Εκκένωση των καταλήψεων φιλοξενίας προσφύγων στη Θεσσαλονίκη
Της Έφης Τελλή*
Μεγάλη αστυνομική επιχείρηση πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στις 27/7/17, γύρω στις 5.00π.μ. με σκοπό την εκκένωση των τριών καταλήψεων στέγης και φιλοξενίας προσφύγων. Η αστυνομία, διά της βίας, εισέβαλε στην κατάληψη της Λεωφόρου Νίκης, στο Ορφανοτροφείο και στην κατάληψη της Καρόλου Ντηλ.
Η κατάληψη της Λεωφόρου Νίκης υφίσταται από το 2009, όταν στο συγκεκριμένο κτίριο μπήκαν άστεγοι και άποροι πολίτες. Το κτίριο ανήκει στο ΑΠΘ, αλλά από το 2002 ήταν κενό, καθώς είχε μεγάλο πρόβλημα στατικότητας και δεν μπορούσε -ούτε μπορεί- να χρησιμοποιηθεί για οποιαδήποτε εκπαιδευτική ή άλλη δραστηριότητα, η οποία θα μπορούσε να φιλοξενήσει πολύ κόσμο, καθώς υπάρχει πάντα κίνδυνος κατάρρευσης. Οι άνθρωποι που έμεναν εκεί είχαν στείλει το 2012 επιστολή στις πρυτανικές Αρχές με την οποία δήλωσαν ότι διαμένουν μέσα προσωρινά και ότι θα αποχωρήσουν από το κτίριο, όταν το ΑΠΘ τους δηλώσει πως θέλει να το αξιοποιήσει. Από το 2009 και μέχρι πρότινος το ΑΠΘ δεν είχε κάνει καμία ενέργεια που να δηλώνει τη βούλησή του να τους αποβάλει από το κτίριο. Από τον Φεβρουάριο του 2016, η κατάληψη της Λεωφόρου Νίκης φιλοξένησε, ανά διαστήματα, περίπου 50 πρόσφυγες, κυρίως οικογένειες. Ενώ, λοιπόν, επί 7 χρόνια, με κυβερνήσεις Δεξιάς, δεν εισέβαλαν τα ΜΑΤ στην κατάληψη της Λ. Νίκης, η εισβολή έγινε τώρα επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Το κτίριο του Ορφανοτροφείου ανήκει στη Μητρόπολη και ήταν εγκαταλελειμμένο από το 2000. Κατελήφθη τον Δεκέμβριο 2015 από άτομα τα οποία ήθελαν να το διαμορφώσουν σε χώρο στέγασης προσφύγων, όπως και έπραξαν. Στο κτίριο στεγάστηκαν, ανά διαστήματα, περί τους 400 πρόσφυγες, ειδικά το διάστημα μετά την εκκένωση της Ειδομένης. Εκτός από στέγη, παρέχονταν στους πρόσφυγες τροφή και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Ο χώρος του Ορφανοτροφείου χρησίμευε και ως αποθήκη για τη συγκέντρωση ιατροφαρμακευτικού υλικού. Είχε συγκεντρωθεί μεγάλη ποσότητα φαρμάκων πού, σύμφωνα με τους διαμένοντες εκεί, ήταν αξίας πολλών χιλιάδων ευρώ.
Η κατάληψη Hariye έγινε από αλληλέγγυους από ολόκληρη την Ευρώπη – οι οποίοι όλο το προηγούμενο διάστημα πρόσφεραν εθελοντικά υπηρεσίες στους πρόσφυγες σε διάφορες no border κουζίνες. Κατελήφθη η πολυκατοικία της οδού Καρόλου Ντηλ 3, την 23/7/16, η οποία ήταν κενή τα τελευταία 5 χρόνια, με σκοπό να στεγάσει πρόσφυγες. Ήδη φιλοξενούνταν 17 πρόσφυγες.
Οι τρεις καταλήψεις στέγης εκκενώθηκαν. Το Ορφανοτροφείο κατεδαφίστηκε αμέσως, ενώ οι άνθρωποι που έμεναν σε αυτό έτρεχαν πανικόβλητοι την ώρα της κατεδάφισης για να περισώσουν τα πράγματά τους και το ιατροφαρμακευτικό υλικό. Κατά την ώρα της επιχείρηση βρέθηκαν μέσα στις καταλήψεις πρόσφυγες που διέμεναν εκεί, στους οποίους δεν ασκήθηκε ποινική δίωξη, καθώς η αστυνομία και η κυβέρνηση ήθελαν να συσκοτίσουν το γεγονός ότι επρόκειτο για καταλήψεις φιλοξενίας προσφύγων. Την ώρα της επιχείρησης βρίσκονταν 40 πρόσφυγες στο Ορφανοτροφείο, 19 στην κατάληψη της Λ. Νίκης και άλλοι τόσοι στην κατάληψη της Καρόλου Ντηλ, στους οποίους δεν ασκήθηκε ποινική δίωξη, αλλά οδηγήθηκαν σε camp. Τα τραγελαφικά της Ιστορίας: Κάποιοι από τους πρόσφυγες που διέμεναν στο Ορφανοτροφείο, οδηγήθηκαν σε camp που αρνήθηκε να τους δεχθεί λόγω πληρότητας και οι Αρχές τους άφησαν μέσα στη μέση της νύχτας στον προαύλιο χώρο αυτού όπου έσπευσαν αλληλέγγυοι και τους πήραν με αυτοκίνητα στα σπίτια τους.
