Μεγάλη έκταση πήρε αυτή την εβδομάδα με αφορμή την απεργία του προσωπικού του υπουργείου Πολιτισμού το θέμα της ένταξης των αρχαιολογικών χώρων και των μνημείων στις λίστες αποκρατικοποιήσεων του Υπερταμείου. Ένα σοβαρό θέμα που δείχνει πώς το πολιτικό προσωπικό της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. αντιμετωπίζει αυτήν τη χώρα, τον πλούτο της και την κληρονομία της. Όλα στο σφυρί αρκεί να κρατιόμαστε στην εξουσία κάνοντας τα χατίρια των δανειστών. Η λίστα του Υπερταμείου μόνο σαν λίστα της ντροπής μπορεί να χαρακτηριστεί. Αλλά δεν είναι η μόνη που θα μπορούσε να ονομαστεί έτσι. Τέτοια ονομασία θα μπορούσαν να έχουν και οι λίστες των μεγαλοφοροφυγάδων που τίποτα δεν τους αγγίζει με την κυβερνητική και κρατική προστασία που τους παρέχεται. Και βέβαια υπάρχουν και οι λίστες της αδικίας. Των δόσεων και των χρεών που είναι βουτηγμένη η πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Δύο εντελώς διαφορετικοί κόσμοι…
Οι λίστες αποκρατικοποιήσεων
Ο αρχαιολογικός χώρος της Κνωσού, τα ενετικά τείχη του Ηρακλείου, τα βυζαντινά τείχη της Θεσσαλονίκης, ο Λευκός Πύργος, η Ροτόντα, αρχαιολογικά μουσεία, όπως του Ηρακλείου, της Σπάρτης και του Αργοστολίου είναι μερικοί από τους αρχαιολογικούς χώρους που βρίσκονται στην λίστα του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων της Ελληνικής εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας, το γνωστό Υπερταμείο Αποκρατικοποιήσεων. Και λέμε μερικοί μόνο γιατί όπως είναι γνωστό η κυβέρνηση και το Υπερταμείο αρχικά είχαν διαψεύσει ότι αρχαιολογικοί χώροι συμπεριλαμβάνονταν στις αποκρατικοποιήσεις, ενώ αργότερα από την διασταύρωση των κωδικών του Εθνικού Κτηματολογίου έγινε γνωστό ότι συμπεριλαμβάνονται αρκετοί από αυτούς – σημειωτέων ότι ακόμα δεν έχει τελειώσει η διασταύρωση των στοιχείων και δεν έχει συνταχθεί ο σχετικός κατάλογος.
Πληροφορίες μάλιστα λένε ότι όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές ήταν ενήμερες για αυτήν την εξέλιξη, όσο και αν προσπαθούν να αποποιηθούν τις ευθύνες. Ποιοι είναι οι εμπλεκόμενοι; Το Μαξίμου, το υπουργείο Οικονομικών, το υπουργείο Πολιτισμού, το Υπερταμείο και μια ιδιωτική εταιρεία συμβούλων. Μπορεί μετά την αποκάλυψη πως στα 10.119 ακίνητα που θα μεταβιβάζονταν στην Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ), περιλαμβάνονταν και αρχαιολογικά μνημεία κατά παράβαση του ν. 4389/2016, που εξαιρεί ρητά και ανεπιφύλακτα τα ακίνητα αυτά από το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, όλοι οι εμπλεκόμενοι να έκαναν πως δεν ήξεραν, όμως διάφορες αποκαλύψεις άλλα δείχνουν.
Από ό,τι φαίνεται μια συγκεκριμένη ιδιωτική εταιρεία είναι ταυτόχρονα και τεχνικός σύμβουλος της Διεύθυνσης Εθνικού Αρχείου Μνηµείων (ΔΕΑΜ) για το «Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο» και σύμβουλος της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας για την κατάρτιση της λίστας με τα ακίνητα που θα περάσουν στο Υπερταμείο Αποκρατικοποιήσεων. Η ιδιωτική εταιρεία από το 2011 ως σύμβουλος στο «Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο» καταγράφει αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία και ακίνητα του υπουργείου Πολιτισμού, ενώ ως σύμβουλος στο Υπερταμείο πλέον δουλεύει για να διασφαλίσει τι θα μπει στη λίστα των ιδιωτικοποιήσεων. Η εταιρεία είχε πλήρη πρόσβαση στο υλικό του Αρχαιολογικού Κτηματολογίου και στη λίστα ακινήτων του Υπερταμείου που με βάση την τελευταία καταρτίστηκε το ΦΕΚ της μεταβίβασης στην Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ). Μάλιστα η ιδιωτική εταιρεία πληρώθηκε και 60.000 ευρώ για την εργασία αυτή.
