Με αφορμή μια δήλωση του Αλέξη Τσίπρα
του Γιώργου Παπαϊωάννου
Μιλώντας πρόσφατα στον Ν. Χατζηνικολάου, ο Αλ. Τσίπρας ισχυρίστηκε ότι οι πολίτες είναι σχετικά ευχαριστημένοι με τη σημερινή κυβέρνηση. Ως απόδειξη, προσκόμισε το γεγονός ότι είναι λιγοστές και πολύ μικρές σε συμμετοχή οι όποιες κινητοποιήσεις, ενώ αντίθετα τα προηγούμενα χρόνια η αγανάκτηση γέμιζε τους δρόμους και τις πλατείες.
Ερωτώμενοι σε κάποια κανάλια για τις δηλώσεις αυτές, εκπρόσωποι του ΚΚΕ απάντησαν ότι στην πραγματικότητα γίνονται αρκετές κινητοποιήσεις, φέρνοντας το παράδειγμα κάποιων αγώνων και απεργιών σε χώρους δουλειάς, αλλά και των κεντρικών συλλαλητηρίων που συχνά πραγματοποιεί το ΠΑΜΕ. Αλλά και από άλλους χώρους της αντιμνημονιακής Αριστεράς, και μάλιστα με ακόμα πιο μεγάλα λόγια και «αγωνιστική πλειοδοσία», μαθαίνουμε ότι παρά τα λεγόμενα των κυβερνητικών, μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις και αντικυβερνητικές κοσμοπλημμύρες παρατηρούνται.
Μπορεί να ηχεί κάπως παράξενα, μιας και δεν συμβαίνει συχνά, αλλά στην συγκεκριμένη περίπτωση ο Αλ. Τσίπρας είναι αυτός που λέει την αλήθεια. Καμιά σχέση δεν έχει σήμερα ο βαθμός κινητοποίησης της κοινωνίας, με αυτόν που υπήρχε λίγα χρόνια πριν. Οι διεργασίες στον λαϊκό παράγοντα είναι πολύ πιο «βουβές» και σύνθετες και σε καμιά περίπτωση δεν βρισκόμαστε σε φάση που χαρακτηρίζεται από την κινητοποίησή του με τις γνώριμες μορφές. Δεν υπάρχει ένα «συμπαγές» αντιμνημονιακό ρεύμα που –κάπως σχηματικά– θα λέγαμε ότι εκφράστηκε σε μια προηγούμενη φάση. Δεν αρκεί σήμερα ένα αντιμνημονιακό κάλεσμα για να συρρεύσει ο κόσμος στο Σύνταγμα, ούτε η ψήφιση ενός νομοσχεδίου, μεσοπρόθεσμου ή μνημονίου συνοδεύεται με δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές στους δρόμους.
Η ανάγνωση αυτής της πραγματικότητας σε βάθος, είναι σήμερα κρίσιμο θέμα, δεν πρόκειται για το πώς κανείς εκτιμά ένα δευτερεύον περιστατικό. Είτε κάποιος δεν την αντιλαμβάνεται, είτε την παραποιεί για μικροκομματικούς λόγους, δεν πρόκειται να αντλήσει ουσιαστικά συμπεράσματα, ούτε μπορεί να συμβάλλει σε ελπιδοφόρες εξελίξεις.
Βεβαίως, η «αλήθεια» του Αλ. Τσίπρα είναι κάτι λιγότερο από μισή. Γιατί ο πρωθυπουργεύων της αποικίας, προχώρησε στην εκτίμηση ότι δεν γίνονται κινητοποιήσεις για να την συνδέσει με το δεύτερο σκέλος του συλλογισμού του, ότι ο λαός αποδέχεται την κυβερνητική πολιτική… Επ’ αυτού, τρεις μόνο διαπιστώσεις από τις πολλές που θα μπορούσαν να γίνουν:
Η συνεπαγωγή είναι, ούτως ή άλλως, παντελώς αυθαίρετη. Ο βαθμός κινητοποίησης του λαϊκού παράγοντα, καθένας καταλαβαίνει ότι εξαρτάται από πολλές επιμέρους παραμέτρους. Η λογική, αλλά και η ιστορία συνηγορούν στη διαπίστωση αυτή. Όλοι γνωρίζουν ότι ακόμα και τα πιο βάρβαρα και λαομίσητα καθεστώτα πολύ συχνά επέζησαν χωρίς μαζικές αντιδράσεις, ακόμα και για πολλές δεκαετίες.
Η σχετική κινηματική «νηνεμία» δεν συνδέεται με την έλευση της κυβέρνησης Τσίπρα. Η λαϊκή αντίσταση αναπτύχθηκε και κορυφώθηκε τα χρόνια 2010 (πρώτο μνημόνιο), 2011 (πλατείες, αγανακτισμένοι) και 2012 (δεύτερο μνημόνιο). Μετά τις διπλές εκλογές και το καλοκαίρι του 2012, το 2013 και μετά, μεγάλες κινητοποιήσεις δεν υπήρξαν. Αυτό δεν σχετίζεται με το πόσο καλή ήταν η κυβέρνηση Σαμαρά, αλλά έχει να κάνει με σειρά άλλων παραγόντων και κυρίως με την εξέλιξη της «ανάθεσης» και επένδυσης στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό για μια αντιμνημονιακή λύση. Η συστημική διαχείριση και κοινοβουλευτική προσαρμογή της λαϊκής διαθεσιμότητας από τον ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική πλέον αντιπολίτευση, υπήρξε βασική αιτία για την «υποχώρηση» του ριζοσπαστισμού, άρα η συζήτηση γίνεται εμφανώς για σκοινί στο σπίτι του κρεμασμένου.
Υπάρχει και κάτι ακόμα που μάλλον ξεχάστηκε… Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν που έλεγε ότι θέλει να είναι στην κυβέρνηση με τον κόσμο στους δρόμους; Οι κοινοβουλευτικοί διανοούμενοι τύπου Δουζίνα δεν έκαναν καριέρα με τις εμβριθείς αναλύσεις για το πόσο διαφορετικά πράγματα είναι το κράτος, το κόμμα, το κίνημα και η κυβέρνηση, και πώς αριστοτεχνικά το μισό κόμμα θα κυβερνά και το άλλο μισό θα διαδηλώνει; Αστεία πράγματα θα πει κανείς, αλλά αυτά λέγονταν μέχρι πρόσφατα και υπήρχε κόσμος που τα συζητούσε σοβαρά. Σήμερα, η επιτυχία της κυβέρνησης μετριέται σε αναλογία με την ησυχία στους δρόμους και τις πλατείες. Μέχρι νεωτέρας. Τουλάχιστον, ακούγεται πιο συνεπές.
