Η έννοια του μαζικού λαϊκού κινήματος μετά από χρόνια ξαναήρθε στην επικαιρότητα
Του Ρούντι Ρινάλντι
Με την ψήφιση του ασφαλιστικού στη Βουλή στις 8/7/2010 κλείνει ένας κύκλος. Λήγει ο πρώτος γύρος μιας αναμέτρησης ανάμεσα στην κοινωνία και την τρόικα. Ο πρώτος γύρος έκλεισε με έναν τρόπο που μοιάζει παράδοξος, αλλά δεν είναι: Μέσα στη Βουλή όλοι οι πασόκοι βουλευτές ευθυγραμμίστηκαν με την κατεύθυνση της τρόικας, δεν εκδηλώθηκαν αντιρρήσεις ούτε καν σε επιμέρους διατάξεις. Μαζί τους και αυτή τη φορά ήταν η Ντόρα, αλλά και ο ακροδεξιός Κιλτίδης. Με την πράξη τους αυτή «σώζουν την πατρίδα», ενώ ξέρουν πως ο κόσμος θα τους… φτύνει για καιρό και πλέον δεν τολμούν να κυκλοφορήσουν δημόσια, χωρίς να εισπράξουν την κοινωνική κατακραυγή.
Ο ΛΑΟΣ προτίμησε να καταψηφίσει, αντί να στηρίξει όπως έκανε με το Μνημόνιο, για μικροπολιτικούς, βεβαίως, λόγους. Η Ν.Δ. έχει πάρει την απόφαση να «αντιπολιτευτεί» στο Μνημόνιο, ως γνήσια αστική δύναμη (δηλαδή να μην το ψηφίζει, αλλά και να αναγνωρίζει τους όρους και τις συμβάσεις που απορρέουν από αυτό, αναζητώντας μια ρητορική για γρήγορη έξοδο από αυτό. Τα αριστερά κόμματα της Βουλής, ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ και ΔΗΑΡΙ (Κουβέλης) καταψήφισαν ανοικτά. Οι 3 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ που είχαν διαγραφεί για το «παρών» που είχαν δηλώσει στην ψήφιση του Μνημονίου, είχαν μια μικρή διαφοροποίηση: Η Σοφία Σακοράφα καταψήφισε το νομοσχέδιο ενώ οι άλλοι δύο (Οικονόμου, Δημαράς) δήλωσαν ξανά «παρών».
Την ίδια ώρα, έξω από τη Βουλή πραγματοποιήθηκε η μικρότερη κινητοποίηση του τελευταίου τετραμήνου, τη στιγμή ακριβώς που ψηφιζόταν το νομοσχέδιο για το Ασφαλιστικό. Μια διαδήλωση συνδικάτων και Αριστεράς, από την Κλαυθμώνος μέχρι το Σύνταγμα, χωρίς ιδιαίτερη μαζικότητα. Και μια συγκέντρωση του ΠΑΜΕ στην Ομόνοια και πορεία, στη συνέχεια, προς την οδό Φιλελλήνων και κατάληξη στους στύλους του Ολυμπίου Διός.
Χωρίς συγκοινωνίες, χωρίς έμπνευση, χωρίς παλμό, χωρίς σχέδιο, χωρίς κλιμάκωση, με εκφρασμένη –παρά τις κορώνες- τη διάθεση της Αριστεράς να μην κάνει πολλά ή και τίποτα, ο εργαζόμενος δεν θα πάει στη δουλειά αν μπορεί, αν καλύπτεται, αν δεν κινδυνεύει, αν δεν θέλει να χάσει μια μέρα λειτουργίας του μαγαζιού ή θέλει ένα μεροκάματο. Δεν θα πάει, όμως, και στη συγκέντρωση: «Δεν θα πληρώσω και 15 ευρώ ταξί για να πάω στη διαδήλωση», είναι η πιο κοινή αποστροφή. Την ημέρα της διαδήλωσης θα κάνει κάτι άλλο από όσα καθημερινά παρατάει ή δεν προλαβαίνει. Θα ασχοληθεί με το μερεμέτι, με το παιδί, τη φίλη ή το φίλο του, θα πάει για ψώνια. Δεν νιώθει, ο καθημερινός – απλός άνθρωπος, τύψεις για τη στάση του, αν και είναι θυμωμένος. Συμφωνεί ότι «χρειάζεται ξεσηκωμός», κανείς, όμως, δεν το κάνει μέχρι τώρα. Όλα μοιάζουν στημένα. Επιπλέον, όταν πήγε, επιτέλους, στη μεγαλειώδη διαδήλωση της 5ης Μαΐου έγιναν τραγικά γεγονότα, με τους «άγνωστους» να καίνε 3 ανθρώπους.
