Αναγκαίος ένας ΣΥΡΙΖΑ πραγματικά των μελών, ένας ΣΥΡΙΖΑ του λαϊκού ριζοσπαστισμού. Του Σπύρου Παναγιώτου
Η ελληνική κοινωνία βιώνει μια πρωτοφανή καταστροφή. Η τρικομματική κυβέρνηση Σαμαρά και όλο το μνημονιακό πολιτικό σύστημα βυθίζονται στην πολιτική κρίση, αγνοώντας την προ πολλού υπέρβαση των αντοχών του ελληνικού λαού.
Σε αυτή την πυκνή και σύνθετη συγκυρία πρέπει να «αποχαιρετίσουμε» τον ΣΥΡΙΖΑ του 4,5%, τον ΣΥΡΙΖΑ της διαμαρτυρίας, τον ΣΥΡΙΖΑ με βασικό στόχο την ενότητα της υπαρκτής αριστεράς, τον ΣΥΡΙΖΑ της συνεργασίας συνιστωσών, τον ΣΥΡΙΖΑ των μηχανισμών και των συσχετισμών. Αποχαιρετάμε, βέβαια, έναν ΣΥΡΙΖΑ που συμμετείχε στα κινήματα και είχε τη συμπάθεια ενός μέρους της κοινωνίας. Τον αποχαιρετάμε όχι γιατί όλα έγιναν μέχρι τώρα λάθος, αλλά γιατί πλέον τα διακυβεύματα είναι άλλα και πρέπει να αντιστοιχηθούμε στις νέες ανάγκες. Οι ιστορικές στιγμές που ζούμε δημιουργούν ιστορικές ευθύνες για την Αριστερά και ειδικά για τον ΣΥΡΙΖΑ. Ή θα ανταποκριθούμε στην κραυγή αγωνίας και ελπίδας ή δεν θα φανούμε χρήσιμοι στη δοκιμαζόμενη κοινωνία και θα «αποβληθούμε». Ή θα αναλάβουμε την ευθύνη να υπερβούμε τις δυνατότητες και τις συνήθειές μας ή θα συνεχίσουμε μια μάχη με το μνημονιακό «θεριό» μένοντας με τα εργαλεία και τις λογικές προηγούμενων εποχών. Άλλος δρόμος δεν υπάρχει. Η Αριστερά του 21ου αιώνα, η Αριστερά της ελπίδας, δοκιμάζεται και θα δοκιμαστεί από το αν θα είναι η Αριστερά που θα βγάλει τη χώρα από τη μνημονιακή αποικιοκρατία οδηγώντας την σε ένα μετα-τροϊκανό ξέφωτο.
Για την υπόθεση ενός νέου φορέα
Ο ΣΥΡΙΖΑ που δημιουργούμε πρέπει να είναι πραγματικά κάτι νέο και αντίστοιχο των περιστάσεων. Ένας ΣΥΡΙΖΑ, πραγματικά των μελών, ένας ΣΥΡΙΖΑ του λαϊκού ριζοσπαστισμού. Για να είναι κάτι νέο και χρήσιμο πρέπει να γίνει εκείνος ο φορέας που θα εμπνεύσει και θα υποδεχτεί τη λαϊκή διαθεσιμότητα, θα της δώσει χώρο και διαδικασίες συμμετοχής. Χωρίς αυτή τη λαϊκή «εισβολή» (κι εδώ φυσικά δεν αναφερόμαστε σε όσους θέλουν να χρησιμοποιήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ σαν κολυμβήθρα του Σιλωάμ) η προσπάθεια μετάβασης θα είναι αδύναμη. Τα μαξιμαλιστικά «ιδεολογικά» προαπαιτούμενα, ειδικά όταν κινούνται σε επίπεδο διακήρυξης και όχι ουσίας, δεν βοηθούν σε αυτήν την εξέλιξη.
Μια ποσόστωση που έχουμε ανάγκη
Το χτίσιμο ενός πραγματικά νέου φορέα πρέπει να υπηρετηθεί και από ανάλογα μέτρα. Μια μεγάλη ποσόστωση συμμετοχής νέων μελών σε όλες τις διαδικασίες και τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ, κόσμου δηλαδή που προσέγγισε τον ΣΥΡΙΖΑ το τελευταίο διάστημα, θα έδινε έναν άλλο τόνο. Θα βοηθούσε σε μια πιο γρήγορη όσμωση με ένα μεγάλο δυναμικό που έχει τις δικές του οπτικές και προσεγγίσεις και είναι σε μεγάλο βαθμό απαλλαγμένο από παγιωμένες αντιλήψεις και συνήθειες που δεν μας βοηθάνε σήμερα. Πιθανά έχει τις δικές του αδυναμίες αλλά σίγουρα και τις δικές του ικανότητες, δεξιότητες, τη δική του φρεσκάδα και σύνδεση με τμήματα της κοινωνίας.
Για μια νέα μορφή, για ένα κόμμα – κίνημα
Τι θα χρειαζόταν σήμερα πραγματικά; Ένα νέο κόμμα – φορέας αριστερού επανορισμού και ανασύστασης της αριστεράς του 21ου αιώνα. Δεν μιλάμε για «ανασυστάσεις» σαν αυτές που συνήθως συζητούνται σε κύκλους της Αριστεράς, με όρους συγκολλήσεων και διπλωματίας, με κόλπα, χειρισμούς και συνεννοήσεις κορυφών. Μιλάμε για ένα ιστορικό καθήκον στο οποίο θα συμβάλλαμε με την πείρα μας και τα προχωρήματα του λαϊκού κινήματος στη χώρα μας.