Άρα κανείς δεν μπορεί να πει ότι δεν γνώριζαν οι εμπλεκόμενες πλευρές, αφού είχαν βάλει την ίδια εταιρεία για να τους κάνει τη δουλειά. Και βέβαια κανείς δεν πρόκειται να βγει και να πάρει την ευθύνη και το πολιτικό κόστος για την προσπάθεια αποκρατικοποίησης αρχαιολογικών χώρων και μουσείων.
Τι λέει ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων
Την Πέμπτη 11/10 οι υπάλληλοι του υπουργείου Πολιτισμού προχώρησαν σε απεργία με αφορμή την ένταξη των αρχαιολογικών χώρων στις λίστες αποκρατικοποιήσεων της ΕΤΑΔ και του Υπερταμείου. Με αφορμή την κινητοποίηση οι πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και του υπουργείου Οικονομικών έκαναν νέες δηλώσεις που επαναλαμβάνουν τις προφορικές τους δεσμεύσεις για την εξαίρεση των αρχαιολογικών χώρων από τις αποκρατικοποιήσεις. Παρακάτω δημοσιεύουμε αποσπάσματα από ανακοίνωση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) σχετικά με τις δηλώσεις των υπουργών.
«Ποιος ο λόγος να αναλώνονται (σ.σ. οι πολιτικές ηγεσίες των υπουργείων) σε τόσες δηλώσεις για να μας πείσουν ότι θα εξαιρεθούν αυτά που… εξαιρούνται, ενώ θα έπρεπε να έχουν ήδη προβεί εδώ και τρεις εβδομάδες στο αυτονόητο, δηλαδή την έκδοση νέας απόφασης του ΚΥΣΟΙΠ και νέας υπουργικής απόφασης, που θα συνοδεύεται από λίστα ΚΑΕΚ χωρίς αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, μνημεία, και τα υπόλοιπα κτίρια του ΥΠΠΟΑ που υποστηρίζουν δράσεις του πολιτισμού; Ποιος ο λόγος να αναλώνονται σε δεσμεύσεις για “ονομαστική εξαίρεση κάθε ακινήτου”, αντί να έχουν εκδώσει εδώ και τρεις βδομάδες έστω και μία ονομαστική εξαίρεση για την Κνωσό, τον Λευκό Πύργο, το Αρχαιολογικό Μουσείο Πάτρας, το Φρούριο Φιρκά ή όποιο άλλο μνημείο έχει ήδη ταυτοποιηθεί ο κωδικός;
Αυτό που ζητάμε είναι ξεκάθαρο από την αρχή και είναι η μόνη λύση: Να αλλάξει η απόφαση του ΚΥΣΟΙΠ και η υπουργική απόφαση Τσακαλώτου και να μην εμφανίζονται σε αυτές τα ακίνητα του ΥΠΠΟΑ. Σε κάθε άλλη περίπτωση, η ΕΤΑΔ μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να διεκδικήσει την “διαχείρισή” τους (με βάση την παρ. 5 του άρθρου 196 του n. 4389/16).
Ζητάμε επίσης να φύγουν από την κυριότητα της ΕΤΑΔ και όσα αντίστοιχα ακίνητα (αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία, μουσεία κ.ά.) έχουν ήδη μεταβιβαστεί πριν το 2016, στα οποία εντέχνως η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ και του ΥΠΟΙΚ αποφεύγει να αναφερθεί.»
Ακόμα προσθέτουν ότι: «Τα κτίρια των αρχαιολογικών Μουσείων (όπως του Ηρακλείου, του Αργοστολίου, της Μυτιλήνης, της Πάτρας και άλλα που βρίσκονται στη λίστα) δεν είναι “αρχαιολογικοί χώροι”, ούτε καν μνημεία. Γι’ αυτό ζητάμε την αλλαγή του νόμου, ώστε να προστεθούν τις εξαιρέσεις όλα τα ακίνητα που εξυπηρετούν την πολιτιστική κληρονομιά.»
Κλείνοντας απευθύνονται στην υπουργό Πολιτισμού Μ. Ζορμπά σχετικά με τη δήλωσή της ότι «πρέπει να συνειδητοποιήσουν όλοι τι σημαίνει να κλείνεις την Ακρόπολη». Ο ΣΕΑ τονίζει ότι: «Κανείς δεν συνειδητοποιεί τη σημασία αυτής της συνδικαλιστικής επιλογής περισσότερο από τους ίδιους τους εργαζόμενους, που καθημερινά παλεύουν για να είναι ανοιχτά και προσιτά στο κοινό όλα τα μνημεία και όλα τα μουσεία στη χώρα! Από αυτούς που θα συμμετάσχουν στην απεργία, όχι για να διεκδικήσουν κάποιο εργασιακό αίτημα, αλλά το αίτημα που αφορά όλη την κοινωνία: Τα μνημεία να παραμείνουν κοινωνικό αγαθό που θα προσφέρεται σε όλους και να μην καταλήξουν στο χαρτοφυλάκιο του Υπερταμείου για “αξιοποίηση” και “ρευστοποίηση”.»
