Συνέντευξη στον Μάριο Διονέλλη.
«Μέχρι πρότινος υπήρχε μια σχετική αντιστοιχία μεταξύ εκείνων που έρχονταν από την Ελλάδα και αυτών που αποφάσιζαν να επιστρέψουν σε αυτήν. Μάλιστα, κατά τις δεκαετίες του ’90 και του 2000 συνολικά η ελληνική ομογένεια στη Γερμανία παρουσίασε μείωση φτάνοντας στις 380.000 σε σχέση με τις περίπου 600.000 Ελλήνων που ζούσαν κάποτε στη Γερμανία» λέει ο Γιώργος Ρούγας, πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας του Ντίσελντορφ. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στον Δρόμο, και μιλώντας για τους αριθμούς των Ελλήνων που μεταναστεύουν στη Γερμανία, σημειώνει ότι η εικόνα έχει εδώ και δύο χρόνια αντιστραφεί δραματικά. «Σύμφωνα με τις γερμανικές Αρχές φτάνουν πλέον περίπου 35.000 Έλληνες το χρόνο στη Γερμανία, αλλά πρέπει να επισημάνω πως αυτός ο αριθμός αφορά μόνο αυτούς που πηγαίνουν σε κάποια υπηρεσία και καταγράφονται επισήμως. Υπάρχουν και πολλοί ακόμα που δεν εμφανίζονται σε κανένα στατιστικό πίνακα. Ειδικά για το Ντίσελντορφ, ο πληθυσμός των Ελλήνων αυξήθηκε κατά 3.000 άτομα μέσα στα τελευταία δύο χρόνια, φτάνοντας τους 16.000».
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά όσων Ελλήνων έρχονται στη Γερμανία;
Κατά κύριο λόγο είναι νέοι άνθρωποι που επιλέγουν να αναζητήσουν καλύτερη τύχη. Σε ποσοστό 65% είναι νέοι πτυχιούχοι που δεν έχουν εργαστεί ποτέ στην Ελλάδα και προτίμησαν να αναζητήσουν απευθείας την τύχη τους στη Γερμανία. Είναι επιστημονικό προσωπικό που θα μπορούσε να προσφέρει πάρα πολλά στην πατρίδα του αλλά ξέρει πως εκεί θα παλέψει με την ανεργία και στην καλύτερη περίπτωση θα εξασφαλίσει μια δουλειά των 800 ευρώ. Είναι φυσικό να αναζητούν κάτι καλύτερο.
Είναι και κρατική πολιτική της Γερμανίας η προσέλκυση των ανθρώπων αυτών;
Ασφαλώς και είναι. Η Γερμανία στην ουσία εκμεταλλεύεται τις γνώσεις, τις σπουδές και την επιστημονική κατάρτιση των ανθρώπων αυτών. Είναι λυπηρό ίσως για μια οικογένεια στην Ελλάδα να σπουδάζει με κόπους και βάσανα ένα παιδί και μετά η Γερμανία να παίρνει έτοιμο έναν επιστήμονα και να τον βάζει στη δική της παραγωγική μηχανή. Το γερμανικό κράτος επιζητά επιστημονικό προσωπικό και φαίνεται πως το επίπεδο της εκπαίδευσης στην Ελλάδα είναι ακόμα υψηλό παρά τα προβλήματα. Επαγγέλματα όπως γιατροί, νοσηλευτές, πολιτικοί μηχανικοί απορροφώνται σχετικά εύκολα εδώ. Τους πληρώνουν βεβαίως καλά, αλλά τελικά ο ιδρώτας των Ελλήνων γίνεται πλούτος για τις γερμανικές επιχειρήσεις. Ο καπιταλισμός είναι και πάλι αυτός που κερδίζει…
Εκτός από τους νέους, το υπόλοιπο 35% αυτών που έρχονται τι χαρακτηριστικά έχει;
Είναι μεγαλύτερης ηλικίας ελεύθεροι επαγγελματίες, που αναγκάστηκαν να κλείσουν τη δουλειά τους στην Ελλάδα και έρχονται εδώ, συνήθως με τις οικογένειές τους, αφήνοντας πίσω χρέη να τρέχουν και ελπίζοντας σε μια καλύτερη ευκαιρία.
Θα βρουν όλοι το δρόμο τους;
Είναι πια και εδώ δύσκολα τα πράγματα. Και καλό είναι να το ξέρουν αυτό όσοι σκέφτονται να κάνουν το βήμα. Μέχρι πρότινος μπορούσαμε να τους εξυπηρετήσουμε όλους. Μας χτυπούσαν την πόρτα και με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα τους βρίσκαμε μια δουλειά, ένα σπίτι, κάτι για να ξεκινήσουν. Τώρα πια έχουμε αποδεχτεί πως δεν μπορούμε να το κάνουμε για όλους. Έχω δει ανθρώπους να φτάνουν με μια βαλίτσα στο χέρι και να μας παίρνουν τηλέφωνο χωρίς να ξέρουν πού θα πάνε, πού θα μείνουν και τι θα κάνουν εδώ. Πρόσφατα με πήρε η αστυνομία για να προστρέξουμε σε βοήθεια ενός ζευγαριού που βρήκε καταφύγιο μαζί με τα δύο παιδιά τους σε χαρτόκουτα κάτω από μια γέφυρα του Ντίσελντορφ. Χρειάζεται πια προετοιμασία και καλός σχεδιασμός. Είναι ασφαλώς καλύτερα τα πράγματα εδώ σε σχέση με την Ελλάδα, αλλά δεν πρέπει να φανταστεί κανείς πως εδώ είναι ο παράδεισος και αυτομάτως θα πάνε όλα ρόδινα… Εξάλλου, μην ξεχνάτε πως και στη Γερμανία πλέον η ανεργία αυξάνεται, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Υπάρχουν περιπτώσεις που οι Έλληνες πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης;
Ναι υπάρχουν, αλλά τους εκμεταλλεύονται συνήθως οι ίδιοι οι Έλληνες. Και τα κρούσματα είναι αυξανόμενα όσο μεγαλώνει η κρίση στην Ελλάδα. Έχουμε καταγγελίες για «γραφεία εξυπηρετήσεως» που λειτουργούν στην Ελλάδα με υποσχέσεις για δουλειά και διαμονή στις πόλεις της Γερμανίας. Συνήθως όλα ξεκινούν με μια αγγελία στις εφημερίδες που υπόσχεται εργασία σε γερμανική επιχείρηση. Υποτίθεται πως το πρακτορείο κάνει όλους τους διακανονισμούς και έχει βρει δουλειά και σπίτι για τους υποψήφιους υπαλλήλους, κρατών τας προμήθεια που φτάνει και μέχρι τα 500 ή 700 ευρώ. Ωστόσο, όταν φτάνουν οι ενδιαφερόμενοι στη Γερμανία δεν βρίσκουν τίποτα… Επίσης, μας έχουν καταγγελθεί περιπτώσεις που όντως υπάρχει η δουλειά που προσφέρει εδώ κάποιος Έλληνας σε συντοπίτες του, που όμως μετά από ένα μήνα «δοκιμαστικής» εργασίας δεν πληρώθηκαν ποτέ.
