Εκλογές στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία
Του Γιώργου Τσίπρα
Πανωλεθρία ήταν για το συνασπισμό Χριστιανοδημοκρατών-Φιλελεύθερων το εκλογικό αποτέλεσμα στο μεγαλύτερο κρατίδιο της Γερμανίας.
Μεγάλο μέρος του ευρωπαϊκού Τύπου, μαζί και ελληνικά Μέσα Ενημέρωσης, απέδωσαν παραπλανητικά την ήττα του κυβερνητικού συνασπισμού της Μέρκελ στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία στη «βοήθεια» που, τελικά, αποφασίστηκε να δοθεί στην Ελλάδα. «Οι ψηφοφόροι τιμωρούν τη Μέρκελ για το ελληνικό δάνειο», έφτασαν να γράψουν οι Financial Times. Η αλήθεια είναι ότι η σκληρή στάση και πολιτική της Μέρκελ απέναντι στην Ελλάδα έγινε αντικείμενο επικοινωνιακής διαχείρισης εσωτερικά στη Γερμανία, με άκρως λαϊκίστικο τρόπο και διαύλους όπως η γνωστή εφημερίδα Bild – ο πολιτικός λαϊκισμός σε ορισμένες πιο ανεπτυγμένες από την Ελλάδα χώρες, έχει χαρακτηριστικά πιο «υπανάπτυκτα» από τον εγχώριο. Με αυτή την έννοια, το «ελληνικό ζήτημα» και το τελικό «ναι» της Μέρκελ στο μηχανισμό στήριξης έπαιξε το ρόλο του στις τοπικές εκλογές. Αλλά έπαιξε το ρόλο της σταγόνας που ξεχειλίζει το ποτήρι, αφού οι Γερμανοί ψήφισαν κυρίως με άξονα τα δικά τους προβλήματα, την πολιτική παγώματος των μισθών και μείωσης των κοινωνικών παροχών που υφίστανται εδώ και πολλά χρόνια. Όσον αφορά το ελληνικό ζήτημα, θα ήταν εύκολο ακόμη και για ένα μαθητή γυμνασίου να συγκρίνει τα επιτόκια δανεισμού της Γερμανίας και δανεισμού της Ελλάδας από τη Γερμανία, για να αντιληφθεί ότι η «βοήθεια» που παρέχει η Γερμανία προς την Ελλάδα είναι άκρως κερδοφόρα έως τοκογλυφική και αυτό διόλου δεν επιτείνει τα δημοσιονομικά προβλήματα της ίδιας της Γερμανίας (το έλλειμμα ενδεχομένως να πλησιάσει για φέτος το 6%). Αλλά αυτή η… λεπτομέρεια μάλλον είναι ενοχλητική για τη λαϊκίστικη προπαγάνδα.
Ωστόσο, μια προσεκτικότερη ματιά στα εκλογικά αποτελέσματα του κρατιδίου θα φανερώσει ότι η ήττα των Χριστιανοδημοκρατών μόνο στο «ελληνικό ζήτημα» δεν μπορεί να αποδοθεί, και η συνεχής επίκλησή του σχετίζεται μάλλον με τη συνέχιση της χειραγώγησης της κοινής γνώμης.
