Ουρές για την είσοδο στα πανεπιστήμια, αλλά συνωστισμός στις αίθουσες. Κάπως έτσι ξεκίνησε η δια ζώσης λειτουργία των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της χώρας, με τους φοιτητές να ελέγχονται ένας-ένας στην είσοδο της σχολής, με το πράσινο πάσο ανά χείρας. Εικόνες που σε τίποτα δεν θυμίζουν το ελληνικό πανεπιστήμιο, αλλά περισσότερο ίσως την πόρτα ενός κλαμπ ή την είσοδο σε μια συναυλία. Αν κάποιος έλεγε πριν την πανδημία ότι η είσοδος στα πανεπιστήμια σύντομα θα γίνονταν με διαδικασίες τύπου face control, στην καλύτερη περίπτωση θα λέγαμε ότι έχει πολύ ζωηρή φαντασία. Όμως, με τους φοιτητές πρακτικά δύο χρόνια μακριά από τις σχολές τους, η επιβολή της νέας κανονικότητας και της σκληρής επιτήρησης που αυτή επιφέρει, είναι πολύ πιο εύκολη. Ανερυθρίαστα λοιπόν, οι φοιτητές χρειάζονται εισιτήριο για το πανεπιστήμιο, δήθεν για λόγους δημόσιας υγείας. Με έναν τρόπο ελέγχου που υπερβαίνει μέχρι και τις κυβερνητικές οδηγίες, που αρχικά μιλούσαν για έλεγχο μονάχα στα αμφιθέατρα και τα εργαστήρια.
Μόνο έλεγχος και καταναγκασμός
Όλα αυτά συμβαίνουν τόσο ανερυθρίαστα, που μέσα σε μόλις μια εβδομάδα έκαναν τον γύρο του διαδικτύου δεκάδες εικόνες από πηγμένα αμφιθέατρα, ενώ άλλα ιδρύματα αναγκάστηκαν να στείλουν μερίδα φοιτητών για τηλεκπαίδευση επειδή δεν χωρούσαν στις αίθουσες. Καμία πρόβλεψη για αποφυγή του συνωστισμού ή για μαζικό δωρεάν τέστινγκ εντός των ιδρυμάτων ή για οποιονδήποτε άλλο υγειονομικό πρωτόκολλο θα διασφάλιζε την αποφυγή της διασποράς του ιού. Αντίθετα, προωθείται μονάχα ο έλεγχος και η επιτήρηση, με πολλή ταλαιπωρία και σε βάρος της λειτουργίας των ιδρυμάτων. Αντί για να στηθεί υποδομή για δωρεάν τεστ σε κάθε σχολή, στήνονται μονάχα εμβολιαστικά κέντρα μέσα στα ιδρύματα. Ώστε αν δεν πιάσει ούτε ο οικονομικός καταναγκασμός, ούτε η ταλαιπωρία στην είσοδο, ούτε ο στιγματισμός, ούτε ο χυδαίος αποκλεισμός από καθηγητές που δέχονται μονάχα εμβολιασμένους στα μαθήματα τους, να λειτουργήσει η όποια κοινωνική πίεση.
Τόσο ανερυθρίαστα, που στα λεωφορεία για τα campus γίνεται το αδιαχώρητο, που όλες οι πόρτες πέρα από τις κεντρικές εισόδους έχουν σφραγιστεί –μην και δεν ελεγχθεί κανείς– με αποτέλεσμα να μην αερίζονται κλειστοί χώροι, στους οποίους υπάρχει συνωστισμός. Με τα κτίρια των ιδρυμάτων παρατημένα, με αμφιθέατρα χωρίς παράθυρα, χωρίς εξαερισμό, με τα ιδρύματα να πλημμυρίζουν στην πρώτη βροχή… το μόνο που έλειπε είναι το face control. Τα υπόλοιπα μέτρα κινούνται σύμφωνα με τις δηλώσεις του νέου Υπ. Υγείας, αν κανείς ανήκει στους «υγιείς» –που βέβαια νοσούν και μεταδίδουν τον ιό– τότε δεν χρειάζονται μέτρα. Στην περίπτωση της εκπαίδευσης, προς το παρόν, επιτρέπονται και εκείνοι που αντέχουν να πληρώνουν διαρκώς τα τεστ και να τους σέρνουν και τα εξ αμάξης.
Πλαστή κανονικότητα για τους εμβολιασμένους – Κυνήγι και αποκλεισμοί για τους ανεμβολίαστους
Στους υπόλοιπους κοινωνικούς χώρους τα πράγματα είναι πιο «απλά». Aν είσαι εμβολιασμένος κινείσαι ελεύθερα, αν όχι… τότε κακό του κεφαλιού σου! Δίνεται έτσι μια ψεύτικη και επικίνδυνη εικόνα κανονικότητας για όσους έχουν εμβολιαστεί. Με μέτρα τόσο παράλογα, που ακόμη και τηλεαστέρες υγειονομικοί τα θεωρούν επίφοβα. Όσο δε για τους υπόλοιπους, το μενού έχει οικονομικό εξαναγκασμό για να πάνε στην δουλειά τους και αποκλεισμό από οτιδήποτε δεν είναι απαραίτητο για την εξασφάλιση της «αναγκαίας» παραγωγικότητας και οικονομικής κερδοφορίας. Βέβαια, για όλους είτε εμβολιασμένους είτε ανεμβολίαστους, έχει εξαντλητικούς ελέγχους και πρόστιμα. Καθημερινά αναγγέλλονται εκατοντάδες χιλιάδες έλεγχοι, με τσουχτερά πρόστιμα για τους παραβάτες. Εξασφαλίζεται με αυτόν τον τρόπο λίγο-λίγο ή συναίνεση δια της συνήθειας στο νέο καθεστώς, ώστε να μοιάζουν λίγο πιο λογικές οι πιο «χοντρές» απαγορεύσεις. Ξεκινώντας με τις αναστολές υγειονομικών που παραλύουν το ΕΣΥ εν μέσω πανδημίας και φτάνοντας μέχρι το πρόστιμο των 3.000 ευρώ στους καθηγητές για την αντίσταση τους στην αξιολόγηση.
