Σχεδόν δέκα μέρες μετά τον εμπρησμό και την πλήρη καταστροφή της Μόριας, οι 13 χιλιάδες μετανάστες που βρέθηκαν χωρίς στέγη, μένοντας όλες αυτές τις μέρες στο δρόμο στα όρια της πόλης της Μυτιλήνης όπου είχαν στήσει μπλόκα δυνάμεις της αστυνομίας, στεγάζονται σταδιακά στο νέο hot-spot στην περιοχή του Καρά Τεπέ. Λίγες εκατοντάδες εξ’ αυτών προσήλθαν οικειοθελώς τις προηγούμενες μέρες και τοποθετήθηκαν μετά την διενέργεια τεστ για τον κορωνοϊό στη νέα δομή, ενώ η μεγάλη πλειοψηφία «πείστηκε» να μεταφερθεί μόνο μετά από επιχείρηση της ΕΛΑΣ το πρωί της Πέμπτης, με μια μικρή μειοψηφία «σκληρών» οι οποίοι συμμετείχαν σύμφωνα με τις αρχές και στα επεισόδια των προηγούμενων ημερών, να αρνούνται μέχρι αυτή την ώρα την μεταφορά τους εκεί.
Ένα νέο γιγάντιο hot-spot, το μεγαλύτερο της Ευρώπης, έρχεται να αντικαταστήσει αυτό της Μόριας. Ο καταυλισμός στον Καρά Τεπέ, που φτιάχτηκε σε χρόνο μηδέν από τον Ελληνικό Στρατό, υπό την εποπτεία της Ε.Ε. και του ΟΗΕ, σύμφωνα με τον Φιλίπ Λεκλέρκ, αντιπρόσωπο του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, που επισκέφτηκε τη Λέσβο, μπορεί άμεσα να «φιλοξενήσει» 8.000 αιτούντες άσυλο, με τον υπουργό Εσωτερικών της Γερμανίας Χορστ Ζεεχόφερ να «διαφημίζει» τη νέα δομή ως πλήρως συμβατή με τις «ευρωπαϊκές προδιαγραφές» με ό,τι κι αν αυτό σημαίνει. Πίσω από τις δηλώσεις αυτές και τον συνωστισμό εκπροσώπων που βρήκαν ευκαιρία να επισκεφτούν τις μέρες αυτές τη Λέσβο, κρύβεται και ένας ιδιότυπος διαγκωνισμός για το ποιος θα διοικεί τη νέα δομή. Ο ΟΗΕ που έχει μέχρι τώρα την εποπτεία των ΚΥΤ; Η Ε.Ε. και η Κομισιόν που δια στόματος του επιτρόπου Μαργαρίτη Σχοινά προ μιας εβδομάδος εμφανιζόταν πρόθυμη να αναλάβει τη δημιουργία και τη συνδιαχείριση νέας δομής στο νησί; Βέβαια υπάρχουν και άλλα ερωτήματα. Πώς θα παρεμβαίνει και θα ελέγχει την κατάσταση η ελληνική κυβέρνηση και η ΕΛΑΣ; Ποιος θα είναι ο ρόλος των ΜΚΟ που απασχολούν εκατοντάδες ανθρώπους στο νησί; Θα ερωτηθεί για κάτι απ’ όλα αυτά η τοπική αυτοδιοίκηση και οι τοπικές κοινωνίες, που μοιάζουν γι’ ακόμη μια φορά να είναι θεατές των εξελίξεων;
Ο πρωθυπουργός εξήγγειλε τη δημιουργία νέου μόνιμου ΚΥΤ στη Λέσβο, ενώ έγγραφα αποκαλύπτουν πως η κυβέρνηση πέρα από τα 142 χιλιάδες ευρώ που θα δοθούν άμεσα για την ενοικίαση αγροτεμαχίων από ιδιώτες, δεσμεύει ακόμη 2,75 εκατ. ευρώ για την ενοικίαση των ίδιων αγροτεμαχίων ως το 2025, αποδεικνύοντας πως ουδέν μονιμότερο του προσωρινού
