Σκηνικό αδιεξόδου στο νέο παζάρι με την τρόικα για τη δόση και το κενό του 2014
Ενώ η Ευρώπη και ο κόσμος ασχολείται με το μεγάλο κατασκοπικό αφήγημα, η δικομματική κυβέρνηση… τρώει τα νύχια της από αγωνία. Θα έρθει η τρόικα την Τρίτη; Και με τι διαθέσεις; Τα σχέδια σθεναρής «αντίστασης» έχουν μπει στο συρτάρι και τώρα αναζητείται το πρόσχημα ενός «αξιοπρεπούς συμβιβασμού». Αφού πρώτα εξασφαλιστεί ότι οι εκπρόσωποι των δανειστών πράγματι θα έρθουν και θα κλείσουν τις εκκρεμότητες μέχρι τις 14 του μηνός, οπότε έχει προγραμματιστεί Eurogroup για να αποφασίσει αν θα εκταμιευτεί η δόση του 1,1 δισ. που εκκρεμεί από τον Ιούλιο(!).
Το «καψόνι» με τις διαρροές περί αναβολής της έλευσης της τρόικας ίσως ήταν μια προειδοποίηση στην κυβέρνηση να «μαζευτεί» κι άλλο. Έτσι κι αλλιώς οι δανειστές αντιμετωπίζουν πια την Ελλάδα ως πανευρωπαϊκή εξαίρεση και την κυβέρνηση ως πολιτικά… ανάδελφη, σε σχέση με τις άλλες μνημονιακές χώρες. Ο Α. Σαμαράς πήγε την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλες (Σύνοδος Κορυφής) για μαλλί και βγήκε κουρεμένος, η «πολιτική διαπραγμάτευση» έκανε φτερά και η Μέρκελ τον «ξεπέταξε» με ένα πεντάλεπτο στο όρθιο, που κατέληξε σε ένα πράγμα: «Συνομιλητής σας είναι η τρόικα».
Πόσο κενό;
Με τις κοινοβουλευτικές ομάδες Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ στα κλαριά, η κυβέρνηση προσπαθεί να συντηρήσει κάτι από τον μύθο του «όχι σε νέα μέτρα», με το ράβε ξήλωνε στο νομοσχέδιο για τον φόρο ακινήτων και τις «στρογγυλές» διατάξεις του μίνι ασφαλιστικού. Επιδίδεται σε λαθροχειρίες περί του τι εστί «νέο και οριζόντιο» και τι «παλαιό» και «διαρθρωτικό» μέτρο. Ωστόσο, είναι απίθανο να αποφύγει την προσφυγή σε πρόσθετες περικοπές και φορολογικές επιβαρύνσεις.
Η τρόικα δεν είναι διατεθειμένη να αποδεχθεί ότι το δημοσιονομικό κενό του προϋπολογισμού του 2014, που πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή μέχρι το τέλος του μηνός, είναι 500 εκατ. ευρώ, όπως διατείνεται το υπουργείο Οικονομικών.
Έτσι, προσέρχεται στο ραντεβού της ερχόμενης εβδομάδας στην Αθήνα με το αρχικό της σενάριο, που μιλά για ένα κενό μεταξύ 2 και 2,5 δισ. Το οποίο είναι αδύνατο να καλυφθεί χωρίς πρόσθετα μέτρα (περικοπές συντάξεων και μισθών στο Δημόσιο, νέα τρικ φορολογικών επιβαρύνσεων, πέρα από τα ήδη προγραμματισμένα να τεθούν σε ισχύ από το νέο έτος). Βαριά είναι η ατζέντα και των «διαρθρωτικών» μέτρων, με κυριότερα την πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, αλλά και τα λουκέτα στις αμυντικές βιομηχανίες.
Η γραμμή άμυνας της κυβέρνησης είναι ένα παζάρι που θα προσδιορίζει το κενό του 2014 μέχρι το 1 δισ. ευρώ. Αυτό το ποσό προβάλλεται ως όριο πολιτικής αντοχής, παρ’ ότι κι αυτό δύσκολα υπηρετείται χωρίς επιβαρυντικά μέτρα. Η κυβέρνηση επενδύει και στο διατυμπανιζόμενο «κρυφό» πλεόνασμα του 2013 που θα πιστοποιηθεί επίσημα τον Απρίλιο, αλλά κι αυτό τορπιλίστηκε προκαταβολικά με την ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ που το «γειώνει», λέγοντας ότι είναι «υπολογισμοί του υπουργείου Οικονομικών» που απλώς εστάλησαν στη Eurostat για… μικροβιολογική εξέταση. Αυτό απηχεί μια όλο και μονιμότερη δυσπιστία των δανειστών και των εκπροσώπων τους.
Γενικώς, η άκαμπτη τεχνοκρατική συμπεριφορά της τρόικας ερμηνεύεται ως απώλεια εμπιστοσύνης στο πολιτικό «πουλέν» της, τη δικομματική κυβέρνηση. Η επένδυση στο success story έχει αποτύχει παταγωδώς και γενικώς το ελληνικό πείραμα αντιμετωπίζεται ως εξαίρεση από κάθε κανόνα. Εξ ου και η διαρκής μετάθεση της λύσης για το χρέος και το χρηματοδοτικό κενό του 2014-2016 μετά τις ευρωεκλογές.
Εκλογικοί πειρασμοί
Η κυβέρνηση, και ιδιαίτερα το γαλάζιο Μαξίμου αντιλαμβάνεται ότι διαμορφώνονται συνθήκες πολιτικής απομόνωσής της. Και από τους εταίρους- δανειστές, αλλά και από διάφορες πτέρυγες των κοινοβουλευτικών τους ομάδων που δεν θα άντεχαν να ψηφίσουν άλλον έναν «βαρύ» προϋπολογισμό. Το ιδεώδες θα ήταν να κέρδιζε μια ακόμη πίστωση χρόνου μέχρι την ανάληψη της προεδρίας της Ε.Ε., να αποφύγει ένα πρόωρο εκλογικό ατύχημα και να συρθεί κουτσά στραβά μέχρι τον Μάιο, οπότε θα έχει την ευκαιρία να στήσει τριπλές κάλπες. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι να συνεχιστεί η χρηματοδότησή της από τα υπόλοιπα του δεύτερου δανεισμού. Ακόμη, όμως, κι αν αυτό εξασφαλιστεί από τους Ευρωπαίους εταίρους, είναι αδύνατο να γίνει και από το ΔΝΤ, το οποίο για να εκταμιεύσει τις δόσεις που του αναλογούν (3,5 δισ. υπόλοιπα του 2013 και 6,8 δισ. εντός του 2014) πρέπει να έχει στα χέρια του απόφαση για βιώσιμο χρέος. Αν αυτή η απόφαση αφεθεί για το καλοκαίρι, μέχρι τότε δεν πέφτει ευρώ.
Διαμορφώνονται, λοιπόν, συνθήκες ενός αδιεξόδου που σχετίζονται με την εκκρεμότητα σχηματισμού κυβέρνησης στη Γερμανία αλλά και με τις ευρωαμερικανικές εντάσεις που επηρεάζουν και το ΔΝΤ. Κι απ’ αυτό το αδιέξοδο καμιά, μα καμιά παράμετρό του δεν ελέγχει η κυβέρνηση. Εκτός αν αποφασίσει στη θέση του «όχι σε νέα μέτρα» να βάλει για μια ακόμη φορά το «ναι σε όλα». Και να πάει σπίτι της…
Γιάννης Κιμπουρόπουλος