Τη μεγάλη πτώση των Χριστιανοδημοκρατών του CDU κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες από το 44% στο 34% (ένα από τα χειρότερα αποτελέσματα του CDU στο κρατίδιο) δεν την εισπράττει ούτε το Φιλελεύθερο Κόμμα, που ανήκει στον κυβερνητικό συνασπισμό, ούτε οι Σοσιαλδημοκράτες, αλλά οι Πράσινοι και η Αριστερά. Ιδίως η ψήφος προς την Αριστερά μπορεί να αποδοθεί στην έντονη αντιπολίτευση της κυβερνητικής πολιτικής, από τη σκοπιά των δικαιωμάτων των εργαζομένων, αλλά και στο ότι έχει καταστήσει επίσης τη συμμετοχή Γερμανών στρατιωτών στον πόλεμο του Αφγανιστάν θέμα με εθνική εμβέλεια. Οι Σοσιαλδημοκράτες, επίσης υπεύθυνοι για την εισοδηματική στασιμότητα του εργατικού μισθού, εμφανίζουν μια μικρή πτώση, ενώ οι Φιλελεύθεροι παραμένουν περίπου στα ίδια, ωστόσο, πέφτουν στα μισά αν συγκριθούν τα ποσοστά τους με αυτά που πήραν στο κρατίδιο στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου. Οι Πράσινοι και το Die Linke βλέπουν τα ποσοστά τους περίπου να διπλασιάζονται σε 12% και 5,5%, αντιστοίχως. Η Αριστερά εισέρχεται για πρώτη φορά στο κοινοβούλιο του Ντίσελντορφ.
Τι σημαίνει αυτή η στροφή προς τα αριστερά; Οι εκλογές στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία αποτελούσαν ένα σημαντικό τεστ για τον κυβερνητικό συνασπισμό της Μέρκελ που διανύει μόλις επτά μήνες ζωής, (της δεύτερης θητείας της Α. Μέρκελ). Η Frankfurter Allgemeine Zeitung τις χαρακτήρισε «μικρές βουλευτικές εκλογές». Τόσο γιατί είναι ένα μεγάλο πληθυσμιακά κρατίδιο (18 εκατομμύρια πληθυσμός, ψηφίζει περίπου το ένα πέμπτο των εκλογέων) όσο και γιατί κυβερνιόταν μέχρι τώρα από τον ίδιο συνασπισμό CDU-FDP που κυβερνά και τη χώρα. Η καθίζησή του σε τόσο μικρό διάστημα ήταν μια ισχυρή καταγραφή εναντίωσης στις μεταρρυθμίσεις και πολιτικές που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση Μέρκελ, ιδιαίτερα για το φορολογικό και την υγεία. Επιπλέον η προώθησή τους καθίσταται και πρακτικά πιο δύσκολη, αφού η ήττα στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία αφαιρεί από το συνασπισμό την πλειοψηφία που κατείχε μέχρι τώρα και στη Άνω Βουλή, το Μπούντεσρατ, ενώ εντείνει χωρίς αμφιβολία και τις εσωτερικές αντιθέσεις που υπέβοσκαν ήδη ανάμεσα στους δύο κυβερνητικούς εταίρους. «Η εκλογική βραδιά ήταν καταστροφική για την Άνγκελα Μέρκελ», αναφέρει η Berliner Zeitung, ενώ κατά τη Suddeutsche Zeitung «οι μεγάλες προσδοκίες του πληθυσμού μετατράπηκαν σε βαθιά απογοήτευση».
Τι μέλλει γενέσθαι σε κυβερνητικό επίπεδο στο Ντίσελντορφ παραμένει άγνωστο με τα ενδεχόμενα να είναι σχεδόν όλα ανοιχτά εκτός από τη συνεργασία του Die Linke με κάποιον από τους κυβερνητικούς εταίρους του απερχόμενου συνασπισμού.
Χαρακτηριστικό του ήθους των κυβερνώντων, αλλά και μαρτυρία για το πόσο «άψογα» λειτουργεί η δημοκρατία είναι το ότι, προεκλογικά, η προπαγάνδα των τελευταίων εναντίον τη Αριστεράς εστιαζόταν σε επιχειρήματα του τύπου «οι άνθρωποι αυτοί παρακολουθούνται από την κρατική ασφάλεια, πωλούν ναρκωτικά στα σχολεία, θέλουν να καταργήσουν τη θρησκεία μας», όπως έλεγε λίγο πριν τις εκλογές ο ίδιος ο απερχόμενος Χριστιανοδημοκράτης πρωθυπουργός.
