Ζητούμενο η πυξίδα, που στο παρόν στάδιο απουσιάζει. Του Βάσου Λυσσαρίδη
Η αέναη πορεία της ανθρωπότητας είναι πορεία προόδου, διανύουμε όμως μια περίοδο, προσωρινή ασφαλώς, πισωδρόμησης.
Μια διεστραμμένη, μονοδιάστατη παγκοσμιοποίηση με το οικονομικό να αποπειράται -όχι πάντα ανεπιτυχώς- να κηδεμονεύσει επί του πολιτικού, με το χρηματοπιστωτικό κατεστημένο να επιχειρεί -όχι πάντα ανεπιτυχώς- να μετατρέψει κυβερνήσεις σε υποχείρια όργανα, να συρρικνώσει το κοινωνικό κράτος, να επιβάλει κοινωνικό-οικονομικές δομές, να υποβαθμίζει ακόμα περισσότερο την δημοκρατία και τη λαϊκή συμμετοχή. Κατά τη γνώμη μου, μετά την αποικιοκρατία, και το μεταποικισμό μαρτυρούμε τη χρηματοκρατία. Αυτό, τελικά, θα επηρεάσει και τις τώρα ισχυρές χώρες. Παγκόσμιο το φαινόμενο, παγκόσμια η αναμενόμενη αντίδραση.
Όμως ξεφεύγω από το θέμα. Η Ε.Ε. δημιουργήθηκε με βάση τη συνοχή. Ήταν φανερό πως η δασμολογική ενοποίηση θα ωφελούσε τις πιο ανεπτυγμένες οικονομίες και η απάντηση -θεωρητική- ήταν ότι αυτό θα αντισταθμιζόταν με τη μεταφορά κεφαλαίων και τεχνογνωσίας από τον Βορρά στον Νότο. Ασφαλώς αυτό δεν επετεύχθη επαρκώς στον αναμενόμενο βαθμό και καταλήξαμε σε Ευρώπη πολλών ταχυτήτων και αντί συνοχής έχουμε αποικιοποίηση σε μερικές περιπτώσεις.
Με βάση υπαρκτές αδυναμίες υιοθετήθηκε θεραπευτική αγωγή καταστροφική, με λιτότητα που πλήττει την ανάπτυξη και δεν οδηγεί σε πλεονασματικούς προϋπολογισμούς για αποπληρωμή χρεών.
Ανατροπή της εκτροπής
Έχουμε μια μορφή χρηματικής αποικιοποίησης με αποθέματα τρισεκατομμυρίων που δεν προέρχονται μόνο από την υπεραξία, αλλά από μια οικονομία καζίνου (πώληση μετοχών και συναλλάγματος).
Αν δεν υπάρξει ανατροπή της εκτροπής θα υπάρξουν εκρήξεις με ζητούμενο την πυξίδα που στο παρόν στάδιο απουσιάζει.
Τα πρώτα θύματα, από ευρωπαϊκής πλευράς, οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες του Νότου και στο παρόν στάδιο οι αντιδράσεις είναι εκ των πραγμάτων σπασμωδικές, χωρίς συντονισμό.
Το φαινόμενο προβάλλεται έντονα, αν συγκρίνουμε το ποσοστό κάλυψης εσωτερικών αναγκών από την εγχώρια παραγωγή, πριν και μετά αυτής της μορφής την ευρωπαϊκή ενοποίηση.
Οι στόχοι της χρηματοπιστωτικής ελίτ είναι έκδηλοι. Έλεγχος πλουτοπαραγωγικών πόρων και υποβολή ή επιβολή πολιτικών αποφάσεων. Στόχοι στους οποίους αντιδρούν όλοι οι επηρεαζόμενοι.
Το ποσοστό συσσωρευμένου πλούτου από μια μικρή ολιγαρχία είναι τρομακτικό. Και ενώ με την τεχνολογική πρόοδο η παραγωγικότητα αυξάνεται και θα μπορούσε να υπερκαλύψει τις ανάγκες, η ανέχεια επιτείνεται, το χάσμα κατανομής κεφαλαίων και τεχνογνωσίας διευρύνεται με τις γνωστές συνέπειες και τα μεταναστευτικά ρεύματα. Και τώρα και η κατανομή εθνικού πλούτου γίνεται πιο ανισομερής. Και το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων υποβαθμίζεται. Η κατάσταση γίνεται πιο περίπλοκη με τη στέρηση δικαιωμάτων, ατομικών και εθνικών, να οδηγεί σε βίαιες συγκρούσεις που χαρακτηρίζονται δήθεν «τρομοκρατικές» και που ενισχύονται από την κρατική τρομοκρατία.