Είδε την Αριστερά να μην μπορεί να συνεννοηθεί, τη ΓΣΕΕ να εκλιπαρεί για «ανθρώπινο» Μνημόνιο και πολλά χημικά από τα μισητά ΜΑΤ, με το παραμικρό. Δεν βλέπει ο μέσος εργαζόμενος ή άνεργος να κρίνεται κάτι από τη δική του παρουσία, δεν μετέχει σε έναν σχεδιασμό ή μια κλιμάκωση.
Έδωσε το «παρών» του σε πολλές απεργίες, αλλά δεν είδε κλιμάκωση, νεύρο, συμμετοχή, αποφασιστικότητα.
Αυτή η παράδοξη εικόνα, μέσα και έξω από την Βουλή, αυτή η αυλαία του πρώτου γύρου μάς υποχρεώνει σε πιο ουσιαστικές εκτιμήσεις.
Η επανεμφάνιση του μαζικού κινήματος
Με την ψήφιση του Ασφαλιστικού κλείνει ένας 4μηνος κύκλος, όπου η κυβερνητική προσχώρηση στη δημοσιονομική προσαρμογή και η συνακόλουθη από κοινού με το ΔΝΤ και την Ε.Ε. διακυβέρνηση της χώρας αντιμετωπίστηκε με όρους κινήματος.
Η έννοια του μαζικού λαϊκού κινήματος ξαναήρθε στην επικαιρότητα, μετά από χρόνια. Αυτό από μόνο του ορίζει μια νέα πραγματικότητα.
Το μαζικό λαϊκό κίνημα, υπό την κυρίαρχη εκδοχή του, δηλαδή, το ριζοσπαστικό κίνημα (και όχι το συνδικαλιστικό κίνημα ή η Αριστερά στις ποικίλες εκφράσεις της), καθ’ όσον αφορά τη λαϊκή διαθεσιμότητα, ήρθε για να μείνει. Ήτοι, δεν είναι συγκυριακό, τυχαίο. Το αν θα τα καταφέρει, θα εξαρτηθεί από το αν θα αντιμετωπίσει τους εχθρούς του. Όχι γενικά τα μέτρα, το ΔΝΤ κ.λπ., αλλά αυτούς που το εντοπίζουν σαν επικίνδυνο και απεργάζονται τα βαθύτερα σχέδια εξόντωσής του.
Όπως και από το αν θα αντιμετωπίσει τους χειρισμούς της Αριστεράς που, σε μεγάλο βαθμό, είναι εμπόδιο στο να εκφραστεί και να πολλαπλασιάσει τις δυνάμεις τουκαι, τέλος, από το αν θα ξεπεράσει τις ανεπάρκειες των υπέρμαχών του, που με τη στασιμότητά τους ξοδεύουν, απερίσκεπτα, τις όποιες συλλογικές κατακτήσεις συνείδησης και διαθεσιμότητας.
Όπως και να ’χει, το κύριο είναι ότι υπάρχει μεγάλης έκτασης και ταχύτητας αφύπνιση. Το βάθος της οποίας μέλλει να καθοριστεί:
• Από τη συνέχεια των ρήξεων,
• από τη συνειδητοποίηση της πρόσφατης εμπειρίας που θα αποκομίσουν οι πρωτοπόροι ανένταχτοι του μαζικού αγώνα, οι κρίσιμοι κρίκοι στην καθοδήγηση των πολιτικών οργανώσεων, η μαχητική διανόηση και
• από τη συνολική έκβαση της πολιτικής αναμέτρησης.
Το κίνημα σ’ αυτόν τον πρώτο γύρο αναγεννήθηκε και ηττήθηκε. Δεν τα κατάφερε στην κοινωνική και πολιτική του στόχευση, ενώ είδε τις κινητοποιήσεις του να εκφυλίζονται και να φυλλορροούν.
Στο πεδίο της υποκειμενικής του διαμόρφωσης (που είναι πάντα το αριστερό στοίχημα) εξαναγκάζεται σε επαναπροσανατολισμούς.
Προκάλεσε πολλές ρωγμές, όξυνε τις αντιθέσεις μέσα στο αστικό στρατόπεδο, προσδιόρισε τον πολιτικό κόσμο ως υπεύθυνο και έδειξε ότι η μαζική κοινωνική αμφισβήτηση του Μνημονίου, με ορισμένους όρους, θα καθορίσει και την πολιτική αναμόρφωση και την εξέλιξη της ταξικής πάλης στη χώρα μας.