Όλοι μαζί επιμένουν να αναφέρονται στη νέα αυτή δομή ως προσωρινή, με την κυβέρνηση να σπεύδει να καθησυχάσει την τοπική κοινωνία και τους αυτοδιοικητικούς παράγοντες του νησιού. Και τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη να υπόσχεται σχέδιο αποσυμφόρησης του νησιού που θα αρχίσει τα… Χριστούγεννα και θα ολοκληρωθεί ως το Πάσχα. Υποσχέσεις που μοιάζουν με εμπαιγμό βέβαια καθώς την ίδια στιγμή ο πρωθυπουργός από το βήμα του Thessaloniki Helexpo Forum (πρώην ΔΕΘ) εξήγγειλε τη δημιουργία νέου μόνιμου ΚΥΤ στη Λέσβο, ενώ έγγραφα που δημοσίευσε η ιστοσελίδα «Στο Νησί» αποκαλύπτουν πως η κυβέρνηση πέρα από τα 142 χιλιάδες ευρώ που θα δοθούν άμεσα για την ενοικίαση, από ιδιώτες, αγροτεμαχίων που εφάπτονται με το πεδίο βολής το οποίο παραχωρεί το υπουργείο Άμυνας, δεσμεύει ακόμη 2,75 εκατ. ευρώ για την ενοικίαση των ίδιων αγροτεμαχίων ως το 2025, αποδεικνύοντας πως ουδέν μονιμότερο του προσωρινού. Ας μην ξεχνάμε πως η Λέσβος για τους επόμενους τέσσερις μήνες έχει κηρυχθεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, με πολλούς να βλέπουν τη συνθήκη αυτή ως ευκαιρία για να προχωρήσουν διάφοροι πιο μακροπρόθεσμοι σχεδιασμοί με διαδικασίες fast track, εν κρυπτώ και με απευθείας αναθέσεις.
Η υποκρισία της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης
Την ίδια στιγμή γινόμαστε για άλλη μια φορά θεατές της υποκρισίας που ονομάζεται ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Το Βέλγιο στέλνει γιατρούς και εξοπλισμό, η Γερμανία και η Αυστρία 500 και 400 σκηνές αντίστοιχα ικανές να στεγάσουν συνολικά πάνω από 4.000 άτομα, ενώ η Ελβετία αναλαμβάνει να στήσει ένα αποκεντρωμένο σύστημα διανομής νερού για 10.000 άτομα στην, κατά τα άλλα, προσωρινή δομή. Πάλι η Ευρώπη εξαγοράζει τον ανθρωπισμό και την αλληλεγγύη, χρηματοδοτώντας τον εγκλωβισμό των ανθρώπων αυτών στη χώρα μας. Την ίδια στιγμή αποκλείουν κάθε συζήτηση για ισότιμη κατανομή των μεταναστών στις χώρες της Ε.Ε., αποδεχόμενοι να «πάρουν» μόνο μερικές λίγες εκατοντάδες ασυνόδευτους ανηλίκους και ίσως κάποιες ακόμη οικογένειες – για τους υπόλοιπους καλείται η Ελλάδα να βρει μια κάποια λύση.