Το παράδειγμα της Κύπρου
Θα σταθώ στο παράδειγμα της δικής μου χώρας γιατί είναι ενδεικτικό.
Παρά την απώλεια 70% των παραγωγικών μας πόρων, λόγω της τουρκικής κατοχής, υπήρξε μια ανάκαμψη και οι προοπτικές δεν ήσαν αρνητικές.
Είναι γεγονός ότι υπήρξε γραφειοκρατία, υπερτροφική κυβερνητική υπηρεσία, φοροδιαφυγή και ατασθαλίες. Παγκόσμιο το φαινόμενο και παγκόσμια θα έπρεπε να είναι η θεραπευτική αγωγή με ευεργετικά ιάματα και όχι δηλητηριώδη.
Όπως είναι γνωστό, πρόσφατα στην Κύπρο ανευρέθηκαν κοιτάσματα και στην προσπάθεια ελέγχου από το χρηματοπιστωτικό κατεστημένο οδηγηθήκαμε σε αδιέξοδο, κρίση, τραυματισμό της εθνικής μας ανεξαρτησίας και εξωτερικό έλεγχο των εξελίξεων.
Το Eurogroup αντί θεραπείας των κακώς εχόντων επέβαλε κούρεμα των καταθέσεων, πράγμα που οδηγεί σε χρεοκοπία λόγω φυγής επενδύσεων και καταθέσεων. Τώρα, από αρκετούς γίνεται αναγνώριση του σφάλματος.
Είναι χαρακτηριστικό των προθέσεων αυτών των παγκοσμιοποιημένων κύκλων ότι έδωσαν δάνειο 8,5 δισεκατομμυρίων ευρώ στην καταρρέουσα Κυπριακή Λαϊκή Τράπεζα. Με ποιο στόχο;
Γνωρίζουν ότι αν η Κύπρος αντέξει για μερικά χρόνια, η αξιοποίηση των κοιτασμάτων θα οδηγήσει σε μια ευημερούσα οικονομία.
Γι’ αυτό και η βιασύνη και η προσπάθεια από τώρα να τροχιοδρομήσουν και τις οικονομικές και τις πολιτικές εξελίξεις.
Συνεργασία του Νότου
Είμαι βέβαιος ότι συναγωνιστές από τις άλλες χώρες του Νότου θα αναλύσουν την εικόνα στη δική τους περιοχή1. Όμως είναι ευθύς εξαρχής εξόφθαλμο ότι απαιτείται συνεργασία και συντονισμός για να αποτραπούν τα επερχόμενα δεινά. Με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, με τις προοδευτικές δυνάμεις και το σύνολο όλων των εθνικών δυνάμεων που εμμένουν σε ανεξαρτησία. Με συνεργασία που όταν πραγματοποιηθεί μπορεί να επεκταθεί σ’ ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο, γιατί οι κοινωνικές κατακτήσεις είναι υπό πολιορκία σ’ ολόκληρη την Ευρώπη και παγκόσμια.
Παρά το γεγονός ότι ο ουσιαστικός στόχος του σοσιαλισμού παραμένει ή πρέπει να παραμείνει αμετακίνητος η αλληλεγγύη, οι συνθήκες διαφοροποιούνται. Η υφή των εργαζομένων στρωμάτων επίσης διαφοροποιείται με υπο-ομάδες, με πολύ διαφορετικά εισοδήματα. Η τεχνολογική εξέλιξη συντομεύει αποστάσεις και δημιουργεί συνθήκες για κοινή βάση αγώνων όχι για να βρούμε σύμφωνα με τους οπαδούς της μονοδιάστατης παγκοσμιοποίησης το φθηνότερο συνεργείο για τη φορολογική μας διευθέτηση, αλλά για αγώνα για να αξιοποιήσουμε τις νέες παραγωγικές δυνατότητες για γεφύρωση του χάσματος τεχνολογικής ανάπτυξης σε παγκόσμιο επίπεδο και πιο ισότιμης κατανομής του εθνικού εισοδήματος, μελετώντας την υποομαδοποίηση των εργαζομένων στρωμάτων. Δεν είναι μόνο οι δυνάμεις ασφαλείας που μας ανήκουν, αλλά και εργαζόμενοι που μετατρέπονται σε προωθητές των συμφερόντων του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού κατεστημένου.
