Αυτές οι εκλογές δεν θα φέρουν την ηρεμία στις ΗΠΑ, ούτε στον πλανήτη, όποιος και αν νικήσει. Εσωτερικά η διχόνοια έχει μπει στον δρόμο της όξυνσης χωρίς επιστροφή, για δυο λόγους. Πρώτον η φτώχεια. Δεν είναι παροδική αλλά χρόνια, αποδεικνύεται αθεράπευτη και έδωσε την περασμένη φορά τη νίκη στον Τραμπ. Τα ίδια αίτια παράγουν συνήθως τα ίδια αποτελέσματα, αν και έχουν προστεθεί νέα στοιχεία. Δεύτερον, έχουν ανατραπεί ή βρίσκονται σε οδό βαθιάς αλλαγής οι σχέσεις με συμμάχους και αντιπάλους. Οι σχέσεις π.χ. ΗΠΑ Γερμανίας επί Κλίντον-Ομπάμα ήταν άριστες αλλά με τον Τραμπ έγιναν ανταγωνιστικές. Κλίντον και Ομπάμα έκαναν πολέμους αλλά δεν τους κέρδιζαν, ο τελευταίος στη Συρία. Ο Τραμπ δεν ξεκίνησε κανέναν νέο πόλεμο. Ταξικές, οξυμένες, αντιθέσεις και διεθνείς αποτυχίες π.χ. Συρία, φιλοτεχνούν μια Αμερική σε κάμψη. Ο Τραμπ υπόσχεται –και πάλι– το «πρώτα η Αμερική». Είναι περιττή η υπενθύμιση ότι, κατά το παλαιό ρητό, όταν η Αμερική έχει συνάχι η Ευρώπη παθαίνει πνευμονία.
Νεκρή η συναίνεση και ο μονοπωλιακός κόσμος
Στα δυτικά καθεστώτα είναι απαραίτητη η συναίνεση των κομμάτων σε ορισμένους τυπικούς και άτυπους κανόνες για να λειτουργούν ομαλά. Οι διαφωνίες είναι υπαρκτές, ενίοτε οξείες, αλλά δεν αγγίζουν τα θεμέλια του συστήματος. Η σύγκρουση Τραμπ-Δημοκρατικών κομμάτιασε την πρώτη τετραετία αυτό το συναινετικό πλαίσιο λειτουργίας. Με σημείο αιχμής τις κατηγορίες για συνεργασία του Τραμπ με τον εχθρό, τη Ρωσία.
Μετά την πτώση της ΕΣΣΔ ο κόσμος ήταν μονοπολικός. Επικράτησε η προπαγάνδα ότι οι ΗΠΑ είχαν τη θεϊκή εντολή να κυριαρχούν στον πλανήτη, για να τον σώσουν. Αυτό γέννησε την πολιτική/οικονομική άποψη του «τέλους της Ιστορίας» και της Παγκοσμιοποίησης, της παγκόσμιας κυριαρχίας του δυτικού καπιταλισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Η επάνοδος της Ρωσίας με τον Πούτιν ως παγκόσμιας δύναμης (όχι τόσο ισχυρής όσο η ΕΣΣΔ) και η ραγδαία άνοδος της Κίνας τον μετατρέπουν και πάλι σε πολυπολικό. Η ασυμφιλίωτη αντίθεση με τη Ρωσία σημαίνει ότι η «ομάδα Ομπάμα» δεν αποδέχεται τις παγκόσμιες αλλαγές. Ο Τραμπ τρέφει την (φρούδα;) ελπίδα ότι η σύγκλιση με τη Ρωσία θα ισορροπήσει τον Κινέζο γίγαντα.
;y
Ο Τραμπ δεν είναι ασφαλώς ο μόνος που κατάλαβε ότι η φτώχεια στην Αμερική υπόσκαπτε τα θεμέλια της κοινωνίας και του πολιτικού συστήματος. Ήταν, όμως, ο πρώτος που αποφάσισε ότι αν δεν σταματούσε αμέσως η κατρακύλα, η χώρα θα πήγαινε στο φούντο, όπως η ΕΣΣΔ. Για να φρενάρει η πτώση στις ΗΠΑ έπρεπε να γίνουν ριζικές αλλαγές και στην «επαρχία», στην Ευρώπη, την οποία ο Μπρζεζίνσκι θεωρούσε προτεκτοράτο των ΗΠΑ. Με αποτέλεσμα το τσουνάμι οργής, φόβου, διαμαρτυρίας, άγριου πολέμου από όλη την Ευρώπη, από όλα τα κλιμάκια του πλούτου και της αμειβόμενης (απλόχερα, για πρώτη φορά) διανόησης και των καλλιτεχνών που έβλεπαν το οικοδόμημα της άνεσης και επιρροής τους να απειλείται. Ο καλύτερος τρόπος να δυσφημήσεις κάποιον είναι να τον βγάλεις τρελό, ασυνάρτητο, απρόβλεπτο. Αυτά είπαν για τον Τραμπ.
