Ο Kwame Nkrumah (1909-1972) οδήγησε τη Γκάνα, πρώην βρετανική αποικία, στην ανεξαρτησία το 1957 και έγινε ο πρώτος πρωθυπουργός και έπειτα πρόεδρος της χώρας. Προώθησε την ιδέα του Παναφρικανισμού και διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία του Οργανισμού Αφρικανικής Ενότητας το 1963. Απομακρύνθηκε από την εξουσία με πραξικόπημα της CIA το 1966. Υπήρξε εισηγητής του όρου «νεοαποικισμός» με το έργο του «Ο νεοαποικισμός, τελευταίο στάδιο του ιμπεριαλισμού», που έγραψε το 1965. Αποσπάσματα από την εισαγωγή του έργου δημοσιεύτηκαν στην έκδοση «68 ντοκουμέντα μιας γενιάς που άλλαξε τον κόσμο» (εκδόσεις Α/συνεχεια, 2008).
«Ο νεοαποικισμός είναι επίσης η χειρότερη μορφή ιμπεριαλισμού. Για εκείνους που τον ασκούν, σημαίνει δύναμη χωρίς ευθύνη και για εκείνους που πάσχουν από αυτόν, σημαίνει εκμετάλλευση χωρίς επανόρθωση. Στις ημέρες της παλαιομοδίτικης αποικιοκρατίας, η αυτοκρατορική δύναμη έπρεπε τουλάχιστον να εξηγήσει και να δικαιολογήσει στο εσωτερικό της, τις ενέργειες της στο εξωτερικό. Στην αποικία εκείνοι που εξυπηρετούσαν την αυτοκρατορική δύναμη μπορούσαν τουλάχιστον να εξασφαλίσουν την προστασία τους ενάντια σε οποιαδήποτε βίαια κίνηση από τους αντιπάλους τους. Με τον νεοαποικισμό τίποτα από όλα αυτά δεν συμβαίνει. […]
Ο νεοαποικισμός, όπως η αποικιοκρατία, είναι μια προσπάθεια να εξαχθούν οι κοινωνικές συγκρούσεις των καπιταλιστικών χωρών. Η προσωρινή επιτυχία αυτής της πολιτικής μπορεί να φανεί στο ολoένα και διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ των πλουσιότερων και φτωχότερων εθνών του κόσμου. Αλλά οι εσωτερικές αντιφάσεις και συγκρούσεις του νεοαποικισμού καθιστούν βέβαιο το γεγονός ότι δεν μπορεί να διαρκέσει σαν μια μόνιμη παγκόσμια πολιτική. Το πώς θα πρέπει να τερματιστεί είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να μελετηθεί, προ πάντων, από τα αναπτυγμένα έθνη του κόσμου, επειδή είναι αυτά που θα αισθανθούν τον πλήρη αντίκτυπο της τελικής αποτυχίας του. Όσο περισσότερο συνεχίζει, τόσο πιο σίγουρη γίνεται η αναπόφευκτη κατάρρευση του, που θα καταστρέψει και το κοινωνικό σύστημα του οποίου τον έχουν κάνει ένα από τα θεμέλια του.»
Ο νεοαποικισμός, όπως η αποικιοκρατία, είναι μια προσπάθεια να εξαχθούν οι κοινωνικές συγκρούσεις των καπιταλιστικών χωρών. Η προσωρινή επιτυχία αυτής της πολιτικής μπορεί να φανεί στο ολoένα και διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ των πλουσιότερων και φτωχότερων εθνών του κόσμου. Αλλά οι εσωτερικές αντιφάσεις και συγκρούσεις του νεοαποικισμού καθιστούν βέβαιο το γεγονός ότι δεν μπορεί να διαρκέσει σαν μια μόνιμη παγκόσμια πολιτική. Το πώς θα πρέπει να τερματιστεί είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να μελετηθεί, προ πάντων, από τα αναπτυγμένα έθνη του κόσμου, επειδή είναι αυτά που θα αισθανθούν τον πλήρη αντίκτυπο της τελικής αποτυχίας του. Όσο περισσότερο συνεχίζει, τόσο πιο σίγουρη γίνεται η αναπόφευκτη κατάρρευση του, που θα καταστρέψει και το κοινωνικό σύστημα του οποίου τον έχουν κάνει ένα από τα θεμέλια του.»
Σχόλια