Αναβρασμός στις περιφέρειες και σθεναρές αντιστάσεις για τη μισθοδοσία
Του Ζαχαρία Ρουστάνη
Το πρόβλημα της μισθοδοσίας των υπαλλήλων των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων εμφάνισε, για μια ακόμα φορά, τη σημαντική διάσταση απόψεων ανάμεσα στις κυβερνητικές επιλογές και τους αιρετούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στην Περιφέρεια Αττικής, μάλιστα, σύσσωμο το Περιφερειακό Συμβούλιο απέρριψε την απόφαση της κυβέρνησης να εξαιρέσει από τον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2016 τις δαπάνες μισθοδοσίας του τακτικού προσωπικού των περιφερειών. Δεν φαίνεται να επαρκούν οι αόριστες υποσχέσεις των υπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών ότι θα καλύπτονται αυτές τις δαπάνες από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ), δεδομένου ότι κατά την περίοδο των μνημονιακών πολιτικών της λιτότητας έχουν μειωθεί ήδη κατά 67% και τίποτα δεν δείχνει ότι δεν θα συνεχιστεί η ίδια πτωτική τάση. Θεωρείται πασιφανές ότι σε περίπτωση που το υπουργείο Οικονομικών δεν φτάσει τους στόχους του για τους ΚΑΠ, οι περιφέρειες θα υποχρεωθούν να περικόψουν άλλα αναγκαία και βασικά κονδύλια που προορίζονται για τους πολίτες. Ειδικά, μάλιστα, όταν η εφαρμογή της συγκεκριμένης διάταξης του νόμου έρχεται σε μια στιγμή που η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει να αντιμετωπίσει τις αυξημένες απαιτήσεις οικονομικών δαπανών, εξαιτίας της κατάρρευσης των κοινωνικών δομών και της ανάγκης δημιουργίας νέων υποδομών. Επιπλέον, είναι γνωστή η αδυναμία πολλών δήμων να καταβάλουν μισθούς στους εργαζόμενούς τους και δεν είναι λίγα τα αιτήματα προς το υπουργείο Εσωτερικών για τη ρύθμιση χρεών τους.
Τα περισσότερα Περιφερειακά Συμβούλια ζητούν να παραμείνει η μισθοδοσία των υπαλλήλων στον Κρατικό Προϋπολογισμό, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα, όπως επίσης και να προχωρήσει η κυβέρνηση στην άμεση νομοθετική επίλυση του ζητήματος. Γενικά αιτήματα παραμένουν η επαναφορά του ύψους της χρηματοδότησης των ΚΑΠ που έχουν περικοπεί, η άμεση απόδοση από το κράτος στους ΟΤΑ των χρωστούμενων πόρων, η κατάργηση του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας, η ανατροπή του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, η διατήρηση των κοινωνικών υπηρεσιών και η διαγραφή χρεών των δήμων και των περιφερειών προς την κεντρική κυβέρνηση.
Τοπικά κρατίδια;
Το πέρασμα της μισθοδοσίας των εργαζομένων στις περιφέρειες εντάσσεται, προφανώς, στο γενικότερο σχεδιασμό της Ε.Ε. για τη δημιουργία της Ευρώπης των Περιφερειών, να μεταβιβαστούν δηλαδή στους ΟΤΑ πολλές από τις λειτουργίες του κεντρικού κράτους, όπως η λειτουργία των σχολείων και των νοσοκομείων, με τελικό στόχο την παράκαμψη των εθνικών νομοθεσιών των κρατών-μελών και τη δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών. Επιχειρείται, έτσι, η θεμελίωση τοπικών κρατιδίων που θα περιορίζει όλα τα ψήγματα κοινωνικής πολιτικής, θα λειτουργεί ως γραφείο κατανομής κονδυλίων και θα επιχειρηματικοποιεί όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες, με εργαλεία τον «Καλλικράτη» και το νέο ΕΣΠΑ.
Οι περιφέρειες, παραλλήλως, καλούνται να εγκρίνουν προϋπολογισμούς πλήρως ευθυγραμμισμένους με τις απαιτήσεις του 3ου Μνημονίου, του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ. Με τη μεταρρύθμιση του Καλλικράτη, οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (ΚΑΠ) που πηγαίνουν προς τους Δήμους και τις Περιφέρειες έχουν μειωθεί κατά 70-80%, το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων έχει πρακτικά μηδενιστεί και έχει επίσης υπάρξει τεράστια μείωση της επιχορήγησης για επισκευές, συντηρήσεις και μικρές επενδύσεις. Το σύνολο του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ήταν μόλις 700 εκατομμύρια ευρώ για όλη τη χώρα για το 2015, ενώ το 2009 ήταν 3,5 δισ. ευρώ. Ταυτόχρονα, μέσω του «Καλλικράτη», οι τομείς αρμοδιότητας και του Α’ και του Β’ βαθμού της Τ.Α. έχουν αυξηθεί, γεγονός που μειώνει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες. Αλλά αυτή η κατάρρευση στους προϋπολογισμούς των περιφερειών δεν εμπόδισε την κυβέρνηση, τον περασμένο Απρίλιο, να αρπάξει τα αποθεματικά όλων των ΟΤΑ και άλλων δημόσιων οργανισμών με σκοπό να παριστάνει το καλό παιδί στους τοκογλύφους, ξεζουμίζοντας την ελληνική κοινωνία.
Αντιδράσεις και αποδοκιμασίες στην ΕΝΠΕ
Η χθεσινή παρουσία του υπουργού Εσωτερικών Διοικητικής Ανασυγκρότησης στην 3η Τακτική Γενική Συνέλευση της ΕΝΠΕ στη Λευκάδα, προκάλεσε πολλές αντιδράσεις και έντονες αποδοκιμασίες. Οι περιφερειάρχες εξέφρασαν την έντονη δυσαρέσκειά τους, την οποία ο υπουργός αντιμετώπισε με γενική και αόριστη αισιοδοξία(!): «Θα ζήσετε σε λίγα χρόνια τη χρυσή εποχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης»!
Στην ομιλία της, η περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου, υποστήριξε την ανάγκη άμεσης μεταρρύθμισης του νομοθετικού πλαισίου προκειμένου να θωρακιστεί και να αναβαθμιστεί η λειτουργία του αιρετού θεσμού των Περιφερειών, «ως παράγοντα Δημοκρατίας και σταθερότητας». Υπογράμμισε την κρίσιμη αποστολή που καλούνται να επιτελέσουν ειδικά σήμερα οι περιφέρειες: να συμβάλουν μέσα από τη μεταρρύθμισή τους σε ένα «νέο μοντέλο λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης, με αξιοκρατία, διαφάνεια, παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών» και να λειτουργήσουν ως «πόλος οικονομικής ανάπτυξης, διασφαλίζοντας κοινωνική ευημερία και συνοχή».
