Γράφει η Χάνα Άρεντ *
[…] Παρά τη θρυλούμενη δυσφορία των καλλιτεχνών και των διανοουμένων -η οποία οφείλεται, ίσως εν μέρει, στην αδυναμία τους να διεισδύσουν στη θορυβώδη ασημαντότητα της μαζικής διασκέδασης- και σε αντίθεση με κάθε πολιτικό συμφέρον, είναι ακριβώς οι τέχνες και οι επιστήμες εκείνες που παραμένουν σε άνθηση.
Εν πάση περιπτώσει, όσο η βιομηχανία της διασκέδασης παράγει τα δικά της καταναλωτικά αγαθά, δεν μπορούμε να της προσάψουμε το φθαρτό χαρακτήρα των εμπορευμάτων της περισσότερο απ’ ό,τι μπορούμε να μεμθούμε ένα αρτοποιείο, τα προϊόντα του οποίου πρέπει να καταναλωθούν αμέσως μόλις ετοιμαστούν, για να μη χαλάσουν. Χαρακτηριστικό γνώρισμα του καλλιεργημένου Φιλισταίου ήταν, ανέκαθεν, η περιφρόνηση για τις ασχολίες του ελεύθερου χρόνου και για τη διασκέδαση, με τη μία ή την άλλη μορφή, καθώς δεν μπορούσε να αντλήσει καμιά «αξία» απ’ αυτές. Η αλήθεια είναι ότι είμαστε όλοι εγκλωβισμένοι στην ανάγκη που αισθανόμαστε για τις ασχολίες αυτές και για τη διασκέδαση, με τη μια ή την άλλη μορφή, εφόσον είμαστε όλοι υποταγμένοι στο μεγάλο κύκλο της ζωής. Και είναι καθαρή υποκρισία και κοινωνικός σνομπισμός να αρνούμαστε τη δυνατότητα να μας διασκεδάσουν και να μας ευχαριστήσουν εκείνα τα πράγματα, ακριβώς τα ίδια, που συνιστούν τη διασκέδαση και καλύπτουν τον ελεύθερο χρόνο των συνανθρώπων μας.
Όσον αφορά την επιβίωση της κουλτούρας, αυτή απειλείται, σίγουρα, πολύ λιγότερο από εκείνους που γεμίζουν τον κενό χρόνο τους με διασκεδάσεις, παρά από εκείνους που τον γεμίζουν με κάτι τυχαία εκπαιδευτικά ψευτοβοηθήματα, προκειμένου να βελτιώσουν την κοινωνική τους θέση. Και όσον αφορά την καλλιτεχνική παραγωγικότητα, δεν θα πρέπει να είναι δυσκολότερο ν’ αντισταθεί κανείς στους μαζικούς πειρασμούς της μαζικής κουλτούρας ή να αποφύγει να αποπροσανατολιστεί από το θόρυβο και τον τσαρλατανισμό της μαζικής κοινωνίας, απ’ ό,τι να αποφύγει τους περισσότερο επιτηδευμένους πειρασμούς και τους περισσότερο ύπουλους θορύβους των καλλιεργημένων σνομπ της εκλεπτυσμένης κοινωνίας […]