Μπάιντεν και πολυκέφαλο σύστημα
Ο Μπάιντεν είναι στο απυρόβλητο όταν δεν υποσκάπτει ο ίδιος τον εαυτό του. Αν, όμως, η χώρα-ηγέτης της Δύσης έχει Πρόεδρο ένα «φάντασμα», λόγω προβλημάτων υγείας, και πάει να κυβερνηθεί από κάποιο ανεξέλεγκτο παρασκήνιο άγνωστων και ανεύθυνων παραγόντων (το λεγόμενο «βαθύ κράτος») τότε η αταξία εντός της χώρας και διεθνώς είναι δεδομένη. Η αντίληψη ότι ο Πρόεδρος είναι απλώς ένα σύμβολο επειδή το «Σύστημα ξέρει καλύτερα» υπάρχει από καιρό αλλά δεν έχει επικρατήσει. Το «Σύστημα» είναι πολυκέφαλο, όπως η Λερναία Ύδρα, και ελλείψει Ηρακλή (εκλεγμένου Προέδρου) η προσωρινά ισχυρότερη μερίδα θα κόβει τα κεφάλια των άλλων. Ένας αέναος εμφύλιος στα ηγετικά στρώματα. Αν κάποιος ισχυρός (π.χ. κάποιος Τραμπ) απειλεί το σύνολο του Συστήματος δημιουργούνται συνθήκες γενικευμένου εμφυλίου πολέμου. Φυσικά οι ΗΠΑ δεν είναι σ’ αυτό το εκρηκτικό, τελικό, στάδιο. Αλλά υπάρχει ένα προβληματάκι. Οι Αμερικανοί έχουν όπλα. Ο οπλισμένος λαός είναι, στη θεωρία, ανίκητος. Αν έχει καθοδήγηση, μια ηγεσία. Αν δεν έχει, κερδίζει το χάος. Οι δολοφονίες μαύρων από αστυνομικούς και οι ταραχές που ακολούθησαν, σταμάτησαν λες και κάποιος άναψε και έκλεισε έναν διακόπτη. Μια «έγχρωμη επανάσταση» μέσα στις ΗΠΑ; Το λεγόμενο «βαθύ κράτος» δεν είναι αναγκαία ένα, μοναδικό, ενιαίο πολιτικά και ιδεολογικά. Οι ΗΠΑ, για παράδειγμα, έχουν τουλάχιστον 16 μυστικές υπηρεσίες, ισχυρές. Οι μυστικές υπηρεσίες είναι οι πιο κατάλληλες και πάντως οι πιο ικανές να οργανώσουν τέτοιες δουλειές, ανεξάρτητα από καθεστώτα και ιδεολογίες. Το έκαναν στη Ρωσία, γιατί όχι στις ΗΠΑ; Ταινίες του Χόλλυγουντ το υπαινίσσονται. Έτσι ή αλλιώς αν παίζεται η εξουσία, αν ο Τραμπ ή οι αντίπαλοι, πάνε να αγγίξουν την ουσία της, τα βαθύτερα κέντρα της, τότε η μάχη θα φτάσει στα άκρα και θα δούμε πράματα και θάματα. Η επανεκλογή Τραμπ εκεί θα οδηγήσει. Αλλά και η επάνοδος των Δημοκρατικών, οπαδών της παγκοσμιοποίησης και παγκόσμιας διακυβέρνησης, στο ίδιο σημείο οδηγεί. Στο σημείο μηδενικής ανοχής έναντι όλων των άλλων, όσων δεν είναι «δικοί μας». Όχι, ίσως, τώρα αμέσως. Αλλά μοιραία και αναπότρεπτα. Αυτός ο δρόμος είναι μια ευθεία και το τέρμα της μπορούμε να το δούμε όλοι.
