Συνέντευξη στον Λεωνίδα Σακλαμπάνη.
«Βλέπουμε σε επανάληψη το ίδιο έργο που είδατε και ’σεις στην Ελλάδα», αναφέρει στο Δρόμο, ο αντιπρόεδρος της ελληνικής κοινότητας στην Ιρλανδία, Μιχάλης Γιούλτον, για τα όσα διαδραματίζονται στη χώρα που ζει εδώ και 35 χρόνια.
Παρουσιάζοντας τον τρόπο που η κεντροδεξιά κυβέρνηση μεθόδευσε την είσοδο της χώρας στο ΔΝΤ, ο κ. Γιούλτον, ανέλυσε το πώς πολυεθνικές εταιρίες σε συνεργασία με το κράτος έστησαν, επί της ουσίας, τη χρεοκοπία της χώρας.
Βασικά κοινά χαρακτηριστικά με την Ελλάδα; Το κρυφτούλι του Ιρλανδού πρωθυπουργού και η πρώτη επίθεση στα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων. Βασικές διαφορές; Η στάση των ΜΜΕ, ακόμη και των κεντροδεξιών ενάντια στο αντίστοιχο Μνημόνιο, αλλά και η σύμπλευση της Αριστεράς.
Κύριε Γιούλτον, πώς αντιμετωπίστηκε από την κοινωνία η είσοδος του ΔΝΤ;
Επί 4-5 εβδομάδες τώρα, ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, Λένιχαν, διαβεβαίωνε την κοινωνία πως δεν υπάρχει περίπτωση να ζητήσουμε βοήθεια από το ΔΝΤ.
Ξαφνικά, λοιπόν, την περασμένη Πέμπτη, έφτασαν στην Ιρλανδία 40 άτομα από την Ευρώπη εκ των οποίων οι 3 από το ΔΝΤ, μαζί με τον πρόεδρό τους, εκπρόσωποι από την ΕΚΤ, από την Ε.Ε. και εκπρόσωπος του Μπαρόζο. Έγιναν οι συζητήσεις όλη την προηγούμενη εβδομάδα και την Κυριακή το βράδυ, στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε ο πρωθυπουργός μαζί με τον υπουργό Οικονομίας, για πρώτη φορά μας είπαν πως «ναι, η κατάσταση έχει χειροτερέψει, η οικονομία είναι σε δυσκολότερη θέση από αυτή που νομίζαμε και τελικά κάναμε πρόταση στους… φίλους μας που ήρθαν από το εξωτερικό, η οποία και έγινε δεκτή».
Όταν τον ρώτησαν οι δημοσιογράφοι για τι ποσό μιλάμε αυτή τη στιγμή, χωρίς να διευκρινίσουν το ύψος, είπαν κάτι πολύ χαρακτηριστικό, το οποίο πρέπει να το καταλάβουμε καλά και εμείς οι Έλληνες. Απάντησαν πως «θα πάρουμε λιγότερα από αυτά που πήρε η Ελλάδα, για να μην πει η διεθνής κοινή γνώμη πως είμαστε σε χειρότερη θέση από τους Έλληνες»…
Πώς έφτασε το «ιρλανδικό θαύμα», να χρειάζεται τη «βοήθεια» του ΔΝΤ;
Υπήρχε μία τεράστια φούσκα, βασιζόμενη σε μεγάλες εταιρίες οικοδομής, οι οποίες κατασκεύαζαν, σπίτια, γραφεία κ.λπ. δανειζόμενες τεράστια ποσά από τις ιρλανδικές τράπεζες. Πέντε τέτοιες εταιρίες χρωστάνε πάνω από 1 δισ. ευρώ η κάθε μία!
Παράλληλα με αυτή τη διαδικασία, τα 10 τελευταία χρόνια είχαν έρθει στη χώρα μεγάλες πολυεθνικές, φαρμακοβιομηχανίες και εταιρίες κομπιούτερ, επειδή η Ιρλανδία είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μπορούσαν να εξάγουν τα προϊόντα τους χωρίς δασμούς αλλά, κυρίως, διότι η ιρλανδική κυβέρνηση από τα τέλη της δεκαετίας του ‘90 είχε αποφασίσει να έχει μόνο 12,5% φόρο για τις εταιρίες.
Όλη αυτή η ανάπτυξη στο χώρο της οικοδομής και η ευκολία εύρεσης εργασίας δημιούργησαν το κλίμα της καταπληκτικής οικονομικής άνεσης, αυτό που ονομάστηκε «ιρλανδικό θαύμα».
