«Η ελευθερία ήταν η ουσία της ύπαρξής του… Η τέχνη, η πολιτική, η ζωή κι η αγάπη ήταν γι’ αυτόν ένα. Ήταν ένας επαναστάτης με αιτία, ένας μαχητής για την πολιτιστική ελευθερία». Με αυτά τα λόγια, μεταξύ άλλων, αποχαιρέτισαν οι οικείοι του, μαζί με τους συνεργάτες του στο Θέατρο της Ελευθερίας, αλλά και ο λαός της Τζενίν, τον Τζουλιάνο Μερ Καμίς, τον αραβοϊσραηλινό σκηνοθέτη και ηθοποιό που δολοφονήθηκε στις 4 Απριλίου έξω από το θέατρο που ο ίδιος είχε ιδρύσει, στον προσφυγικό καταυλισμό της Τζενίν, στη Δυτική Όχθη…
Ποιος ήταν, όμως, αυτός ο «άνθρωπος που πέθανε για το θέατρο», όπως τον χαρακτήρισε η βρετανική Guardian;
Ο Τζουλιάνο Μερ Καμίς ήταν, όπως έλεγε συχνά και ο ίδιος, «100% Παλαιστίνιος και 100% Εβραίος», καθώς γεννήθηκε το 1958 στη Ναζαρέτ από Εβραία μητέρα και Παλαιστίνιο πατέρα, στελέχη και οι δύο του Κ.Κ. Ισραήλ. Έτσι, ήταν αδύνατον γι’ αυτόν να απαρνηθεί οποιαδήποτε από τις δύο του ταυτότητες… Αυτό, όμως, που συναιρούσε και τις δύο του ταυτότητες ήταν η λαχτάρα του για την ελευθερία και ο αγώνας του ενάντια στην αδικία. Υπηρετώντας στον ισραηλινό στρατό στα 20 του χρόνια, αρνήθηκε να βιαιοπραγήσει ενάντια σε έναν γέροντα Παλαιστίνιο, ακριβώς στην Τζενίν, κάτι που του στοίχισε μερικές βδομάδες στη φυλακή και την αποβολή του από το στρατό.
Στράφηκε προς το θέατρο και αργότερα τον κινηματογράφο, όπου πρωτοεμφανίστηκε το 1984, στο θρίλερ του Τζ. Ρόι Χιλ Η μικρή τυμπανίστρια, που αφορούσε την αραβοϊσραηλινή διαμάχη, για να γίνει ένας ταλαντούχος ηθοποιός. Ο Χ. Φράιταγκ, πρόεδρος της Ένωσης Γερμανικών Θεάτρων, δήλωσε πως υπήρξε ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς που γνώρισε. Αργότερα συνεργάστηκε σε πολλές από τις ταινίες του διάσημου Ισραηλινού σκηνοθέτη Άμος Γκιτάι, ενώ το 2003 σκηνοθέτησε την πρώτη δική του ταινία, που είχε τίτλο το όνομα της μητέρας του: Τα παιδιά της Άρνα.
Μέσα στις φλόγες της δεύτερης Ιντιφάντα, ο Τζουλιάνο Μερ Καμίς αποφάσισε να επιστρέψει στα κατεχόμενα, στην Τζενίν, και να προσπαθήσει να εφαρμόσει την ιδέα του για μια «τρίτη Ιντιφάντα» που έπρεπε, όπως έλεγε, να είναι «πολιτιστική: με ποίηση, μουσική, θέατρο, κάμερες και περιοδικά». Έτσι, το 2006 ίδρυσε το Θέατρο της Ελευθερίας, που προσέφερε στους νεαρούς κατοίκους του καταυλισμού παραστάσεις και θεατρικά εργαστήρια ή κινηματογραφικά σεμινάρια αλλά και την πρώτη δραματική σχολή στην Παλαιστίνη.
