Ετοιμάζουν την τρίτη ιστορικά αρπαγή της μικρής ιδιοκτησίας στην Ελλάδα
Επικαλούμενοι την οικονομική κρίση η οποία έχει οδηγήσει μεγάλο αριθμό πολιτών σε πλήρη αδυναμία εξυπηρέτησης των δανειακών τους υποχρεώσεων, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσαν τροπολογία για τη συνέχιση της αναστολής πλειστηριασμών και την απαγόρευση μεταβίβασης στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων. Η τροπολογία, που κατατέθηκε σε σ/ν του Υπουργείου Μεταφορών, αποτελεί μια εξαιρετικά σημαντική παρέμβαση του ΣΥΡΙΖΑ στη συζήτηση που γίνεται εδώ και εβδομάδες και αφορά την απαίτηση της τρόικας για άρση της αναστολής πλειστηριασμών στην πρώτη κατοικία.
Με τα δύο άρθρα της τροπολογίας που καλούνται να υπερψηφίσουν οι βουλευτές του Κοινοβουλίου παρατείνεται μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2014 η προθεσμία της αναστολής των πλειστηριασμών, ενώ επίσης απαγορεύεται η μεταβίβαση των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων από τις τράπεζες προς τα γνωστά αρπακτικά των αγορών, τα λεγόμενα distress funds, που καραδοκούν για να πάρουν δάνεια και εγγυήσεις έναντι εξευτελιστικών ποσών και να αρχίσουν μετά τις κατασχέσεις εις βάρος των δανειοληπτών. «Η εξέλιξη αυτή θα μετατρέψει σε κόλαση τη ζωή χιλιάδων οφειλετών των δανείων αυτών, εξαιτίας των αναγκαστικών μέτρων που θα εφαρμόσουν εις βάρος τους οι αγοραστές των δανείων», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην αιτιολογική έκθεση της κατατεθείσας τροπολογίας.
Αρκετές ενδιαφέρουσες (και ιστορικές) διαστάσεις του θέματος, δίνει το άρθρο που ακολουθεί.
Της Χρυσούλας Σουλτανίδου
Ένα απίστευτο πιγκ-πογκ παίζεται ανάμεσα στη συγκυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ και στην τρόικα τον τελευταίο καιρό, με αφορμή την άρση της αναστολής των πλειστηριασμών και μπαλάκι τους συμπολίτες μας που έχουν «κόκκινα» δάνεια.
Οι στόχοι πολλαπλοί:
α) Ριζική ανατροπή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς, δηλαδή η μικρή ιδιοκτησία που αποτελεί χαρακτηριστικό της ελληνικής πραγματικότητας, να περάσει, οριστικά και αμετάκλητα, στο μεγάλο κεφάλαιο, και μάλιστα κοψοχρονιάς,
β) Αισχρή κερδοσκοπία των λεγόμενων distress funds που θα «αγοράσουν» σε εξευτελιστικές τιμές τα «κόκκινα» δάνεια και είτε θα τα εισπράξουν στο μεγαλύτερο ποσοστό τους είτε θα δημεύσουν τις ακίνητες περιουσίες των δανειοληπτών και θα κερδοσκοπήσουν με διαδικασίες τιτλοποίησης στις διεθνείς χρηματαγορές,
γ) Εξυγίανση του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών, βελτίωση των δεικτών τους και άμεση αύξηση της ρευστότητάς τους.
Η κυβέρνηση, μέσα από την καθημερινή ανακίνηση του ζητήματος, επιδιώκει να μας εθίσει στην ιδέα ότι χιλιάδες πολίτες θα χάσουν τα σπίτια τους και θα πεταχτούν στο δρόμο, και μάλιστα αφού μας ενοχοποιήσουν, γκαιμπελίζοντας ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα με τόσο υψηλό ποσοστό ατομικής ιδιοκτησίας.
Απαντάμε: Το μεγάλο ποσοστό ατομικής ιδιοκτησίας οφείλεται στο γεγονός ότι όλες οι αστικές ελληνικές κυβερνήσεις παρέδωσαν το ζήτημα της κατοικίας στην ιδιωτική πρωτοβουλία, παρ’ όλες τις ιδιαίτερες συνθήκες που αντιμετώπισε η χώρα ιστορικά, όπως τα μεγάλα προσφυγικά ρεύματα. Μόνον το 1922 εισέρευσαν στη χώρα 1,3 εκατ. πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής, μεγάλος αριθμός των οποίων, το 1950 δεν είχε ακόμη στεγαστεί! Ενώ καταστράφηκαν πολλά σπίτια κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και του Εμφυλίου, το τεράστιο αυτό κοινωνικό ζήτημα, καθώς και αργότερα το ζήτημα της διευρυμένης αστικοποίησης, δεν αντιμετωπίστηκε με ουσιαστική κρατική παρέμβαση, αλλά με την εμπορευματοποίηση, κυρίως μέσα από την αντιπαροχή (ν. 3741/1929), και την αυτοστέγαση. Ακόμη και ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας, που τον έκλεισαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις, παρ’ όλο που ήταν αυτοχρηματοδοτούμενος, κατασκεύαζε ένα πολύ μικρό ποσοστό (3%) των κατοικιών στη χώρα.