Ένα σημείο της ανακοίνωσης του ΣΕΑ που αξίζει να προσεχτεί είναι ότι οι αρχαιολόγοι ζητούν να μην εμφανίζονται τα ακίνητα του υπουργείου Πολιτισμού στις λίστες αποκρατικοποιήσεων, αλλιώς η ΕΤΑΔ θα μπορεί όποτε θελήσει να διεκδικήσει τη «διαχείρισή» τους. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ακόμα κι αν δεν ιδιωτικοποιηθούν τα μνημεία και τα ακίνητα, το Υπερταμείο θα αναλάβει όλες τις αρμοδιότητες του ΥΠΠΟΑ. Δηλαδή πέρα από την απόφαση πώλησής τους ή όχι, το Υπερταμείο θα μπορεί να υποχρεώσει το υπουργείο να πληρώνει ενοίκια, να αποφασίσει εκείνο ποιες εκδηλώσεις ή κινηματογραφήσεις θα γίνονται έναντι αντιτίμου σε αρχαιολογικούς χώρους, να αναθέσει τη φύλαξη ή την καθαριότητα των αρχαιολογικών χώρων σε ιδιώτες εργολάβους, να διεκδικήσει τη διαχείριση αναψυκτηρίων ή πωλητηρίων αρχαιολογικών χώρων, καθώς και ποσοστά εσόδων από τα εισιτήρια μνημείων και αρχαιολογικών χώρων.
Σενάριο επιστημονικής φαντασίας; Μάλλον όχι, αν αναλογιστεί κανείς ότι αυτό συμβαίνει ήδη με το Δικαστικό Μέγαρο Ηρακλείου Κρήτης που έχει περάσει στο Υπερταμείο και καλείται το υπουργείο Δικαιοσύνης να πληρώνει ενοίκιο για την χρησιμοποίηση του κτιρίου.
Οι λίστες που ξεχάστηκαν
Ενώ η κυβέρνηση και ο κρατικός μηχανισμός δείχνει μεγάλη σπουδή για τις λίστες του Υπερταμείου, δεν φαίνεται να υπάρχει και μεγάλη ευαισθησία για κάποιες άλλες λίστες που έχουν ξεχαστεί. Και βέβαια μιλάμε για τις περιβόητες λίστες φοροφυγάδων που υποτίθεται ότι η κυβέρνηση Τσίπρα θα έκανε ό,τι μπορούσε για να φτάσει το μαχαίρι στο κόκκαλο. Πρόκειται για τη λίστα των «65 CD» με τους 1,3 εκατομμύρια Έλληνες μεγαλοκαταθέτες της περιόδου 2000-2012, για τη λίστα Λανγκάρντ, για τη λίστα των εμβασμάτων εξωτερικού και για τη λίστα Μπόργιανς. Για τις τρεις πρώτες όλα τα αδικήματα έχουν παραγραφεί και το Ελληνικό Δημόσιο δεν έχει καμία δικαιοδοσία να κάνει ελέγχους και να επιβάλει πρόστιμα. Υπολογίζεται ότι χάθηκαν με αυτό τον τρόπο δημόσια έσοδα της τάξεως των 3 δισ. ευρώ. Τώρα ακούγεται ότι έχουν μπει στο εισαγγελικό μικροσκόπιο αυτές οι υποθέσεις για πράξεις ή παραλείψεις που οδήγησαν στην παραγραφή, αλλά όλοι μάλλον ξέρουμε ποια θα είναι η κατάληξη.
Η τελευταία, η λίστα Μπόργιανς, που αφορά μερικές χιλιάδες ύποπτες φορολογικές «υποθέσεις», συνολικού ύψους 6 δισ. ευρώ και την παρέλαβε ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, τον Ιανουάριο του 2016, με κάθε επισημότητα από τα χέρια του τότε υπουργού Οικονομικών του κρατιδίου της Βόρειας Ρηνανίας – Βεστφαλίας Ν. Β. Μπόργιανς, βρίσκεται και αυτή στα αζήτητα και μάλλον οδεύει και αυτή προς την παραγραφή.
Οι πάντα ενεργές λίστες
Υπάρχουν και οι λίστες που ανήκουν και οι περισσότεροι από εμάς. Δεν πρέπει όμως να έχουμε παράπονο. Είναι οι λίστες που ενδιαφέρουν περισσότερο όλα τα σοβαρά δημόσια, κυβερνητικά ή ιδιωτικά ιδρύματα αυτής της χώρας. Είναι η λίστα του Τειρεσία, οι λίστες των δόσεων της εφορίας, οι λίστες των κόκκινων δανείων ή των δανείων γενικά, οι λίστες της ΔΕΗ κ.ο.κ. Σε αυτές τις λίστες είναι μπλεγμένοι οι «πολλοί», η μαρίδα και από αυτές συντηρείται το χρέος, οι δανειστές και το ντόπιο πολιτικό προσωπικό.