Η ίδρυση του θεάτρου, στην οποία συμμετείχε και ο πρώην ηγέτης των Μαρτύρων του Αλ-Άκσα στην Τζενίν, Ζαχαρίας Ζουμπέιντι, είχε προκαλέσει πολλές αντιδράσεις, ενώ και τα έργα που ανέβαζε πολλές φορές θεωρούνταν προκλητικά για τα συντηρητικά ήθη (η συνύπαρξη αντρών και γυναικών στη σκηνή, η ερμηνεία του ρόλου του γουρουνιού από την Φάρμα των ζώων κ.λπ.). Η δολοφονία του από ένοπλους μασκοφόρους έξω από την πόρτα του θεάτρου που ο ίδιος ίδρυσε, μια πράξη μίσους, ανεξάρτητα από το ποιοι, Ισραηλινοί ή Παλαιστίνοι, βρίσκονται πίσω από αυτήν, δεν θα σταθεί ικανή να σβήσει το όραμα του Τζουλιάνο. Γιατί άνθρωποι ριζοσπαστικοί σαν κι αυτόν, όπως δήλωσε ο σκηνοθέτης Άμος Γκιτάι, «βάζουν το ίδιο τους το κορμί για να γεφυρώσουν το χάσμα του μίσους»…
Ο Τζουλιάνο Μερ Καμίς ήταν, όπως έλεγε συχνά και ο ίδιος, «100% Παλαιστίνιος και 100% Εβραίος», καθώς γεννήθηκε το 1958 στη Ναζαρέτ από Εβραία μητέρα και Παλαιστίνιο πατέρα, στελέχη και οι δύο του Κ.Κ. Ισραήλ. Έτσι, ήταν αδύνατον γι’ αυτόν να απαρνηθεί οποιαδήποτε από τις δύο του ταυτότητες… Αυτό, όμως, που συναιρούσε και τις δύο του ταυτότητες ήταν η λαχτάρα του για την ελευθερία και ο αγώνας του ενάντια στην αδικία. Υπηρετώντας στον ισραηλινό στρατό στα 20 του χρόνια, αρνήθηκε να βιαιοπραγήσει ενάντια σε έναν γέροντα Παλαιστίνιο, ακριβώς στην Τζενίν, κάτι που του στοίχισε μερικές βδομάδες στη φυλακή και την αποβολή του από το στρατό.
Στράφηκε προς το θέατρο και αργότερα τον κινηματογράφο, όπου πρωτοεμφανίστηκε το 1984, στο θρίλερ του Τζ. Ρόι Χιλ Η μικρή τυμπανίστρια, που αφορούσε την αραβοϊσραηλινή διαμάχη, για να γίνει ένας ταλαντούχος ηθοποιός. Ο Χ. Φράιταγκ, πρόεδρος της Ένωσης Γερμανικών Θεάτρων, δήλωσε πως υπήρξε ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς που γνώρισε. Αργότερα συνεργάστηκε σε πολλές από τις ταινίες του διάσημου Ισραηλινού σκηνοθέτη Άμος Γκιτάι, ενώ το 2003 σκηνοθέτησε την πρώτη δική του ταινία, που είχε τίτλο το όνομα της μητέρας του: Τα παιδιά της Άρνα.
Μέσα στις φλόγες της δεύτερης Ιντιφάντα, ο Τζουλιάνο Μερ Καμίς αποφάσισε να επιστρέψει στα κατεχόμενα, στην Τζενίν, και να προσπαθήσει να εφαρμόσει την ιδέα του για μια «τρίτη Ιντιφάντα» που έπρεπε, όπως έλεγε, να είναι «πολιτιστική: με ποίηση, μουσική, θέατρο, κάμερες και περιοδικά». Έτσι, το 2006 ίδρυσε το Θέατρο της Ελευθερίας, που προσέφερε στους νεαρούς κατοίκους του καταυλισμού παραστάσεις και θεατρικά εργαστήρια ή κινηματογραφικά σεμινάρια αλλά και την πρώτη δραματική σχολή στην Παλαιστίνη.
Η ίδρυση του θεάτρου, στην οποία συμμετείχε και ο πρώην ηγέτης των Μαρτύρων του Αλ-Άκσα στην Τζενίν, Ζαχαρίας Ζουμπέιντι, είχε προκαλέσει πολλές αντιδράσεις, ενώ και τα έργα που ανέβαζε πολλές φορές θεωρούνταν προκλητικά για τα συντηρητικά ήθη (η συνύπαρξη αντρών και γυναικών στη σκηνή, η ερμηνεία του ρόλου του γουρουνιού από την Φάρμα των ζώων κ.λπ.). Η δολοφονία του από ένοπλους μασκοφόρους έξω από την πόρτα του θεάτρου που ο ίδιος ίδρυσε, μια πράξη μίσους, ανεξάρτητα από το ποιοι, Ισραηλινοί ή Παλαιστίνοι, βρίσκονται πίσω από αυτήν, δεν θα σταθεί ικανή να σβήσει το όραμα του Τζουλιάνο. Γιατί άνθρωποι ριζοσπαστικοί σαν κι αυτόν, όπως δήλωσε ο σκηνοθέτης Άμος Γκιτάι, «βάζουν το ίδιο τους το κορμί για να γεφυρώσουν το χάσμα του μίσους»…
Στρ. Αρτ.
Σχόλια
