τα ίδια για την αντιμετώπιση των καταστάσεων. Κανένας προληπτικός έλεγχος και προετοιμασία για τέτοια ενδεχόμενα και όταν συμβαίνουν αρκούνται στα μηνύματα μέσω πλέον της τηλεφωνικής γραμμής 112 για την εφαρμογή με «ατομική ευθύνη» προσωπικών μέτρων προστασίας: «Αποφύγετε άσκοπες μετακινήσεις. Παραμείνετε σε κλειστούς χώρους λόγω έκλυσης επικίνδυνων καπνών». Βέβαια παρά τους επικίνδυνους καπνούς τα σχολεία στην περιοχή λειτούργησαν κανονικά όπως και η γενικότερη οικονομική ζωή.
Φυσικά τις συνέπειες από τέτοιες καταστάσεις, εισπνέοντας διοξίνες, θα τις καταλάβουμε στην υγεία μας μετά από μερικά χρόνια με την εμφάνιση διαφόρων προβλημάτων…
«Παλτό» η μεταγραφή του υπουργού
Ο αρμόδιος υπουργός Πολιτικής Προστασίας κ. Στυλιανίδης δήλωσε σχετικά με τις πρόσφατες φωτιές: «Είμαστε ακόμα στην αρχή του καλοκαιριού και ο στόχος, όπως τον έχουμε θέσει από την αρχή, είναι να μετριάσουμε τις σκληρές επιπτώσεις όλων αυτών των νέων φαινομένων που προέρχονται από την κλιματική κρίση. Το καλοκαίρι θα είναι σκληρό, όπως ήδη είπα, γιατί όλες οι μετεωρολογικές προγνώσεις δείχνουν ότι στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου που θεωρείται hotspot της κλιματικής κρίσης, δυστυχώς, τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα». Έτσι, με συνοπτικές διαδικασίες πήγε «στον κάλαθο των αχρήστων» η ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού που είχε ανακοινώσει η κυβέρνηση. Ο στόχος πλέον περιορίζεται στο να μετριαστούν οι επιπτώσεις, όχι να προληφθούν έγκαιρα και να αντιμετωπιστούν ουσιαστικά οι καταστάσεις. Έτσι το μέτρο που έλαβαν, μόλις η φωτιά πλησίασε στα σπίτια, ήταν η εκκένωση της περιοχής μαζικά. Επίσης για μία ακόμα φορά επικαλούνται ότι φταίει η κλιματική κρίση και ότι η περιοχή μας είναι «hotspot». Έτσι με αυτά τα δεδομένα είναι «φυσικό» να αναφέρει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ότι «Η φωτιά αυτή εξελίχθηκε με τις λιγότερες δυνατές απώλειες, δεδομένων των συνθηκών, επαναλαμβάνω, και της πίεσης που ασκεί η κλιματική κρίση» προσφέροντας πλήρη κάλυψη στον κ. Στυλιανίδη. Φυσικά δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά καθώς ο εκ «μεταγραφής» υπουργός είναι προσωπική επιλογή του κ. Μητσοτάκη και ήρθε, προσλήφθηκε από την Κύπρο για να προσφέρει τις υπηρεσίες του ως τεχνοκράτης-manager. Όμως η μέχρι σήμερα θητεία του στο πόστο του υπουργού πολιτικής προστασίας, με όσα έχουν συμβεί, δείχνει ότι η μεταγραφή είναι αποτυχία. Έχει εξελιχθεί σε «παλτό» – για να χρησιμοποιήσουμε τη σχετική ποδοσφαιρική ορολογία για τις πλήρως αποτυχημένες μετακινήσεις-μεταγραφές παικτών. Όμως για ένα πολιτικό σύστημα που το κριτήριο λήψης αποφάσεων είναι η «δημόσια εικόνα» και όχι η ουσία, για να μην χαλάσει την εικόνα του, συνεχίζει να στηρίζει την επιλογή του για τον manager, παρά την αποδεδειγμένη αποτυχία του, προβάλλοντας διάφορα επιχειρήματα που δικαιολογούν αυτή την αποτυχία.