Ολοκληρώθηκε την Πέμπτη αργά το βράδυ η κύρωση της ΠΝΠ για την κατάργηση του αυτοδιοίκητου του ΚΕΘΕΑ. Είχαν προηγηθεί δύο συνεδριάσεις της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, όπου επιχειρήθηκε από την κυβέρνηση η παρουσίαση του ΚΕΘΕΑ ως οργανισμού με τεράστια προβλήματα στη λειτουργία και την οικονομική του διαχείριση. Ανάλογη ήταν η επικοινωνιακή διαχείριση από αρκετά μεγάλα ΜΜΕ.
Οι εργαζόμενοι του οργανισμού, με συγκροτημένο λόγο και επιχειρήματα, αντέδρασαν τόσο μέσα στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή, όσο και με δελτίο Τύπου για όλα όσα καταλογίζονται (www.unionkethea.org).Την Τετάρτη, μια μέρα πριν τη συζήτηση στη Bουλή, προχώρησαν σε κοινή συνέντευξη Τύπου μαζί με τους Συλλόγους Οικογένειας και επίτιμα μέλη του Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ.
Ο Βασίλειος Μαρκής, επίτιμο μέλος του Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ, τ. αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου και τ. πρόεδρος της Ένωσης Εισαγγελέων, δήλωσε πως μπορεί να κατανοήσει την αντίδραση της κυβέρνησης στην υποψηφιότητα της κ. Δημητρίου, δεν μπορεί ωστόσο να καταλάβει τη σπίλωση του οργανισμού. Αναφέρθηκε δε στην υπερκομματική σύνθεση του Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ, η εκλογή στο οποίο είχε μόνο κριτήριο την πίστη στις αρχές του οργανισμού και τη διάθεση για προσωπική προσφορά.
Η Τόνια Τζαννετάκη, επίσης επίτιμο μέλος του Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ, καθηγήτρια της Νομικής Σχολής της Αθήνας, ανάφερε ότι στόχος της κυβέρνησης ήταν ο απόλυτος έλεγχος του ΚΕΘΕΑ και ότι για δικαιολογηθεί η παρέμβαση στον οργανισμό επινοήθηκε ένα αφήγημα μέσα από ψευδολογικές γενικεύσεις που τον συκοφαντούν, με τρόπο που θυμίζει συγκεκαλυμμένο και εξελιγμένο «αυριανισμό».
Αποκαλυπτικός ήταν, τέλος, ο πρώην πρόεδρος του ΚΕΘΕΑ, Γεράσιμος Νοταράς. Ανέφερε ότι σε συναντήσεις με τον υπουργό Υγείας και συμβούλους του, στο ερώτημα αν έχουν δείγματα μη χρηστής διαχείρισης, όπως ισχυρίστηκαν για να δικαιολογήσουν την ΠΝΠ, απαντούσαν «όχι, αλλά θα βρούμε»…
Αξίζει να σημειώσουμε ότι στη συνέντευξη Τύπου παρευρέθηκαν και εκπρόσωποι των εργαζομένων της Μονάδας Απεξάρτησης 18 ΑΝΩ και των εργαζομένων στα Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων.
Στη συζήτηση της Πέμπτης στη Βουλή, οι τόνοι από την κυβερνητική πλευρά χαμήλωσαν, η αναγνώριση του έργου του ΚΕΘΕΑ και η ανάγκη στήριξής του αναφέρθηκαν πολλάκις, ενώ η εστίαση ήταν στα περί οικονομικού ελέγχου και μόνο. Επιχειρήθηκε, τέλος, η μετάθεση της εξέλιξης του όλου θέματος στον Εθνικό Συντονιστή για τα Ναρκωτικά, αλλά ακούστηκαν και ορισμένες αλήθειες…
Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση στο θέμα με το ΚΕΘΕΑ δείχνει μια «αποφασιστικότητα», αλλά με αρκετά προβλήματα σε επίπεδο πειστικών επιχειρημάτων
Όπως π.χ. ότι η πρακτική της κυβέρνησης εκδιπλώνεται σε συνθήκες απουσίας Εθνικού Σχεδίου Δράσης. Μάλιστα, ο υπουργός Υγείας δήλωσε πως «η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που δεν έχει εθνική στρατηγική για τα ναρκωτικά» και ανακοίνωσε ότι θα βάλει τον (διορισμένο από την προηγούμενη κυβέρνηση) Εθνικό Συντονιστή για τα Ναρκωτικά επικεφαλής ανεξάρτητης επιτροπής που θα αξιολογήσει το ΚΕΘΕΑ, αλλά και τους άλλους φορείς του χώρου.
