Το τελευταίο χρονικό διάστημα γίναμε μάρτυρες σειράς επιθέσεων από κυβερνητικά χείλη, πολιτικά γραφεία, φίλα προσκείμενα ΜΜΕ (κυβερνητικά και αντιπολιτευτικά) σε μια σειρά καλλιτεχνών. Η αρχή έγινε με την Α. Πρωτοψάλτη, της οποίας η κίνηση να κάνει μια «κινητή συναυλία» αρχικά καπελώθηκε από τον ίδιο τον πρωθυπουργό και στη συνέχεια λοιδορήθηκε από την «προοδευτική παράταξη». Ο Φ. Δεληβοριάς ασκώντας κριτική στην κυβέρνηση για τη μη-στήριξη στους καλλιτέχνες καταγγέλθηκε από τον Α. Γεωργιάδη πως «εκπροσωπεί ένα τυφλό μίσος κατά της κυβερνήσεως». Ο Α. Ιωαννίδης χαρακτηρίστηκε ως «κάποιος μαλάκας» από τον Δήμαρχο Βόλου για τη στήριξή του στον αγώνα που δίνουν οι κάτοικοι στις Σταγιάτες του Πηλίου ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού.
Διαχρονικά το πολιτικό σύστημα, είτε από κυβερνητικές θέσεις ή μέσω μεγάλων «προοδευτικών» οργανισμών προσπαθούσε να ελέγξει και να χρησιμοποιήσει τον καλλιτεχνικό κόσμο και το έργο του. Αυτό κατά περιόδους έγινε με διάφορους τρόπους. Είτε μέσω χρηματοδοτήσεων κάποιων, είτε μέσω αποκλεισμών κάποιων άλλων. Δεν λείπουν όμως και περιπτώσεις καθαρών επιθέσεων όπως αυτές που προαναφέρθηκαν.
Μερικές πολύ ενδιαφέρουσες και ιδιαιτέρως χρήσιμες απόψεις, που ξεπερνούν το απλό δίπολο, συστημικοί-αντισυστημικοί καλλιτέχνες, ή μια παγιωμένη λογική προόδου-συντήρησης, έχει καταγράψει ο Μάνος Χατζηδάκις στο κείμενο «Η πολιτική στην Τέχνη και η κακή Τέχνη της πολιτικής» (περιοδικό «Τέταρτο», 1985) και στα σχόλια του Τρίτου προγράμματος. Παραθέτουμε ορισμένα αποσπάσματα.
***
Είτε το θέμε είτε, όχι η Τέχνη υπήρξε πάντοτε ένα αποτέλεσμα ευαίσθητων λεπτών διεργασιών μέσα στον χρόνο και όχι εντυπώσεων μιας οποιασδήποτε ιστορικής στιγμής, κι εκπροσωπεί την ευαισθησία μας και όχι τις συνήθειές ή τις καθημερινές μας ανάγκες. Οι συνήθειές μας και οι καθημερινές μας ανάγκες αλλάζουν. Η ευαισθησία μας παραμένει και συνεχίζεται αναλλοίωτη μέσα στους καιρούς. Κι αυτήν καλείται η Τέχνη να εκπροσωπήσει καταγράφοντάς την, σε πείσμα των γεγονότων και των λεγόμενων «ιστορικών στιγμών». Αυτή είναι η μόνη και η αληθινή όψη της Τέχνης σ’ όλους τους καιρούς. […]
Στα βιομηχανικά κατασκευάσματα, σ’ αυτά που επιστρατεύονται για να πραγματοποιήσουν επιρροή, μεταφέρονται ατόφια οι προθέσεις και οι στόχοι των κατασκευαστών που πάντοτε καλύπτονται πίσω από «προοδευτικούς» καλλιτέχνες και καλλιτεχνικές προθέσεις. Λες και η προοδευτικότητα είναι σφραγίδα ή ταυτότητα ενός κόμματος, ενώ ένας άλλος κι άξιος τεχνίτης μπορεί να αποκαλείται αντιδραστικός, μια και δεν έχει την επίσημη ταυτότητα του κόμματος ή ενός πολιτικού οργανισμού. Και ποια η διαφορά αυτής της ταυτότητας μ’ εκείνη την άλλη που σου παρέχουν τα αστυνομικά τμήματα για να πιστοποιηθεί η νομιμότητά σου, κάτω από κριτήρια χυδαίας εθνικοφροσύνης τραμπούκων των συνοικιών και του πεζοδρομίου; […]
Κι ας σταθεί η Τέχνη για την όποια πολιτική σας τοποθέτηση, χωρίς φραγμούς, χωρίς περιορισμούς, χωρίς δισταγμούς. Γιατί η Τέχνη περιέχει τα πολιτικά προβλήματα του καιρού της, ενώ η ασκούμενη πολιτική δεν περιέχει ούτε σταγονίδιο από την υψηλή διαχρονική Τέχνη.