Η αβίωτη Λέσβος
Η Λέσβος συνεχίζει να καταδικάζεται σε μια συνθήκη αβίωτη τόσο για τους εγκλωβισμένους μετανάστες όσο και για τους ντόπιους κατοίκους. Η κυβέρνηση ονομάζει «κανονικότητα» τη δημιουργία στρατοπέδου στον Καρά Τεπέ και την απομάκρυνση των προσφύγων από τα μπλόκα που είχαν νεκρώσει τη δραστηριότητα στην περιοχή με κλειστούς δρόμους και επιχειρήσεις. Την ίδια στιγμή επιβάλει τη δημιουργία μια νέας δομής και τη συνέχιση της λειτουργίας του νησιού ως γιγάντιο hot-spot. Η κοινωνία φοβισμένη, απογοητευμένη και οργισμένη, βλέπει το πάνδημο αίτημα για αποσυμφόρηση του νησιού να παραπέμπεται στις καλένδες. Κάτοικοι και συλλογικότητες του νησιού, ανταποκρινόμενοι σε κάλεσμα του Εργατικού Κέντρου, πραγματοποίησαν για μια ακόμη φορά την προηγούμενη Τρίτη διαδήλωση με σύνθημα τον απεγκλωβισμό των μεταναστών απ’ το νησί. Οι υπόλοιποι φορείς και αυτοδιοικητικοί παράγοντες όμως του νησιού, παρά την εκπεφρασμένη αντίθεσή τους στην παραμονή των μεταναστών μοιάζουν μέχρι στιγμής μπλοκαρισμένοι και ανίκανοι να μετατρέψουν τη θέληση της τοπικής κοινωνίας σε διεκδίκηση, με την κυβέρνηση να κινείται με τη λογική του διαίρει και βασίλευε, με υποσχέσεις αλλά και επιβολή τετελεσμένων. Με τον τρόπο όμως αυτό, η «κανονικότητα» του σήμερα, προετοιμάζει τα αδιέξοδα και τις εκρήξεις του αύριο, υπονομεύοντας την όποια κανονικότητα στο μέλλον.
Συλλήψεις των εμπρηστών και οι μιμητές τους
Μέσα σε όλα αυτά ανακοινώθηκε και η σύλληψη έξι νεαρών, Αφγανικής καταγωγής, ως φυσικών αυτουργών του εμπρησμού του ΚΥΤ της Μόριας. Σύμφωνα με ανακοινώσεις της ΕΛΑΣ οι έξι νεαροί αναγνωρίστηκαν σε βίντεο που δημοσιοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να εκμεταλλεύονται την ένταση που είχε προκληθεί στη δομή για να δημιουργήσουν εστίες φωτιάς περιμετρικά του ΚΥΤ. Τώρα οι αρχές διερευνούν αν υπήρχε οργανωμένο και προμελετημένο σχέδιο και πιθανές διασυνδέσεις με άλλα άτομα. Τέλος, φόβοι εκφράζονται πως ίσως βρεθούν μιμητές σε αντίστοιχες ενέργειες τόσο στη Λέσβο όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Θυμίζουμε ότι η ίδια η Μόρια κάηκε σε τρία διαδοχικά κύματα, απόπειρες εμπρησμού έγιναν και στην περιοχή του Καρά Τεπέ τις προηγούμενες μέρες, ενώ σύμφωνα με τις αρχές σε απόπειρα εμπρησμού οφείλεται και η φωτιά που ξέσπασε σε παρακείμενη πλαγιά έξω απ’ τον χώρο του ΚΥΤ στη Σάμο το βράδυ της περασμένης Τρίτης. Τα γεγονότα αυτά καταδεικνύει για ακόμη μια φορά πόσο επικίνδυνος είναι ο σχεδιασμός για μετατροπή της χώρας σε αποθήκη των μεταναστευτικών ροών, με την υπερσυγκέντρωσή τους στην ευαίσθητη περιοχή των νησιών του Β.Α. Αιγαίου, ειδικά σήμερα που η ανθρωπιστική διάσταση του μεταναστευτικού, συναντιέται τόσο με την υγειονομική κρίση του κορωνοϊού όσο και με τη γεωπολιτική κρίση που προκαλεί η τουρκική επιθετικότητα.