Η αλήθεια είναι ότι πράγματι δεν υπάρχει εθνική στρατηγική. Η αλήθεια αυτή έχει, πάντως, και τέσσερις «άκρες» με νόημα: Πρώτον, ότι επικεφαλής της διαδικασίας σύνταξης εθνικής στρατηγικής είναι, από το 2013, ο Εθνικός Συντονιστής. Δεύτερον, ότι υπήρχε και επί κυβέρνησης Σαμαρά Εθνική Συντονίστρια, που διατηρήθηκε επί κυβέρνησης Τσίπρα και, όταν η θητεία της ολοκληρώθηκε, ορίστηκε από τον Τσίπρα νέος εθνικός συντονιστής που διατηρείται από την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Τρίτον, ότι η θέση αυτή είναι παρά τω πρωθυπουργώ, που διορίζει απευθείας τον Εθνικό Συντονιστή. Τέταρτον, ότι αυτό το στάτους κβο είναι απόρροια άρθρου του ίδιου νόμου (Ν. 4139/2013), τον οποίο τροποποίησε η ΠΝΠ ως προς το σκέλος της λειτουργίας του ΚΕΘΕΑ, καταργώντας το αυτοδιοίκητό του.
Επιπρόσθετα, από πηγές των εργαζομένων αναφέρεται ότι ο Εθνικός Συντονιστής πρόσφατα, σε εισήγησή του σε εκδήλωση για την Πρόληψη, στην Κρήτη, δήλωσε πως έχει υποβάλει την παραίτησή του και πως δεν έγινε δεκτή. Μόλις την επόμενη Πέμπτη, όμως, ήταν στα έδρανα της Βουλής, πίσω από τους υπουργούς και τους υφυπουργούς. Εκεί ανακοίνωσε ο υπουργός Υγείας τα περί αξιολόγησης.
Η ανακοίνωση αυτή ταιριάζει στην από 15/2/2019 απόφαση του επί ΣΥΡΙΖΑ υπουργού Υγείας, με θέμα «Έγκριση από άποψη σκοπιμότητας των ενεργειών αξιολόγησης Μονάδων Ψυχικής Υγείας και Μονάδων Αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων», με στόχο τη δημιουργία Φορέα Αξιολόγησης της ποιότητας και της αποδοτικότητας των Μονάδων αυτών, σε συνεργασία με Διεθνή Οργανισμό και την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ).
Αξίζει να σημειωθεί, τέλος, ότι στην ίδια συνεδρίαση της Βουλής, ο υφυπουργός Υγείας εξέφρασε την –ενδεικτική περαιτέρω εξελίξεων– άποψη πως: «επειδή μιλήσατε για κρατικοποίηση του ΚΕΘΕΑ, επιτρέψτε μου να σας απαντήσω ότι θα το θεωρούσα μία σύμπραξη του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα».
Συμπερασματικά, είναι σαφές ότι η κυβέρνηση στο θέμα με το ΚΕΘΕΑ δείχνει μια «αποφασιστικότητα», αλλά με αρκετά προβλήματα σε επίπεδο πειστικών επιχειρημάτων. Ίσως να μην ήταν προετοιμασμένη για τις αντιδράσεις και το περιεχόμενο τους. Ίσως να την ενδιαφέρει ειδικά η κατάληξη της προσφυγής του ΚΕΘΕΑ στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Ίσως κρίνουν πως όλα αυτά έχουν επίπτωση στα επόμενα βήματα των σχεδιασμών, που έχουν στο τραπέζι για τον τομέα των εξαρτήσεων συνολικά.
Σε κάθε περίπτωση, πιο πολύ μετράει η αξιολόγηση: Όχι αυτή του πολιτικού συστήματος, αιρετού και διορισμένου, απέναντι στους φορείς των εξαρτήσεων, αλλά αυτή της κοινωνίας απέναντι σε όλους.
M.A.