Οι αστικές κυβερνήσεις περιορίζονταν σε παρεμβάσεις κυρίως στα ζητήματα της αύξησης των συντελεστών δόμησης, των εντάξεων στο σχέδιο πόλης, της νομιμοποίησης αυθαιρέτων, της φορολόγησης των ακινήτων, των απαλλοτριώσεων κ.λπ. ενισχύοντας το ιδιωτικό κεφάλαιο, το οποίο αποκόμισε μεγάλα κέρδη όλα αυτά τα χρόνια, εκμεταλλευόμενο τον ευαίσθητο τομέα της κατοικίας. Η ατομική ιδιοκτησία, στην Ελλάδα, ήταν -με ευθύνη των κυβερνήσεων- μονόδρομος, προκειμένου να εξασφαλίσει κάποιος «ένα κεραμίδι πάνω απ’ το κεφάλι του».
Το κακό επιδεινώθηκε με την απελευθέρωση του τραπεζικού συστήματος (και εντάθηκε με την ένταξη στην Ευρωζώνη), όταν οι τράπεζες, εφαρμόζοντας ανεξέλεγκτη και ανορθολογική πιστωτική επέκταση αύξησαν σε επικίνδυνο βαθμό τα καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια, γιατί έτσι αύξαναν και τα κέρδη τους. Παράδειγμα: Τα δάνεια σε νοικοκυριά, από 24 δισ. ευρώ το 2001, αυξήθηκαν σε 117 δισ. ευρώ το 2008 (σε σύνολο δανείων 244 δισ.). Τα κέρδη των τραπεζών, από 930 εκατ. ευρώ το 2002, διογκώθηκαν στα 4 δισ. ευρώ το 2008! Να ποιοι κέρδιζαν σε βάρος μας.
Σήμερα, μετά από έξι χρόνια οικονομικής κρίσης και τριάμισι χρόνια μνημονίων, τα «κόκκινα» δάνεια στις τράπεζες έφθασαν ήδη τα 70 δισ. ευρώ (37 δισ. επιχειρηματικά, 21 δισ. στεγαστικά και 12 δισ. καταναλωτικά).
Αν σ’ αυτά προσθέσουμε και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές στις εφορίες των 60 δισ. ευρώ, στα ασφαλιστικά ταμεία 21 δισ. ευρώ κ.λπ., τους νέους φόρους που θα επιβληθούν στα ακίνητα κτλ. αντιλαμβανόμαστε τη ζοφερή πραγματικότητα την οποία βιώνει πολύ μεγάλο κομμάτι των Ελλήνων.
Την ίδια ώρα που, το 2012, μόνον το 6% των offshore εταιριών στην Ελλάδα με βεβαιωμένη μεγάλη ακίνητη περιουσία πλήρωσε φόρο ακινήτων, και μάλιστα 357,7 ευρώ κατά μέσο όρο, δηλαδή όσο για ένα σπίτι 65τ.μ.!
Μεγάλο κοινωνικό κίνημα
Επειδή η κατοικία είναι θεμελιώδες κοινωνικό δικαίωμα-αγαθό, όπως το νερό, η παιδεία, η υγεία κ.λπ. και πρέπει να το υπερασπιστούμε, είναι άμεση ανάγκη να συσπειρωθούμε και να οργανώσουμε ένα μεγάλο κοινωνικό κίνημα, που θα διεκδικήσει μια νέα σεισάχθεια, με γενναία ρύθμιση έως διαγραφή των ιδιωτικών χρεών με οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια, παράλληλα με το αίτημα για εθνικοποίηση-κοινωνικοποίηση των τραπεζών, ένα κίνημα που θα αναχαιτίσει τους πλειστηριασμούς και θα εξαπλωθεί σε όλες τις συνοικίες και τους χώρους δουλειάς, θα συμπεριλάβει από άνεργους μέχρι μικροεπιχειρηματίες, κινήματα, επιτροπές γειτονιών, σωματεία, εργατικά κέντρα και όλες τις αγωνιζόμενες συλλογικότητες, και θα βάλει τις δικές του κόκκινες γραμμές, την ανατροπή αυτής της πολιτικής, της συγκυβέρνησης και της τρόικας.
Η μεγαλύτερη αρπαγή μικρής ιδιοκτησίας στη νεότερη Ελλάδα έγινε: α) Τις περιόδους 1933-1935 από αδυναμία όσων δανείστηκαν να ξεπληρώσουν τα δάνειά τους εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Την περίοδο αυτή δημιουργήθηκαν σε πολλές πόλεις κινήματα μικροϊδιοκτητών, όπως η «Ένωση χρεωμένων μικροϊδιοκτητών» με 500 περίπου μέλη, η Ένωση των Αθηνών κ.ά. και β) τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, όταν οι κυβερνήσεις με νομοθετικές ρυθμίσεις νομιμοποίησαν τις μεταβιβάσεις σπιτιών που έγιναν στους μαυραγορίτες για ένα κομμάτι ψωμί. Να μην επιτρέψουμε να υπάρξει και τρίτη.
* Η Χριστίνα Σουλτανίδου
είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ
Σε καθολική αντίσταση από σήμερα, πολύ πριν φτάσουμε στους πλειστηριασμούς και τις εκτελέσεις τους (όταν δηλαδή το πρόβλημα εξατομικεύεται και κάτω από το βάρος του η δυνατότητα αντίδρασης πολλές φορές εκμηδενίζεται) καλεί η «Πρωτοβουλία ΠλειστηριασμοίSTOP». Η πρωτοβουλία αποτελείται από δομές αλληλεγγύης, λαϊκές συνελεύσεις, επιτροπές κατοίκων και άλλες συλλογικότητες και αγωνίζεται για τη νομοθετική κατοχύρωση της αναστολής των πλειστηριασμών, όπως ισχύει σήμερα, για τρία χρόνια, και την επέκταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας για χρέη προς την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία. Καλεί δε σε παράσταση διαμαρτυρίας την Τετάρτη 11/12 στις 15:00 στο Ειρηνοδικείο Αθηνών.
