Του Σταύρου Γεωργά. Η απογραφή των αλλοδαπών νηπίων θα συζητηθεί κατά κόρον στο Ίντερνετ και χιλιάδες «τιτιβίσματα» θα διαχυθούν στη μοναδική επιφάνεια που δεν συγκαλύπτει κάτι βαθύτερο.
Ο συνειρμός με τον Ηρώδη μού φαίνεται προφανής, αλλά είμαι βέβαιος ότι θα εκπλαγούμε ευχάριστα: Το ασαφές μελό, που είναι η βασική συναισθηματική (ή ιδεολογική;) συνθήκη αυτού του άυλου κόσμου, μπορεί να μορφοποιείται ως άλλοτε άλλη κοινοτοπία, επ’ άπειρον, και πολλές απ’ αυτές τις κοινοτοπίες δεν θα τις είχαμε ώς τότε σκεφτεί. Ανάλογη ποικιλία μπορεί βεβαίως να εμφανίσει ο ρατσισμός – κι ενδέχεται κάποια στιγμή ν’ αποδειχθεί ότι κατ’ ουσίαν στροβιλίζεται ένα νόμισμα: Η εντύπωση ότι απ’ την πλευρά του ρατσισμού χάνουμε, απ’ την πλευρά της μελούρας που δήθεν του αντιτάσσουμε κερδίζουμε είναι ακλόνητη – αλλ’ ανταποκρίνεται στην αλήθεια τόσο όσο και η πεποίθησή μας ότι η Μπένετον έκανε αντιρατσιστική εκστρατεία με τις αφίσες που διαφήμιζαν τα United Colors της…
Το μόνο πρόβλημα είναι ότι η συγκεκριμένη μορφή ρατσισμού αφήνει υπόλοιπο: δεν μπορεί αβίαστα, όπως συνήθως συμβαίνει, να συναντηθεί με την υποτιθέμενη αντιύλη της (το κλισέ, το μελόδραμα, τα χιλιάδες «like» των αντιρατσιστών «φίλων») και να γίνει, όπως και η ίδια η έννοια της φιλίας άλλωστε, αέρας κοπανιστός. Αν κάτι διασώζεται από την πάλαι ποτέ common decency, για την οποία μιλούσε ο Όργουελ, αποδείχτηκε ότι δεν διασώζεται ούτε καν όταν πρέπει να διαχειριστούμε τον θάνατο, δηλαδή το πένθος, ίσως διασώζεται όμως όταν πρόκειται για παιδιά. Οι φωτογραφίες εξαφανισμένων παιδιών στους σταθμούς του μετρό, στα αεροδρόμια ή στα σύνορα μοιάζει να προκαλούν ακόμη αληθινά συναισθήματα, εξού και κανένας δεν τις κοιτάει: μπορείτε, αν έχετε χρόνο, να το ελέγξετε. Κι ένα νοητικό πείραμα, που θα μας επέτρεπε να «δούμε» τους χρυσαυγίτες να πετάνε τα παιδιά των «λαθρομεταναστών» έξω απ’ τους παιδικούς σταθμούς, ενδέχεται να προκαλούσε την ίδια δυσφορία.
