του Μιχάλη Βέρρου
Αισίως έληξε η δικαστική περιπέτεια των 12 φοιτητών του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, έξι χρόνια μετά τις κινητοποιήσεις ενάντια στον νόμο Διαμαντοπούλου. Όλα ξεκίνησαν όταν οι καθηγητές του Τμήματος αποφάσισαν να στερήσουν την εξεταστική περίοδο από τους φοιτητές, επειδή έκαναν τέσσερεις ημέρες κατάληψη αντιδρώντας στην αιφνιδιαστική κατάθεση του νόμου από την τότε υπουργό Παιδείας. Οι καθηγητές αρνήθηκαν να θέσουν το θέμα προς συζήτηση στα όργανα του Τμήματος. Οι φοιτητές απάντησαν με μαζική –πάνω από 400 άτομα– παράσταση διαμαρτυρίας στη Συνέλευση του Τμήματος, απαιτώντας να γίνει συζήτηση και να αποφασίσει το αρμόδιο όργανο. Αντί για τον διάλογο οι καθηγητές προτίμησαν να καταγγείλουν τους 12 φοιτητές, μέλη του Δ.Σ και της γενικής συνέλευσης Τμήματος στον εισαγγελέα για παράνομη κράτηση και άσκηση βίας.
Κατά τη διάρκεια της δίκης, που έγινε την περασμένη Τρίτη στο Ηράκλειο, έγινε κατανοητό στο δικαστήριο αυτό που είναι γνωστό σε όλη την ακαδημαϊκή κοινότητα του Πανεπιστημίου Κρήτης, ο πολιτικός και εκδικητικός χαρακτήρας της δίωξης. Οι τέσσερεις καθηγητές, μάρτυρες κατηγορίας, έκαναν ξεκάθαρο πως μέλημα τους δεν ήταν η τιμωρία παράνομων πράξεων από τους κατηγορούμενους, αλλά ο παραδειγματισμός των φοιτητών για «να σέβονται τους καθηγητές τους». Το μίσος τους ήταν εμφανές ακόμα και έξι χρόνια μετά τα γεγονότα.
Οι τέσσερεις καθηγητές, μάρτυρες κατηγορίας, έκαναν ξεκάθαρο πως μέλημα τους δεν ήταν η τιμωρία παράνομων πράξεων από τους κατηγορούμενους, αλλά ο παραδειγματισμός των φοιτητών για «να σέβονται τους καθηγητές τους»
Χαρακτηριστικές στιγμές: η επίκληση του «εθιμικού δίκαιου» του Τμήματος Φυσικής να τιμωρεί τους φοιτητές όταν κάνουν κατάληψη (κόντρα στις τότε αποφάσεις της συγκλήτου του Πανεπιστημίου για κανονική διεξαγωγή της εξεταστικής), η έκκληση του καθηγητή του Τμήματος και πρώην κοσμήτορα της Σχολής Θετικών Επιστημών προς το δικαστήριο «να μην κάνει τους φοιτητές ήρωες αθωώνοντας τους», καθώς και ο κομπασμός του ίδιου πως μετά από την δίωξη των 12 δεν έχει γίνει ξανά κατάληψη στο Τμήμα Φυσικής.
Αξίζει να σημειωθεί και η ύπαρξη διαφορετικών προσεγγίσεων από τους συνηγόρους υπεράσπισης. Οι συνήγοροι των φοιτητών που προέρχονταν από τις παρατάξεις της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ προτίμησαν μια προσωπική γραμμή υπεράσπισης, τονίζοντας τον «διπλωματικό» ρόλο κατά την διάρκεια των κινητοποιήσεων καθώς και τις ακαδημαϊκές περγαμηνές των πελατών τους (σε βαθμό που κάποιες στιγμές η διαδικασία έμοιαζε πιο πολύ με επαγγελματική συνέντευξη). Απέσπασαν έτσι ευνοϊκές τοποθετήσεις από τους μάρτυρες κατηγορίας που προσπάθησαν να διαχωρίσουν τους κατηγορούμενους. Το αποτέλεσμα όμως, η αθώωση όλων των κατηγορουμένων, δικαιώνει την υπερασπιστική γραμμή των υπολοίπων φοιτητών που δεν δέχτηκαν να προσωποποιήσουν την υπόθεση, αλλά προσπάθησαν να αποκαλύψουν τον πραγματικό χαρακτήρα της δίωξης.
Μιας δίωξης που πήρε κι αυτή θέση μέσα σε έναν μακρύ κατάλογο: Δίκες των αγωνιστών ενάντια στα διόδια, αυτεπάγγελτες διώξεις σε όσους κινητοποιούνται ενάντια στους πλειστηριασμούς, αστυνομοκρατία σε κάθε κινητοποίηση… Το μήνυμα ότι οι αγώνες και οι διεκδικήσεις, είναι «επικίνδυνα πράγματα» που μπορεί να σε οδηγήσουν και στο εδώλιο, μοιάζει «χρήσιμο εργαλείο» σε κάθε περίπτωση. Πού κείται άραγε το δικαίωμα στον πολιτικό λόγο και αγώνα; Ποιος είναι ο χαρακτήρας της δημοκρατίας σε μια χώρα υπό επιτροπεία και μνημονιακό καθεστώς;