Που πήγαν (πηγαίνουν) τα λεφτά;
Σε μια ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία προχώρησαν βουλευτές του ΚΙΝΑΛ, οι οποίοι με ερώτησή τους προς την κυβέρνηση και τους άμεσα εμπλεκόμενους υπουργούς, ζητούν να ενημερωθεί η Βουλή για την κατανομή των κονδυλίων που διατέθηκαν από διάφορες πηγές προς τη χώρα μας για τη διαχείριση του προσφυγικού κατά τα έτη 2015-2019. Πιο ειδικά ζητούν αναλυτική πληροφόρηση «για τα κονδύλια που διατέθηκαν σε πάσης φύσεως δαπάνες που έχουν διενεργηθεί για το προσφυγικό- μεταναστευτικό ad hoc από τα υπουργεία στο νησί της Λέσβου και ειδικότερα (ξεχωριστά) για το ΚΥΤ της Μόριας, όπως επίσης και την αναλυτική κατ’ έτος (για τα παραπάνω έτη) χρηματοδότηση (από τα παραπάνω χρηματικά ποσά) καθεμίας εκ των εμπλεκομένων ΜΚΟ, αλλά και διεθνών Οργανισμών, για πάσης φύσεως δράσεις και προγράμματα…»
Όλα αυτά τα χρόνια ένα πέπλο σιωπής κάλυψε και συνεχίζει να καλύπτει τις διαδρομές αυτών των χρηματοδοτήσεων υπό το βάρος της έκτακτης ανθρωπιστικής κρίσης. Εκατομμύρια ευρώ για την κατασκευή στρατοπέδων που έχτισε ο στρατός δωρεάν, fast track προμήθειες υλικών, πάρτι υπερτιμολογήσεων στη σίτιση και την προμήθεια αναλώσιμων, προγράμματα υπενοικιάσεων σπιτιών και ξενοδοχείων σε ένα ιδιότυπο real estate, πλωτά φράγματα που αποδεικνύονται άχρηστα, διαχείριση χιλιάδων ευρώ από ένα δίκτυο ΜΚΟ που οικοδόμησαν μια ιδιότυπη «ανθρωπιστική» παραοικονομία.
Σε κάθε περίπτωση, ασχέτως του πως εντάσσεται η κίνηση αυτή στο εγχώριο πολιτικό παιχνίδι, ή αν έχει και άλλες ευρύτερες στοχεύσεις (ήδη γίνεται συζήτηση για τις μελλοντικές χρηματοδοτήσεις της Ε.Ε. προς τη χώρα μας), η ενημέρωση της Βουλής αλλά και της κοινωνίας για το θέμα αυτό είναι στοιχειώδες δημοκρατικό δικαίωμα.
Η Ευρώπη θέλει την Ελλάδα hot–spot
Η πρόσφατη τραγωδία στην Μόρια, επιτάχυνε τις συζητήσεις για μια νέα Ευρωπαϊκή Πολιτική Μετανάστευσης, συζήτηση που αναπαράγεται και στα εγχώρια ΜΜΕ μέσω του σχήματος της πολυαναμενόμενης «ευρωπαϊκής αλληλεγγύης». Την ίδια στιγμή στο δημόσιο διάλογο επανέρχεται η αντιπαράθεση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης σχετικά με τις ευθύνες για το μεταναστευτικό αδιέξοδο, μέσω του ψευδεπίγραφου διπόλου ανθρωπισμός-ρεαλισμός.
Κάπως έτσι αποκρύπτεται η κεντρική διάσταση του γόρδιου δεσμού που αποτελεί το μεταναστευτικό για τη χώρα μας, που δεν είναι άλλη από τον διαχρονικό σχεδιασμό να μετατραπεί η Ελλάδα σε τάφρο της Ευρώπης-φρούριο και αποθήκη των μεταναστευτικών ροών από την Τουρκία.
Όσα ζούμε τα τελευταία χρόνια δεν ήταν μονόδρομος, δεν ήταν η αντικειμενική συνέχεια της προσφυγικής κρίσης του 2015. Μεσολάβησαν από τότε μια σειρά πολιτικές αποφάσεις που οδηγούν στο σημερινό (και στα αυριανά) αδιέξοδο. Το σταδιακό κλείσιμο των συνόρων των χωρών της Ε.Ε. αφού η Γερμανία και το ευρωπαϊκό κέντρο πήρε όσους μετανάστες χρειαζόταν. Η μετατροπή των μεταναστευτικών ροών σε γεωπολιτικό όπλο από την Τουρκία με την εξέλιξή της σε κόμβο μετανάστευσης όχι μόνο από την πολύπαθη Συρία αλλά και απ’ όλο τον μουσουλμανικό κόσμο, γεγονός που μετέτρεψε σε εργαλείο εκβιασμού της Ε.Ε. και γκριζαρίσματος περιοχών της Ελλάδας. Η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας που υιοθετήθηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και μετέτρεψε τα νησιά του Β.Α. Αιγαίου σε ανοιχτές φυλακές. Η εγκαθίδρυση ενός πολυδαίδαλου συστήματος ΜΚΟ που διαχειρίζονται πακτωλό χρημάτων αφαιρώντας από το ελληνικό κράτος την κυριαρχία διαχείρισης ενός τόσο σημαντικού για την εθνική ασφάλεια ζητήματος.
