Για περισσότερα από 40 χρόνια το υλικό της δικογραφίας της δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη σάπιζε στα υπόγεια των δικαστηρίων Θεσσαλονίκης
«Στις 22/5 του 1963 δολοφονείται ο Γρηγόρης Λαμπράκης. Η χώρα θα ζήσει τις λεγόμενες 100 ώρες του Μάη, με τη δολοφονία να αποτελεί την πρόβα τζενεράλε της δικτατορίας που θα ακολουθήσει». Με αυτά τα λόγια θα ανοίξει ο Τριαντάφυλλος Μυταφίδης- γραμματέας της Εταιρία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων(Ε.Δ.Ι.Α.)- τη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε η Ε.Δ.Ι.Α., χθες στη Θεσσαλονίκη. Την τύχη του Λαμπράκη παραλίγο να έχει και ο βουλευτής Καβάλας, Γιώργος Τσαρουχάς που τραυματίζεται από παρακρατικούς τραμπούκους σοβαρά και περνά 29 ημέρες στο νοσοκομείο.
Μέρες Μαΐου και πάλι, στον χώρο που στεγάζεται η Ε.Δ.Ι.Α. φτάνει μια κούτα, σχεδόν κατεστραμμένη από τον χρόνο και με ανώνυμο τον αποστολέα. Το κιβώτιο περιέχει σπάνια ντοκουμέντα της δικογραφίας της υπόθεσης Λαμπράκη και τα ρούχα των Λαμπράκη και Τσαρουχά.
Ο Τριαντάφυλλος Μυταφίδης δηλώνει στον Δρόμο ότι νιώθει την ανάγκη να εκφράσει «την ευγνωμοσύνη του στους πολίτες που διέσωσαν αυτό το κομμάτι της ιστορίας απ’ τα τρωκτικά, την πολτοποίηση και τη λήθη.
Οι φορείς της πόλης δεν τιμούν τους ανθρώπους στους οποίους χρωστά η χώρα τα δημοκρατικά της δικαιώματα. Η συλλογή τέτοιων ντοκουμέντων είναι μέρος της μάχης που δίνουμε ενάντια στη λήθη, χωρίς την παραμικρή διάθεση να αναμοχλεύσουμε πάθη. Πρόκειται για προσπάθεια ιστορικής αυτογνωσίας».
Η Καίτη Τσαρουχά, κόρη του δολοφονηθέντος από τους βασανιστές της χούντας, βουλευτή της Αριστεράς, εξηγεί ότι πάνω στα ρούχα των δύο αντρών που βρέθηκαν, αποτυπώνεται τι ακριβώς συνέβη εκείνη την ημέρα. Το ματωμένο πουκάμισο του Γρηγόρη Λαμπράκη αποδεικνύει πως χτυπήθηκε, πως σύρθηκε στο δρόμο για αρκετά μέτρα και πως το έκοψαν στο νοσοκομείο για να του παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες. Πλέον, όλα τα «ευρήματα», το σύνολο δηλαδή του υλικού που ήρθε στην επιφάνεια βρίσκεται στα χέρια ειδικών επιστημόνων στο τομέα της συντήρησης.
Από την Ε.Δ.Ι.Α. ήδη έχουν παραγγελθεί αντιόξινα κουτιά για να τοποθετηθούν τα ρούχα, αφού πρώτα απολυμάνθηκαν και βρίσκονται σε επαφή με εξειδικευμένα μουσεία που μπορούν να αναλάβουν τη συντήρηση.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου Μανώλης Λαμψίδης που έδωσε το παρών στη συνέντευξη Τύπου δήλωσε ότι «οι δικογραφίες με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αλλά και όχι μόνο δεν πρέπει να καταστρέφονται με τη διαδικασία της πολτοποίησης, τουλάχιστον πριν ψηφιοποιηθούν. Μεγάλες δίκες έχουν βρεθεί σε δεύτερη μοίρα. Δεν μπορεί να έχει προχωρήσει η αναψηλάφηση της δίκης των έξι και εμείς να μην μπορούμε να προκαλέσουμε την αναψηλάφηση της υπόθεσης Πόλοκ». Είναι χαρακτηριστικό ότι σημαντικά κείμενα δικογραφιών, ακόμη και πολιτικών δικών, πωλούνται πλέον στα παλιατζίδικα της πόλης. Σε πρώτο πλάνο μπαίνει τώρα η διεκδίκηση του πρώην κολαστηρίου της που βρίσκεται στο Γ’ Σώμα Στρατού και η μετατροπή του σε χώρο ιστορικής μνήμης που θα στεγάζει και ένα μουσείο σύγχρονης κοινωνικής ιστορίας.
Σ.Τ.