Θα χρειαζόταν κάτι σαν κίνημα, φορέας ταυτόσημος με διαδικασία βάσης. Σε αντιδιαστολή με την κλασική μορφή κόμματος που έχουμε γνωρίσει. Κάτι υπό διαμόρφωση και διαρκή μετασχηματισμό. Θα χρειαζόταν ένας ανοιχτός φορέας. Ανοιχτός στην έκβασή του. Φορέας όχι συνιστωσών, αλλά των μελών. Όχι φορέας συσχετισμών και φραξιών, αλλά ανοιχτών διαδικασιών και προοπτικής. Με μαζικότητα και λειτουργικότητα. Όχι βασισμένος σε ιεραρχίες, αλλά κυρίως σε διαδικασίες. Όχι χώρος παραγόντων στην κορυφή ή και τοπικά – κλαδικά, αλλά χώρος πολιτικού προσανατολισμού. Όχι ομοσπονδία αυτοπροσδιορισμένων χώρων, αλλά ενιαίος οργανισμός υπό διαμόρφωση.
Για τη μετάβαση σε μια άλλη Ελλάδα
Η μετάβαση σε μια άλλη Ελλάδα ορίζει μια διαδικασία με μη προσδιορισμένο χρόνο. Στη διάρκειά της θα χρειαστούν τολμηρά βήματα και ρήξεις, ειδικές τακτικές, ίσως και συμβιβασμοί και αναδιπλώσεις. Το κρίσιμο, όμως, είναι να διατηρηθεί η φορά της μετάβασης ώστε να μην οδηγηθούμε, κάτω από τις ασφυκτικές πιέσεις και εκβιασμούς του συστήματος, στην ενσωμάτωση και την παλινόρθωση του παλιού κόσμου. Η φορά της μετάβασης δεν θα εξασφαλιστεί από την «αριστεροσύνη» των διακηρύξεων ή την «ενότητα της Αριστεράς» αλλά κυρίως από:
• Την ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ με το λαϊκό ριζοσπαστισμό.
• Την ενότητα με το πλειοψηφικό μπλοκ κοινωνικών δυνάμεων που συνθλίβονται και τη συσπείρωση ευρύτερων προοδευτικών αντιμνημονιακών δυνάμεων (διανόηση, ομάδες, σύλλογοι, κινήσεις, κόμματα).
• Την παρουσία και επίδραση ενός πολιτικού ρεύματος για τη διέξοδο της χώρας.
Για ένα πολιτικό ρεύμα διεξόδου
Η μετάβαση αυτή δεν είναι δυνατόν να προχωρήσει στηριζόμενη σε μηχανισμούς, δεν μπορεί να προχωρήσει στηριζόμενη αποκλειστικά σε ένα κόμμα. Θα πρέπει να πασχίσουμε να δημιουργηθεί ένα μεγάλο πολιτικό ρεύμα που θα παρασύρει διαρκώς την επιδιωκόμενη μετάβαση προς τα μπρος.
Ένα τέτοιο πλατύ πολιτικό ρεύμα αριστερής, επί της ουσίας, διεξόδου δεν μπορεί παρά να καθορίζεται από όσα έχουν παραχθεί από την ταξική πάλη της τελευταίας τριετίας. Από τους στόχους, τα αιτήματα, τις πρακτικές που έχουν κατακτηθεί από τον ριζοσπαστικοποιημένο και αγωνιζόμενο κόσμο.
Ένα τέτοιο ρεύμα δεν μπορεί παρά να έχει στις σημαίες και τους στόχους του:
• Να βάλει τέλος στα μνημόνια.
• Να υπερασπιστεί την εθνική ανεξαρτησία βάζοντας τέλος στην τροϊκανή επιτροπεία και λεηλασία.
• Να γκρεμίσει το πολιτικό σύστημα της διαφθοράς και της διαπλοκής.
• Να αναμετρηθεί με τη νεοφιλελεύθερη – γερμανική Ε.Ε.
• Να ξαναστήσει τη χώρα στα πόδια της μέσα από ένα μεγάλο κίνημα παραγωγικής ανασυγκρότησης με ενεργή λαϊκή συμμετοχή.
• Να κάνει πράξη το γνήσιο λαϊκό αίτημα για απονομή δικαιοσύνης και πραγματική Δημοκρατία.
Τα παραπάνω είναι τα πρώτα, τα αναγκαία, τα προαπαιτούμενα βήματα ώστε να ανοίξει ο δρόμος και σε πιο ριζικές αλλαγές στην κατεύθυνση του σοσιαλισμού του 21ου αιώνα.
Με βάση τις παραπάνω σκέψεις θα συνεισφέρουμε στη δημιουργία ενός λαϊκού, δημοκρατικού φορέα της Αριστεράς. Που θα βάλει ένα τέλος στη μνημονιακή καταχνιά και θα συμβάλει στο άνοιγμα μιας νέας σελίδας, μιας μεταπολίτευσης του λαού. Για μια άλλη Ελλάδα σε μια άλλη Ευρώπη.
* Ο Σπύρος Παναγιώτου είναι στέλεχος της ΚΟΕ,
μέλος της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ
