Ψάρεμα σε θολά νερά σε μια εξίσου θολή περίοδο
Το τσουνάμι της κρίσης που ανακάτεψε τα οικονομικά και τα πολιτικά πράγματα της Ευρώπης, ξέθαψε απ’ το βυθό σέρνοντας στην επιφάνεια και τα πράσινα κόμματα.
Μια πρόσφατη δημοσκόπηση στη Γερμανία τους φέρει να παίρνουν ένα 24% των ψήφων, πολύ κοντά δηλαδή με τους ήδη θαλασσοδαρμένους σοσιαλδημοκράτες που αν γίνονταν εκλογές τώρα δα, θα μπορούσαν άνετα οι δυο τους να σχημάτιζαν κυβέρνηση. Οι λόγοι της δημοσκοπικής αυτής έκπληξης είναι αφενός καθαρά γερμανικοί και έχουν να κάνουν με την απόφαση της Μέρκελ να παρατείνει τη λειτουργία των πυρηνικών εργοστασίων για άλλα 8 με 14 χρόνια, αφετέρου εμπίπτουν και στο γενικότερο πολιτικό κλίμα της ανυποληψίας της σοσιαλδημοκρατίας, εξ αιτίας της νεοφιλελεύθερης στροφής που πήρε στο τέλος ενός κακοτράχαλου και επικίνδυνου τρίτου δρόμου.
Τα πράσινα κόμματα, με το λίγο από δω και το λίγο από κει, όντας λίγο νεοφιλελεύθερα, αλλά και λίγο σοσιαλιστικά, λίγο της υπεύθυνης διακυβέρνησης, αλλά και των διαδηλώσεων, ειρηνιστικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά ευαίσθητα, ανεκτικά και κοσμοπολίτικα φαίνεται ότι έχουν τα εχέγγυα να τραβήξουν όπως το σφουγγάρι τη δυσαρέσκεια, κυρίως της φιλελεύθερης και μορφωμένης μεσαίας τάξης των πόλεων, που αηδιασμένη συνάμα από το όλο πολιτικό σκηνικό, ψάχνει έναν νέο, αλλά ευέλικτο πόλο να πιαστεί.
Τα πράσινα κινήματα από τότε που πρωτοεμφανίστηκαν στην Ευρώπη, αρχής γενομένης από τη Γερμανία το 1980 με τις μαζικές αντι-πυρηνικές διαδηλώσεις, με τον καιρό ωρίμασαν σε κόμματα και σφήνωσαν σε μια μικρή γωνιά του πολιτικού σκηνικού, τα περισσότερα από αυτά, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, ανάμεσα σε κεντρο-δεξιούς και κεντρο-αριστερούς σχηματισμούς, πηγαίνοντας μια από δω και μια από κει.
Στη Γερμανία, για παράδειγμα, μπορεί να είναι πιο γνωστή η επταετής συγκυβέρνηση των πρασίνων με τους σοσιαλδημοκράτες (1998-2005), αλλά δεν είναι λίγες οι φορές που στα διάφορα κρατίδια σχημάτισαν κυβερνήσεις συνασπισμού και με τους χριστιανοδημοκράτες. Αλλά και κατά τη διάρκεια της «πρασινο-κόκκινης» συγκυβέρνησης δεν δίστασαν μέσω του ΥΠΕΞ Γιόσκα Φίσερ, να στηρίξουν τον καγκελάριο Σρέντερ στον πόλεμο με το Κόσσοβο και το Αφγανιστάν, ερχόμενοι σε αντίθεση με τ’ αδελφά πράσινα κόμματα, καθώς επίσης και το σχέδιο Hartz IV το οποίο προέβλεπε δραστικές περικοπές των κοινωνικών παροχών.
Μια πρόσφατη και κραυγαλέα περίπτωση στήριξης δεξιών, άκρως νεοφιλελεύθερων σχηματισμών, αποτελεί το ιρλανδικό πράσινο κόμμα το οποίο σχηματίζοντας κυβέρνηση συνασπισμού το 2007 με το Fianna Fail, έθαψε στο χώμα αξίες και αρχές μαζί και την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων του, οι οποίοι στις Ευρωεκλογές του 2009 κυριολεκτικά το μαύρισαν. Αλλά η ζημιά που ήταν να γίνει, έγινε. Οι δραστικές περικοπές στα σχολεία και τις δημόσιες συγκοινωνίες, η υπερβολική στήριξη των τραπεζιτών και οι ιδιωτικοποιήσεις, ζητήματα ταμπού στην πράσινη ατζέντα, έγιναν και με τη δική τους ευλογία.
Στην Τσεχία, οι φετινές εκλογές του Μαΐου, δεν έφεραν καλή τύχη στους πράσινους, μια και έχασαν και τους έξι βουλευτές από την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση, προφανώς πληρώνοντας τις κακές τους παρέες, δηλαδή τη συμμετοχή και τη στήριξη που παρείχαν στην αμιγώς δεξιά κυβέρνηση και την εμπλοκή τους στις συνήθεις ασθένειες της διαφθοράς, διαπλοκής και κακοδιαχείρισης.
Στην Αυστραλία, στις εκλογές του Αυγούστου οι πράσινοι, το ταχύτερα αναπτυσσόμενο κόμμα της ηπείρου, κέρδισαν ένα 12% της ψήφου και συνέδραμαν τον κεντρο-αριστερό συνασπισμό για το σχηματισμό σταθερής κυβέρνησης, ικανής, κατά δήλωσή τους, να επιβάλει τα προσήκοντα περιοριστικά μέτρα λιτότητας.
Στη Σουηδία, το πράσινο κόμμα, βγαίνοντας αρκετά ενισχυμένο από τις προχθεσινές βουλευτικές εκλογές, καλείται τώρα να παίξει ρυθμιστικό ρόλο στο σχηματισμό κυβέρνησης του κεντρο-δεξιού συνασπισμού. Αν και προς το παρόν αρνείται να παράσχει στήριξη, δεν είναι βέβαιο ότι θα εμμείνει στη θέση του αυτή, αν το δέλεαρ είναι αρκετά ισχυρό. Αλλά, τελικά, δεν έχει και πολύ νόημα να αξιολογούμε ένα κόμμα από το κατά πόσον συμμαχεί με τη δεξιά ή τη σοσιαλδημοκρατία, την κεντρο-δεξιά ή την κεντρο-αριστερά στο βαθμό που η τελευταία, όπως ακόμα και στη Σουηδία, ενέχεται για τις πιο σκληρές αντιλαϊκές πολιτικές. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι οι εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις που συνέβησαν την περίοδο 1998-2006 στη Σουηδία έγιναν από συνασπισμό σοσιαλδημοκρατών, πρασίνων και αριστερών.
Στην Ελλάδα, το ντόπιο πράσινο κόμμα έχοντας δίπλα του τόσο στα δεξιά, όσο και στα αριστερά, οικολογικώς «ανησυχούντα» κόμματα να του κλέβουν την πατέντα, δεν κατόρθωσε όλα αυτά τα χρόνια να σηκώσει κεφάλι. Με τις μέχρι τούδε αμιγώς μονοκομματικές κυβερνήσεις, δεν βρέθηκε ακόμα προ διλήμματος σχετικά με το ποιους θα πάει και με το ποιους θ’ αφήσει, αν και η εκλογική σύμπραξη με το Πασόκ στην Αθήνα στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές, αφήνει ένα κάποιο στίγμα και για τις όποιες μελλοντικές βουλευτικές.