Σε όλες αυτές τις πολιτικές αποφάσεις η Ευρώπη είδε την Ελλάδα περίπου ως εξωτερικό της σύνορο. Η Ελλάδα αποκλείστηκε από σειρά αποφάσεων και συμφωνιών μεταξύ χωρών της Ε.Ε. για μετεγκατάσταση μεταναστών (π.χ. Συμφωνία της Μάλτας το 2019), εγκλωβίστηκε στην συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας εξεταζόμενη διαρκώς ως ειδική περίπτωση και όχι ως κανονική χώρα-μέλος της Ένωσης, ενώ ακόμη και τώρα που εν’ όψει της συζήτησης για τη νέα ευρωπαϊκή πολιτική για τη μετανάστευση, πληθαίνουν οι υποσχέσεις για ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, η Ελλάδα αντιμετωπίζεται περίπου όπως η Λιβύη και το Μαρόκο. Με τους Ευρωπαίους ηγέτες να υπολογίζουν πόσα χρήματα θα απαιτηθούν ώστε η Ελλάδα να συνεχίσει να παίζει τον ρόλο του φράχτη που θα συγκρατήσει τις μεταναστευτικές ροές για να μην φτάσουν στην πόρτα τους.
Αυτός ο σχεδιασμός προβλέπει τον πάση θυσία εγκλωβισμό πολλών δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων, είτε στα νησιά είτε στην ενδοχώρα, σε δομές στρατοπέδων ή στις πόλεις, με την ευγενική χορηγία της Ε.Ε. και του ΟΗΕ, που με τα χρήματά τους εξαντλούν τα αποθέματα ανθρωπισμού και αλληλεγγύης τους. Ο σχεδιασμός αυτός επιβλήθηκε τα χρόνια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, με το ιδεολογικό προκάλυμμα των ανοιχτών συνόρων και της φιλοξενίας. Ήταν τότε που όλοι έλεγαν πως σώζαμε την τιμή της Ευρώπης, χτίζοντας «δομές φιλοξενίας» σε όλη την επικράτεια, τα μελλοντικά δηλαδή κολαστήρια. Η αλλαγή βάρδιας στη διακυβέρνηση της χώρας, φέρνει μετατόπιση του ιδεολογικού κλίματος, με τον ρεαλισμό και την αποτελεσματικότητα να γίνονται οδηγοί της νεοδημοκρατικής διοίκησης. Ο κορωνοϊός και η κρίση στον Έβρο επιβάλουν στην κυβέρνηση να φυλάξει τα σύνορα της χώρας περιορίζοντας με αυτό τον τρόπο τις εισερχόμενες ροές. Την ίδια στιγμή όμως η Ν.Δ. αποδέχεται το γενικότερο σχεδιασμό της Ε.Ε., και κόντρα στις τοπικές κοινωνίες (ακόμη και στην εκλογική της βάση) επιβάλει την παραμονή μεταναστών στα νησιά αλλά και τη δημιουργία νέων δομών σε όλη την Ελλάδα, επιστρατεύοντας ακόμη και τα ΜΑΤ εναντίων των κατοίκων. Γίνεται φανερό για ακόμη μια φορά ότι το κράτος και η ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης έχουν συνέχεια στο προσφυγικό/μεταναστευτικό. Για το έγκλημα της Μόριας και τα αδιέξοδα που αυτό αναδεικνύει είναι όλοι οι πυλώνες του πολιτικού συστήματος συνένοχοι.