Μοναδική απάντηση στην πανδημία παραμένει, μονοδιάστατα, ο εμβολιασμός. Μάλιστα, εφόσον δεν προχωράει αρκετά, προτείνεται διαρκώς να επεκταθεί η υποχρεωτικότητά του και αλλού, ίσως στο δημόσιο ή και στην εστίαση. Θα βόλευε πολύ κάτι τέτοιο για μερικές δεκάδες χιλιάδες απολύσεις, με αφορμή την κατάσταση έκτακτης ανάγκης…
Κάπως έτσι στήνεται η πανδημική κανονικότητα, κι ας μυρίζει και λίγο χούντα. Την ίδια στιγμή, μοναδική απάντηση για την αντιμετώπιση της πανδημίας παραμένει, μονοδιάστατα, ο εμβολιασμός. Μάλιστα, εφόσον δεν προχωράει αρκετά, προτείνεται διαρκώς να επεκταθεί η υποχρεωτικότητά του και αλλού, ίσως στο δημόσιο ή και στην εστίαση. Θα βόλευε πολύ κάτι τέτοιο για μερικές δεκάδες χιλιάδες απολύσεις, με αφορμή την κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Παράλληλα, γίνονται προσχηματικές «έφοδοι» στα χωριά για τον εμβολιασμό των κατοίκων, ώστε να φαίνεται ότι εξαντλήθηκαν όλα τα δυνατά μέσα. Χωρίς όμως να λαμβάνεται υπόψη κάτι που φαίνεται ακόμη και στις δημοσκοπήσεις: πως η αιτία για το χαμηλό ποσοστό εμβολιασμού δεν είναι απλά η δυσκολία πρόσβασης σε κάποιο εμβολιαστικό κέντρο. Ενώ θα είχε μεγάλη αξία μια κίνηση ενημέρωσης των κατοίκων της επαρχίας, αν συνέβαινε στον σωστό χρόνο και με εντελώς άλλο κλίμα. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβαίνει εν μέσω απειλών και εκφοβισμού.
Πελατάκια της φαρμακοβιομηχανίας, που πιέζει για αύξηση της «κατανάλωσης»…
Ούτε βέβαια βοηθάει η φωτογράφιση των πολιτικών αρχηγών ενώ έκαναν την τρίτη δόση του εμβολίου. Κι εδώ είναι εντυπωσιακό ότι δεν έσπευσε μόνο ο Μητσοτάκης να διαφημίσει τον τρίτο εμβολιασμό του, αλλά και «σκληροί» αντιπολιτευόμενοι όπως οι κκ Κουτσούμπας και Βαρουφάκης… Το πράγμα γίνεται ακόμη πιο προβληματικό όταν οι σχετικές δηλώσεις-προτροπές για την τρίτη δόση δεν αφορούν ορισμένες ομάδες για τις οποίες προτείνεται ο επαναληπτικός εμβολιασμός από ευρωπαϊκούς ή διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΕΜΑ. Απευθύνονται, αντίθετα, σε ολόκληρο τον πληθυσμό, προαναγγέλλοντας ουσιαστικά ένα επόμενο στάδιο – για το οποίο διεθνώς δεν υπάρχει ομοφωνία ή κάποιο καταληκτικό συμπέρασμα στην επιστημονική κοινότητα.
[Μια αναγκαία παρένθεση, δίχως την οποία η εικόνα θα έμενε λειψή: συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις και οι «μοναχικές» αντιστάσεις, όπως αυτές των απολυμένων υγειονομικών, οι οποίοι εξακολουθούν να συγλκεντρώνονται και να διαδηλώνουν κάθε εβδομάδα. Ακόμη και στο χώρο της Αυτοδιοίκησης αρχίζουν να εκδηλώνονται έμπρακτες διαφοροποιήσεις – χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Δήμος Πατρέων, με τον δήμαρχο Πελετίδη να έχει δηλώσει ότι δεν προτίθεται να εφαρμόσει «αναστολές» (διάβαζε απολύσεις) στους εργαζόμενους του Δήμου].
Το βασικό είναι ότι τα παραπάνω δεν συμβαίνουν σε ένα πλαίσιο όπου χρησιμοποιούνται όλα τα υπαρκτά μέσα και μέτρα για να περιοριστεί στο μέγιστο δυνατό η πανδημία. Αντίθετα, προωθείται μια εύθραυστη ισορροπία που έχει ως αποτέλεσμα την επιμήκυνση της υπάρχουσας κατάστασης. Ήδη κάθε βδομάδα ο χάρτης για την εικόνα της πανδημίας σκουραίνει, ενώ η προσωρινή σταθεροποίηση στα 2000-3000 κρούσματα και στους 30 περίπου θανάτους την ημέρα έχει αρχίσει να μοιάζει όλο και πιο φυσιολογική κατάσταση. Άλλωστε, αν κανείς θέλει να λάβει υπόψη του και τι προωθείται διεθνώς, πέρα από το Ισραήλ όπου ισχύει 6μηνη διάρκεια πάσου, όλα δείχνουν πως και η Γαλλία ετοιμάζεται να προχωρήσει σε επέκταση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης μέχρι το καλοκαίρι και βλέπουμε…