Το βαρύ φορτίο της επικείμενης συνάντησης του πρωθυπουργού με τον Ομπάμα. Του Δημήτρη Υφαντή
Και μόνο ο συμβολισμός της συνάντησης με τον ηγέτη της υπερδύναμης θα επιδιωχθεί να διασκεδάσει, ως μαγική εικόνα στις οθόνες των συστημικών ΜΜΕ, την πραγματική εικόνα που ο κάθε πολίτης βιώνει ως βαθύ αίσθημα εθνικής ταπείνωσης. Θα επιχειρηθεί ακόμη να προβληθεί ως ένα αντιστάθμισμα στη μονομερή, ώς ώρας, παράδοση των κλειδιών της χώρας στη γερμανική ηγεμονία.
Σαν να αναζητείται ένα αντέρεισμα ισορροπίας, πλασάροντας τη χώρα ως χρήσιμη λεία στους αμερικάνικους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς, στρίβοντας ολίγον υπερατλαντικά το τιμόνι. Ισορροπία σε δύο βάρκες, άραγε σε αυτό επενδύει η κλονισμένη συγκυβέρνηση Σαμαρά και Βενιζέλου – ο καθένας αποβλέποντας και στις ιδιαίτερες επιδιώξεις του; Προκύπτει πολύ φορτωμένο το πακέτο των προσδοκιών, ώστε να μείνει κανείς μόνο στον επικοινωνιακό «αφρό» μιας επίσκεψης που φαντάζει στριμωγμένη κάπου στο… φουαγιέ του αεροδρομίου πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές του Αμερικανού προέδρου.
Αντίδωρο συμμόρφωσης
Μέσα σε ένα εικοσαήμερο, κυριολεκτικά, κι ενώ στην επικαιρότητα κυριαρχούν απολύσεις, χαράτσια, νέα μέτρα, είναι εντυπωσιακή η πυκνότητα επισκέψεων και ταξιδιών: ο Σόιμπλε στην Ελλάδα, ο Αμερικανός ομόλογός του επίσης, όπως και ο Ιταλός πρωθυπουργός και ο Επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής της Ε.Ε., ο Ευ. Βενιζέλος σε μονοήμερο ταξίδι στην Τουρκία ενώ και ο Δ. Αβραμόπουλος μόλις επέστρεψε από τις ΗΠΑ με σημαντικές δεσμεύσεις. Αναμένεται επίσης ο Αμερικανός επιτελάρχης τον Σεπτέμβρη.
Υπάρχουν συγκεκριμένα προαπαιτούμενα στην εξωτερική «περιπέτεια» του Σαμαρά, κατ’ αναλογία με τα προαπαιτούμενα και ερχόμενα κάθε φορά μέτρα που επιτάσσει η τρόικα. Αν δεν είχε «ναυαγήσει» με τον τρόπο που ματαιώθηκε, και σύμφωνα με τις απαιτήσεις των Αμερικανών, η εξαγορά της ΔΕΠΑ από τη ρωσική Gazprom, κι αν παράλληλα δεν είχαν «ικανοποιηθεί» με τον τρόπο που εκπληρώθηκαν όλες οι αξιώσεις για τη ΔΕΣΦΑ της αζερικής εταιρίας (βιτρίνα αμερικανικών συμφερόντων), είναι αμφίβολο αν ο Αντ. Σαμαράς θα ταξίδευε στις ΗΠΑ. Για λόγους μη απόλυτης συμμόρφωσης, οι Αμερικανοί είχαν αναβάλει τη συμφωνημένη επίσκεψη λίγους μήνες πριν, με επιδεικτικά άκομψο τρόπο. Πλέον, η συγκυβέρνηση έχει δώσει… έδαφος στην ατλαντική υπερδύναμη στα εσωτερικά δίκτυα φυσικού αερίου, στον αγωγό ΤΑP, ενώ μικρή μόνο πρόγευση ήταν επίσης η συμφωνία του Δ. Αβραμόπουλου για την αναβάθμιση της επιχειρησιακής δυνατότητας της βάσης στη Σούδα και των υπόλοιπων ΝΑΤΟϊκών υποδομών, την ίδια στιγμή που ο Ευ. Βενιζέλος άκουσε τον Νταβούτογλου να επαναλαμβάνει δημοσίως τα γνωστά περί συνεκμετάλλευσης στο Αιγαίο.
Ικανός για όλα ο αντιπρόεδρος, το απέδειξε με το PSI, ικανός και τώρα να παρουσιάσει την «κινητικότητα» προσαρμογής στη σταδιακή εμπέδωση των τετελεσμένων της τουρκικής επιθετικότητας, ως προσωπική του διπλωματική επιτυχία.
Ατζέντα απειλών
Άρα η επίσκεψη στις ΗΠΑ ξεπερνάει την επείγουσα ανάγκη «φυγής» του Σαμαρά. Ο Μπ. Ομπάμα φυσικά δεν έχει κανένα λόγο να θυσιάσει τις θερινές του ανάσες, για να παίξει ρόλο «κάδρου» στον πιστό της Μέρκελ στη Ν.Α. Ευρώπη. Το φάσμα των ανοιχτών μετώπων από την Κύπρο και το Αιγαίο ώς τη Θράκη και τα Σκόπια θα τεθεί επιτακτικότατα, γιατί αυτό επιβάλλει η ανατροφοδοτούμενη αστάθεια στη Ν.Α. Μεσόγειο και τη Μ. Ανατολή. Για τους ατλαντικούς σχεδιασμούς προτεραιότητα έχει η ορισμένη διευθέτηση, δηλαδή γκρίζο Αιγαίο, προτεκτοράτο στην Κύπρο, ανοιχτό το μειονοτικό στη Θράκη, «κλείσιμο» του Μακεδονικού. Το εγχώριο πολιτικό σύστημα έχει καταντήσει σε τέτοιο επίπεδο ευτελισμού, ώστε «αγοράζει» την επιβίωσή του φαλκιδεύοντας την υπόσταση της χώρας.
Σε συνάφεια με τις κυοφορούμενες εξελίξεις στην περιπλοκή του χρέους και των αλλεπάλληλων μνημονίων, είναι φανερό πως ενεργοποιούνται μείζονες γεωπολιτικές ροπές, σε περιβάλλον γενικευμένης έντασης στην περιοχή και με υποθηκευμένες τις όποιες δυνατότητες διατηρούσε η χώρα, παρά τις «θεσμικές» ευρω-ατλαντικές δουλείες. Συνυπολογίζοντας τις κλιμακούμενες επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας, που τις πυροδοτούν εσωτερικές ανάγκες (Κουρδικό, λαϊκή εξέγερση), αλλά και εξωτερικές εμπλοκές (Συρία, Ισραήλ, κοιτάσματα και αγωγοί), όλα συνηγορούν στην αναζωπύρωση οξύνσεων, ακόμη και σε διαστάσεις «θερμών» επεισοδίων, εθνικής κρίσης έως και διακύβευσης της εδαφικής ακεραιότητας.
Το αν ο πρωθυπουργός, λοιπόν, θα εξασφαλίσει πρόσκαιρα επικοινωνιακά οφέλη, μοιραία τούτο ταυτίζεται με το βούλιαγμα της χώρας, που περιδινείται χωρίς πυξίδα στη δίνη των γεωπολιτικών απειλών. Και το πολιτικό κατεστημένο αυτές τις απειλές τις αναγνωρίζει ως σανίδες της δικής του διάσωσης, δημαγωγώντας με φτηνή πατριδοκαπηλία βγαλμένη πηγαία από τη… δεκαετία του 1950.