Είναι πιο «βολικοί» για ένα κράτος οι ξένοι εργαζόμενοι; Μήπως δεν διεκδικούν τόσα όσο οι ντόπιοι;
Είναι πιο δύσκολο πάντα όταν είσαι ξένος. Ασφαλώς η πρώτη έγνοια κάθε μετανάστη είναι να εξασφαλίσει τα προς το ζην και να στεριώσει σε έναν τόπο. Με αυτή την έννοια μάλλον έρχεται σε δεύτερη μοίρα η κινητοποίησή τους στα συνδικάτα και τα συνδικαλιστικά όργανα των εργαζομένων. Από την πλευρά μας υπάρχει βοήθεια, πάντα τους προτρέπουμε εφόσον βρουν δουλειά να γραφτούν και στα συλλογικά τους όργανα. Στη Γερμανία δεν γίνονται συχνά απεργίες, αλλά όταν γίνονται είναι αποτελεσματικές. Πριν από λίγο καιρό παρέλυσε κυριολεκτικά η χώρα από τις απεργίες στους σιδηροδρόμους. Είναι αλήθεια πως οι μισθοί είναι καθηλωμένοι εδώ και δέκα χρόνια και ήδη υπάρχει μια κοινωνική αντίδραση που εντείνεται.
Συμφέρει πραγματικά η εργασία στη Γερμανία; Το κόστος ζωής δεν είναι εξίσου υψηλό με τους μισθούς;
Είναι πολύ ακριβά τα ενοίκια και τα εισιτήρια στα Μέσα Μεταφοράς. Μπορεί να είναι μεγαλύτεροι οι μισθοί, αλλά ένα σημαντικό τους μέρος εξανεμίζεται σε αυτούς τους δύο τομείς. Παρ’ όλα αυτά, τα προϊόντα είναι μάλλον φθηνότερα από την Ελλάδα. Μια νοικοκυρά που ξοδεύει 50 ευρώ στο σουπερμάρκετ, στη Γερμανία φεύγει με πολύ περισσότερα πράγματα στις τσάντες της απ’ ό,τι στην Ελλάδα…
Τελικά τι θα συμβούλευες όσους σκέφτονται την ιδέα της μετανάστευσης;
Σε ό,τι αφορά τη Γερμανία, να το σκεφτούν και να το οργανώσουν πάρα πολύ καλά, εφόσον είναι αποφασισμένοι. Δεν λειτουργούν πλέον «αυτόματα» τα πράγματα. Θα το ξαναπώ πως μπορεί εδώ να είναι καλύτερα από την Ελλάδα, αναφορικά με τις ευκαιρίες για δουλειά, αλλά σίγουρα δεν είναι παράδεισος. Και πλέον η μεγάλη ζήτηση για δουλειά από Ισπανούς, Ιταλούς, Πολωνούς και άλλες εθνικότητες που μεταναστεύουν εδώ, κάνει τα πράγματα πιο δύσκολα. Χρειάζεται, λοιπόν, προετοιμασία. Η επιλογή πανικού του στυλ «μπήκα σε ένα αεροπλάνο και προσγειώθηκα σε μια γερμανική πόλη», έχει ελάχιστες πιθανότητες να ευδοκιμήσει…
Ποιος είναι ο Γιώργος Ρούγας
Έλληνας μετανάστης ο ίδιος, πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας στο Ντίσελντορφ. Δημοσιογράφος και εκδότης της ομογενειακής εφημερίδας Αλήθεια, η οποία κατά κύριο λόγο ασχολείται με θέματα της ομογένειας αλλά και γενικότερης επικαιρότητας της Γερμανίας. Όπως λέει ο ίδιος, μέσω της εφημερίδας αρκετές φορές βρέθηκε «απέναντι» στις πολιτικές που ακολουθούσαν εκπρόσωποι του ελληνικού προξενείου του Ντίσελντορφ και έφτασε μέχρι και σε δικαστική διαμάχη μαζί τους. Ωστόσο τονίζει πως η σχέση με το προξενείο καθορίζεται κυρίως από τα πρόσωπα και σε γενικές γραμμές είναι υποστηρικτική για τις πρωτοβουλίες και της ανάγκες της ελληνικής ομογένειας, ενώ ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα υπάρχει καλό επίπεδο συνεργασίας.