Χρειαζόμαστε ένα σοσιαλιστικό μανιφέστο του 21ου αιώνα και μια σωστή παγκοσμιοποίηση που ήταν και είναι σοσιαλιστικό όραμα χωρίς ερήμους πλήρους ανέχειας και μικρές οάσεις υπεραφθονίας.
Παρά το γεγονός ότι ο στόχος αυτής της συνάντησης είναι ευρωπαϊκός, αυτό μπορεί να αποβεί το πρώτο βήμα για μια νέα παγκόσμια συνεργασία. Θα πρέπει να παρατηρήσουμε ότι σοσιαλιστικός στόχος δεν μπορεί να είναι η ανταγωνιστικότητα με χαμηλό κόστος παραγωγής, λόγω μειωμένων εργατικών απολαβών. Το υπόβαθρο για συνεργασία υπάρχει. Χρειαζόμαστε πρακτική δράση με ενωμένες δυνάμεις κι όχι διασπασμένες στη βάση επί μέρους διαφορών.
Το σοσιαλιστικό όραμα πλήττεται. Το όραμα μιας ενωμένης Ευρώπης των λαών κινδυνεύει. Χρειάζεται άμεση δράση.
Οι επιδιώξεις της Τουρκίας
Στον μητροπολιτικό ελλαδικό χώρο είναι φυσικό να κάνω αναφορά στα εθνικά θέματα. Είναι έκδηλο ότι αποτελούν συγκοινωνούντα δοχεία με κοινή πηγή κινδύνου, τον τουρκικό επεκτατισμό. Οι απόψεις Νταβούτογλου είναι χαρακτηριστικές. Η Τουρκία πρέπει να ελέγχει την Κύπρο έστω κι αν δεν υπήρχε ένας Τουρκοκύπριος, γιατί της είναι απαραίτητη στους σχεδιασμούς της να αποβεί περιφερειακή δύναμη με παγκόσμια εμβέλεια. Περαιτέρω αυτοκαθορίζεται ως κηδεμόνας των μουσουλμανικών κοινοτήτων του πρώην οθωμανικού χώρου και περιφρονεί διεθνείς συμβάσεις που αφορούν γειτονικές χώρες.
Στόχος η συγκυριαρχία στο Αιγαίο, η κυπροποίηση της Θράκης και η Αλεξανδρεττοποίηση της Κύπρου με πρώτο βήμα νεο-Ανανικά σχέδια.
Επιβάλλεται κοινή πανεθνική στρατηγική. Οι εθνικοί κίνδυνοι δημιουργούν προϋποθέσεις για πανεθνική συνεργασία.
Επαναλαμβάνω ότι κανενός τα δικαιώματα δεν αμφισβητούμε, αλλά και σε κανέναν δεν εκχωρούμε τα δικά μας.
Ναι. Η πολιτική είναι η επιστήμη του εφικτού. Όχι για να οδηγεί όμως σε μοιρολατρικό δήθεν ρεαλισμό, αλλά για συνετή, αγωνιστική, διεκδικητική πορεία.
Με βάση ισοζύγια δυνάμεων δεν θα διαγράψουμε πατρογονικές εστίες και τα κατοχυρωμένα ανθρώπινα δικαιώματα και βασικές ελευθερίες.
Θέλουμε φιλία με όλους. Όμως δηλώνουμε κατ’ επανάληψη ότι μονόπλευρη φιλία ισοδυναμεί με δουλεία.
Η συμπόρευση όμορων δυνάμεων ανατρέπει μηχανιστικά ισοζύγια.
Και αυτή τη συμπόρευση χρειάζονται σήμερα οι χώρες της Νότιας Ευρώπης.
(Το άρθρο αποτελεί την ομιλία του στη συζήτηση με θέμα Συντονισμός του Ευρωπαϊκού Νότου που διοργανώθηκε στη διάρκεια του Resistance Festival στην Αθήνα)