Ποινικοποίηση της επιβίωσης και της αλληλεγγύης
Στους συλληφθέντες της κατάληψης της Λεωφόρου Νίκης και του Ορφανοτροφείου απαγγέλθηκε η κατηγορία της κατάληψης δημόσιου κτιρίου από κοινού (νόμος του 1938), ενώ στους συλληφθέντες της κατάληψης της Καρόλου Ντηλ απαγγέλθηκε η κατηγορία της «Διατάραξης οικιακής ειρήνης». Οι 74 συλληφθέντες κρατήθηκαν επί ένα βράδυ, δεν τους επιτρέπονταν να χρησιμοποιήσουν τηλέφωνο και δεν είχαν καμία πρόσβαση σε φαγητό. Οδηγήθηκαν όλοι τους στο αυτόφωρο την 28/7/2016. Η δίκη των καταλήψεων του Ορφανοτροφείου και της Καρόλου Ντηλ αναβλήθηκε για 3 και 5 Αυγούστου αντίστοιχα, ενώ η δική των ατόμων της κατάληψης της Λ. Νίκης πραγματοποιήθηκε και εκδόθηκε απόφαση με την οποία αθωώθηκαν 3 άτομα, ενώ οι υπόλοιποι 6 καταδικάστηκαν σε ποινή φυλάκισης 4 μηνών κατά της οποίας άσκησαν έφεση.
Η διαδικασία ποινικοποίησης της αλληλεγγύης έχει καιρό που ξεκίνησε και τροφοδοτείται ανοιχτά πλέον και από την κυβέρνηση, αρχίζοντας από τη κατασυκοφάντηση των αλληλέγγυων στην Ειδομένη αλλά και αυτών στα νησιά οι οποίοι, επί μήνες, πρόσφεραν εθελοντικά υπηρεσίες σε διάφορες no border κουζίνες. Μόνο όσοι πληρώνονται γι’ αυτό δικαιούνται να είναι αλληλέγγυοι. Έχει έρθει, άλλωστε, προς τούτο πακτωλός χρημάτων μέσω των ΜΚΟ που διαχειρίζονται το Προσφυγικό. Η λυσσαλέα επίθεση που είχε εξαπολυθεί το προηγούμενο διάστημα επίσης, κατά του no border camp, είχε από ότι αποδεικνύεται και αυτήν την στόχευση: Να νομιμοποιήσει το χτύπημα στις καταλήψεις που φιλοξενούσαν πρόσφυγες (μάλλον δεν είναι τυχαίο ότι η αστυνομική επιχείρηση στράφηκε μόνο κατά των καταλήψεων που φιλοξενούσαν πρόσφυγες και όχι κατά άλλων που υπάρχουν στην πόλη). Μία τέτοια αστυνομική επιχείρηση είχε, βεβαίως, το πράσινο φως από τον υπουργό κ. Τόσκα αλλά και από τον πρωθυπουργό. Έγιναν τρεις ταυτόχρονες επιχειρήσεις μέσα στη νύχτα. Η μπουλντόζα που κατεδάφισε το Ορφανοτροφείο ήταν έτοιμη και έκανε την κατεδάφιση εντός λίγων ωρών, μετά την εκκένωση της κατάληψης.
Ο απαράδεκτος λόγος του κ. Τόσκα, ο οποίος μας δίνει μαθήματα πώς θα επιδεικνύουμε την αλληλεγγύη μας στους πρόσφυγες, δεν είναι αποκλειστικά λόγος δικός του. Δυστυχώς, είναι η επίσημη γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ, εδώ και καιρό.
Η τραγική ειρωνεία: Την ημέρα που δικάστηκαν και καταδικάσθηκαν οι άνθρωποι που πρόσφεραν στέγη και ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης στους πρόσφυγες, μια 29χρονη γυναίκα από τη Συρία έχασε τη ζωή της στο camp στη Softex, καθώς δεν της παρασχέθηκε εγκαίρως ιατρικοφαρμακευτική βοήθεια. Όταν έφτασε το ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ, ήταν ήδη νεκρή. Το ΚΕΕΛΠΝΟ ήδη έχει καταγγείλει ότι οι συνθήκες στα camp είναι επικίνδυνες για την υγεία των προσφύγων. Αυτές είναι, όμως, οι δομές στις οποίες φιλοξενούνται «σε ανεκτές συνθήκες γύρω από τη Θεσσαλονίκη» οι πρόσφυγες, σύμφωνα με τον κ. Τόσκα.
Μάλλον ήρθε ο καιρός που ο κ. Δένδιας πρέπει να ζητήσει πλέον «συγγνώμη» από τον ΣΥΡΙΖΑ, για όσα του έχει καταλογίσει κατά καιρούς, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ εφαρμόζει με υπευθυνότητα την πολιτική του.
*Η Έφη Τελλή είναι δικηγόρος