Να σημειώσω εδώ πως ως αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης με την οικοδομή, ένα διαμέρισμα στο Δουβλίνο, με 2 δωμάτια και καθιστικό είχε φτάσει να κοστίζει, το 2007, στο 1 εκατομμύριο ευρώ. Και μιλάω για ένα απλό διαμέρισμα!
Τι συμβαίνει σήμερα: Οι εταιρίες αυτές, λοιπόν, κατέρρευσαν, έχουν μείνει 30-35 χιλιάδες σπίτια είτε απούλητα είτε ανολοκλήρωτα και η μαύρη τρύπα στις τράπεζες αγγίζει τα 50 δισ. ευρώ.
Πάρα πολλοί νέοι που εργάζονταν για αυτές τις πολυεθνικές δανείστηκαν λεφτά για να αγοράσουν αυτά τα διαμερίσματα… Και να σκεφτείτε πως το 2007, όταν εγώ ζήτησα ένα δάνειο για κατοικία, από την εταιρία που εργαζόμουν, μου πρόσφεραν ένα ποσό που άγγιζε το 130% της αξίας του ακινήτου. Υπήρχε δηλαδή μία κατάσταση σχεδόν τρέλας, με πολλά χρήματα στην αγορά και τις τράπεζες.
Από τις αρχές του 2008 μέχρι και σήμερα, οι τιμές των ακινήτων έχουν πέσει 50%. Με αποτέλεσμα αυτοί που δανείστηκαν χρήματα, ιδιαίτερα τα νέα ζευγάρια, να βρίσκονται σε πραγματικό αδιέξοδο. Αυτή τη στιγμή, μεγάλο μέρος των δανείων δεν πληρώνεται. Βρίσκονται πίσω 6-9 μήνες και η ανεργία έχει φτάσει στο 14-15%.
Ο δημόσιος τομέας της Ιρλανδίας σε τι κατάσταση βρίσκεται;
Ο δημόσιος τομέας είναι λίγο μεγαλύτερος, αναλογικά με την Ελλάδα. Το 2007 έγινε μία συμφωνία δεκαετούς διάρκειας, μεταξύ όλων των συνδικάτων του Δημοσίου και της κυβέρνησης, με την οποία ορίζονταν πως δεν θα γίνουν απολύσεις. Μπορεί οι πρώτες ανακοινώσεις να αναφέρουν πως θα γίνουν περικοπές 10% στα επιδόματα, αλλά τα συνδικάτα, σε καμία περίπτωση, δεν δέχονται μειώσεις ή αλλαγές.
Τα ΜΜΕ τι στάση έχουν κρατήσει στην είσοδο του ΔΝΤ;
Τα ΜΜΕ, σε αντίθεση με την καθολική στάση τους στο δημοψήφισμα για τη Συνθήκη της Λισσαβώνας, όπου είχαν συνταχθεί υπέρ του «Ναι», με εξαίρεση τα ΜΜΕ της Αριστεράς, σήμερα είναι σε εντελώς διαφορετική πλεύση. Για πρώτη φορά, το περασμένο Σάββατο, η μεγαλύτερη εφημερίδα της Ιρλανδίας, η Irish Times, είχε για κεντρικό τίτλο «Θυμόμαστε την επανάσταση του 1916, όταν πήραμε την ανεξαρτησία μας από την Αγγλία». Η εφημερίδα είναι σαν την Καθημερινή της Ελλάδας, με φιλοευρωπαϊκό προφίλ. Όμως, αυτή τη στιγμή μπαίνει η πολιτική ανεξαρτησία της χώρας.
Έχουν μεταβληθεί οι πολιτικοί συσχετισμοί;
Το 2007, το κυβερνών κεντροδεξιό κόμμα πήρε 42% και το κόμμα των Πρασίνων, που συγκυβερνά, 8%. Σήμερα, έχουν φτάσει στο 17% και στο 1% αντίστοιχα.
Από την άλλη πλευρά ανεβαίνει πάρα πολύ η Αριστερά. Για πρώτη φορά στην Ιρλανδία έβγαλε 8 εκπροσώπους, στις περσινές εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και στις 28 Νοεμβρίου δημιουργείται μία νέα συμφωνία όλων των Αριστερών ομάδων οι οποίες φτιάχνουν μία εκλογική συμμαχία. Αν αυτή τοποθετηθεί προς στη σωστή κατεύθυνση, τότε για πρώτη φορά στα τελευταία 100 χρόνια η Αριστερά μπορεί να βγάλει 5-6 βουλευτές στο Κοινοβούλιο.