«Γιατί δεν κατεβαίνουν οι εργαζόμενοι στις συγκεντρώσεις;». Το ερώτημα αυτό άκουσα συχνά μετά την τελευταία πανεργατική απεργία, και είναι ένας προβληματισμός που υπάρχει σε όλο και περισσότερους συντρόφους. Του Γιώργου Κατερίνη.
Αν αναζητήσουμε την απάντηση στο σήμερα, πιθανόν δεν θα βρούμε λογική εξήγηση. Δείχνουν, πράγματι, δυσανάλογες οι αντιδράσεις των εργαζομένων, αν και η συμμετοχή που σημειώνεται όλο αυτό το διάστημα υπογραμμίζει τη διαθεσιμότητά τους.
Μια εύκολη απάντηση θα ήταν η ιδεολογική προπαγάνδα που προηγήθηκε των μέτρων – το «σπάταλο» κράτος, η μη παραγωγική οικονομία, η χρόνια ευμάρεια που «ήρθε η ώρα να πληρώσουμε», η συνευθύνη όλων στη δημιουργία του χρέους. Αλλά κι εδώ πρέπει να θέσουμε το ερώτημα: Ποια ήταν η αντίδραση, η ιδεολογική και πολιτική επιχειρηματολογία των οργανώσεων – πολιτικών, συνδικαλιστικών, κοινωνικών;
Αλλού, κατά τη γνώμη μου, πρέπει να στραφεί η αναζήτησή μας. Γιατί οι συμπεριφορές των εργαζομένων αναπτύσσονται ως αποτέλεσμα μιας αργής και μακράς διαδικασίας διαπαιδαγώγησης, στο χώρο εργασίας, στον κοινωνικό χώρο, στις κοινωνικές και πολιτικές δραστηριότητες. Η μακρόχρονη ανυπαρξία ή η υποτονική λειτουργία δομών και δράσεων, που θα μπορούσαν να καλλιεργήσουν συνειδήσεις, αξίες, «κεκτημένα» αντίστασης είναι εμφανής.
Είναι πολλά τα ερωτήματα που πρέπει να τεθούν σε όλους εκείνους τους καθ’ όλα αξιόλογους και μαχητικούς συνδικαλιστές, που αντικατέστησαν την ενεργή μαζική συνδικαλιστική δουλειά με καμπάνιες, ημερίδες, μελέτες (αναγκαίες, φυσικά, αλλά ως παράλληλη και ενισχυτική δραστηριότητα). Μιλάμε για τα στελέχη εκείνα της Αριστεράς, που ξέχασαν να μετρούν τους δείκτες ανάπτυξης, όπως μας δίδαξε η πλούσια εμπειρία στη χώρα μας, του συνδικαλιστικού κινήματος: πόσες συμβάσεις πάλεψαν, πόσους εργαζόμενους έγραψαν στα συνδικάτα, πόσες δράσεις οργάνωσαν (και δεν μιλάμε μόνο για απεργίες), πόσα νέα σωματεία έφτιαξαν, σε πόσους χώρους επισφάλειας και ευελιξίας παρέμβηκαν, πόσο κοντά σε προβλήματα εργαζομένων βρέθηκαν. Και, φυσικά, μιλάμε για την έλλειψη συνδικαλιστικής συνείδησης, που ξεκινά πρώτα από το ίδιο το στελεχικό δυναμικό της Αριστεράς – συγκρίνετε τα μαζικά κομματικά μπλοκ στις πορείες (και όχι μόνο τις πρόσφατες) με τη φτωχή παρουσία των εργατικών οργανώσεων. Αυτή η απόσταση που χωρίζει τις νέες γενιές εργαζομένων -αλλά και πολλούς από τους παλαιότερους- από τα συνδικάτα εμποδίζει τη μαζικοποίηση των συγκεντρώσεων. Και δεν αρκεί η διαπίστωση για να μειωθεί. Πόσο παλέψαμε π.χ. όλοι εμείς οι Αριστεροί των διαφόρων συνιστωσών και αποχρώσεων να γίνουν συνελεύσεις και να συζητηθούν τα μέτρα, οι τρόποι αντίδρασης, οι απεργίες; Ας μην κρυβόμαστε πίσω από την παντοδυναμία της ΠΑΣΚΕ ή τη μοναχική πορεία του ΠΑΜΕ. Είναι εμπόδια που υπάρχουν, γιατί δεν έχει αναπτυχθεί εναλλακτική δράση από την υπόλοιπη Αριστερά.
Ας προσπαθήσουμε να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα και ίσως βρούμε την άκρη του νήματος που θα δέσει την αντίδραση του λαού με την οργανωμένη δράση.