Όπως θα απεδείκνυε άλλωστε ο Γκέντελ, αν είχε χρόνο κι αυτός, κανένα σύστημα μαζικής αποβλάκωσης και παραγωγής συναισθηματικού πολτού δεν είναι τέλειο: Ο λιανισμένος στο ξύλο μετανάστης ξεθωριάζει εύκολα, έχουμε δει σε ταινίες χιλιάδες δαρμένους, τόνους βία, σωρεία ξυλοδαρμών – κι επιπλέον ο μετανάστης είναι ο Άλλος. Όμως παιδάκια πεταγμένα στο δρόμο ή χτυπημένα το Χόλιγουντ δεν παριστάνει ποτέ, γατί η εικόνα παραείναι αυθεντική (έτσι όντως ζουν τα παιδιά, μες στην Αγία τους Οικογένεια όμως) – κι επιπλέον δύσκολα το παιδί μπορεί να είναι ο Άλλος. Απ’ αυτή τη ρωγμή ίσως διακρίνουμε ακόμη αυτό που ήμασταν κάποτε…
Θα πρέπει, λοιπόν, να χρωστάμε χάρη στο αγλάισμα της Βουλής Παναγιώταρο και στο θλιβερό Στυλιανίδη (τον ίδιο εκείνον που την επομένη της δολοφονίας Γρηγορόπουλου ήταν, αν θυμάστε, στο γήπεδο): το ποιοτικό άλμα που έκαναν μπορεί, θεωρητικά, να τους εκθέσει καταστρέφοντας τη βιτρίνα με τις προστατευμένες γριούλες, τα παντοπωλεία και τις αιμοδοσίες – Ελλήνων για Έλληνες. Μπορεί, θεωρητικά… Λέμε τώρα…
Το μόνο πρόβλημα είναι ότι η συγκεκριμένη μορφή ρατσισμού αφήνει υπόλοιπο: δεν μπορεί αβίαστα, όπως συνήθως συμβαίνει, να συναντηθεί με την υποτιθέμενη αντιύλη της (το κλισέ, το μελόδραμα, τα χιλιάδες «like» των αντιρατσιστών «φίλων») και να γίνει, όπως και η ίδια η έννοια της φιλίας άλλωστε, αέρας κοπανιστός. Αν κάτι διασώζεται από την πάλαι ποτέ common decency, για την οποία μιλούσε ο Όργουελ, αποδείχτηκε ότι δεν διασώζεται ούτε καν όταν πρέπει να διαχειριστούμε τον θάνατο, δηλαδή το πένθος, ίσως διασώζεται όμως όταν πρόκειται για παιδιά. Οι φωτογραφίες εξαφανισμένων παιδιών στους σταθμούς του μετρό, στα αεροδρόμια ή στα σύνορα μοιάζει να προκαλούν ακόμη αληθινά συναισθήματα, εξού και κανένας δεν τις κοιτάει: μπορείτε, αν έχετε χρόνο, να το ελέγξετε. Κι ένα νοητικό πείραμα, που θα μας επέτρεπε να «δούμε» τους χρυσαυγίτες να πετάνε τα παιδιά των «λαθρομεταναστών» έξω απ’ τους παιδικούς σταθμούς, ενδέχεται να προκαλούσε την ίδια δυσφορία.
Όπως θα απεδείκνυε άλλωστε ο Γκέντελ, αν είχε χρόνο κι αυτός, κανένα σύστημα μαζικής αποβλάκωσης και παραγωγής συναισθηματικού πολτού δεν είναι τέλειο: Ο λιανισμένος στο ξύλο μετανάστης ξεθωριάζει εύκολα, έχουμε δει σε ταινίες χιλιάδες δαρμένους, τόνους βία, σωρεία ξυλοδαρμών – κι επιπλέον ο μετανάστης είναι ο Άλλος. Όμως παιδάκια πεταγμένα στο δρόμο ή χτυπημένα το Χόλιγουντ δεν παριστάνει ποτέ, γατί η εικόνα παραείναι αυθεντική (έτσι όντως ζουν τα παιδιά, μες στην Αγία τους Οικογένεια όμως) – κι επιπλέον δύσκολα το παιδί μπορεί να είναι ο Άλλος. Απ’ αυτή τη ρωγμή ίσως διακρίνουμε ακόμη αυτό που ήμασταν κάποτε…
Θα πρέπει, λοιπόν, να χρωστάμε χάρη στο αγλάισμα της Βουλής Παναγιώταρο και στο θλιβερό Στυλιανίδη (τον ίδιο εκείνον που την επομένη της δολοφονίας Γρηγορόπουλου ήταν, αν θυμάστε, στο γήπεδο): το ποιοτικό άλμα που έκαναν μπορεί, θεωρητικά, να τους εκθέσει καταστρέφοντας τη βιτρίνα με τις προστατευμένες γριούλες, τα παντοπωλεία και τις αιμοδοσίες – Ελλήνων για Έλληνες. Μπορεί, θεωρητικά… Λέμε τώρα…
Σχόλια
