Του Κώστα Ανδριανόπουλου
Οι συστημικές ανάγκες απαιτούν απόλυτη ευθυγράμμιση των πολιτικών δυνάμεων στις οικονομικές επιταγές, χωρίς προσκόμματα, αυτονομήσεις και αντιθέσεις. Ο δικομματισμός, ως επιλογή, φαίνεται να περνά σε δεύτερο πλάνο. Η Αριστερά δεν αξιολογείται σαν σοβαρός αντίπαλος. Η κοινωνία θα αντιμετωπιστεί μέσα από τη διάλυση, τον ατομισμό, την κονιορτοποίηση και στο τέλος, αν χρειαστεί, μ’ απευθείας αναμέτρηση μαζί της.
Η περίοδος μετάβασης στη νέα πραγματικότητα έχει κιόλας ανοίξει μέσα από ποικιλώνυμες πρωτοβουλίες. Έτσι πλάι στην παλαιότερη πρόταση Μητσοτάκη για συγκυβέρνηση υπό τον Γιώργο Παπανδρέου, έχουμε τροφοδοτούμενα σενάρια για κυβέρνηση Παπανδρέου – τεχνοκρατών, έχουμε την επανεμφάνιση Σημίτη και των εκσυγχρονιστών, που διεκδικούν ρόλο κ.λπ. Ωστόσο, η πλέον θεαματική είσοδος στην πολιτική επικαιρότητα είναι αυτή του επιχειρηματικού κόσμου (Βγενόπουλος, Αλαφούζος κ.ά.), η οποία, μάλιστα, προσελκύει και το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης. Πρόκειται για κίνηση που βρίσκεται -έτσι κι αλλιώς- στον ορίζοντα των ευρωπαϊκών επιλογών, χωρίς, όμως, να έχει ξεκαθαρίσει αν πρόκειται για κάτι περισσότερο από μια προσπάθεια απόκτησης πολιτικής επιρροής με σκοπό την εξαργύρωσή της μέσα από προσδοκώμενα πλεονεκτήματα στον οικονομικό τομέα.
Ανεξάρτητα από τις διαστάσεις τους, τέτοια εγχειρήματα κομίζουν την ισχυρή στήριξη ομίλων συμφερόντων και την υπόσχεση να λειτουργήσουν για λογαριασμό ολόκληρου του αστικού κόσμου. Έχουν, όμως, δύσκολα ιδεολογικά και πολιτικά εμπόδια να υπερπηδήσουν. Για παράδειγμα, η κοινωνία σήμερα δεν έχει θετική γνώμη για τις τράπεζες, τον ανταγωνισμό, τις ιδιωτικοποιήσεις, την αγορά και εν γένει για ό,τι εκφράζουν οι επιχειρηματίες ως προοπτική. Παράλληλα θα έπρεπε όλο αυτό το διάστημα ο κόσμος να κάτσει «φρόνιμα», καθώς εκτεταμένες κινητοποιήσεις και συγκρούσεις είναι πέραν των διαχειριστικών τους δυνατοτήτων. Τέλος, ως επιπρόσθετη δυσκολία, αξίζει να σημειωθεί ότι θα χρειαστεί και κάποιο είδος πολιτικού πραξικοπηματισμού, προκειμένου να επιβληθεί μια τέτοια προοπτική.
Μπορεί οι αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό να επιβάλλονται εκ των πραγμάτων από δυνάμεις και κέντρα μεγάλης ισχύος, που βρίσκονται έξω από τα στενά όρια του πολιτικού συστήματος, είναι, όμως, η στάση και η συμπεριφορά των πολιτικών δυνάμεων αυτή που θα ορίσει τα ειδικότερα χαρακτηριστικά των δρομολογούμενων εξελίξεων. Έτσι, δεν πρέπει να λησμονείται ότι κεντρική φιγούρα των γεγονότων παραμένει ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος έχει τις ισχυρές διασυνδέσεις και τις δυνατότητες χειρισμών που τον καθιστούν απαραίτητο. Ωστόσο, η διάσωση και η μεταστέγασή του στο νέο σκηνικό περιλαμβάνει την περαιτέρω αυτονόμησή του από το ΠΑΣΟΚ και την εκλογική του βάση, καθώς, επίσης, και τη θυσία δικών του ανθρώπων που αν και αναλώσιμοι, η έλλειψή τους θα περιορίσει τα μελλοντικά του εγχειρήματα.
