Αρχική πολιτική Ελληνοτουρκική φιλία α λα Μπλίνκεν

Ελληνοτουρκική φιλία α λα Μπλίνκεν

Αμοιβαίες «φιλοφρονήσεις «και στο βάθος «συνεκμετάλλευση»

Με τους γνωστούς πανηγυρισμούς ο συστημικός πολιτικός κόσμος και τα ΜΜΕ υποδέχθηκαν τα αποτελέσματα μιας «εργώδους προσπάθειας» 20 ημερών μυστικών διαβουλεύσεων μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας. Όπως ανακοινώθηκε στις Βρυξέλλες κατά τη συνάντηση των Δένδια-Τσαβούσογλου, η Άγκυρα θα υποστηρίξει την υποψηφιότητα της Ελλάδας για τη θέση του μη μόνιμου μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την περίοδο 2025-2026 και, σε ανταπόδοση, η Αθήνα θα υποστηρίξει την τουρκική υποψηφιότητα για τη θέση του γενικού γραμματέα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ).

Βέβαια κανένας δεν τόλμησε να αναφέρει ότι η θέση της Ελλάδας στο Σ.Α. του ΟΗΕ θεωρείται από τη δυτική συμμαχία ως σίγουρη, ως επιβράβευση της πλήρους υπαγωγής της χώρας της χώρας στους ΝΑΤΟϊκούς σχεδιασμούς από όλες τις πτέρυγες του επίσημου πολιτικού κόσμου. Αντίθετα η θέση της Τουρκίας στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό θεωρείται επισφαλής καθώς η Άγκυρα είναι παγκοσμίως γνωστή ως χώρα που εφαρμόζει τους διεθνείς κανόνες με αποκλειστικό γνώμονα τα συμφέροντα της. Επιθυμεί όμως με ένταση αυτή τη θέση καθώς ο Οργανισμός αυτός έχει κρίσιμο ρόλο στη ναυσιπλοΐα των στενών των Δαρδανελίων όπου η Τουρκία έχει μεγάλα συμφέροντα.

Κατά συνέπεια η «αμοιβαία στήριξη» είναι αρκετά ετεροβαρής αλλά αυτά μοιάζουν μεμψιμοιρίες μπροστά στη μεγάλη εικόνα που είναι η δήθεν αλλαγή στις σχέσεις των δύο χωρών.

Η διπλωματία των σεισμών…

Είναι πολλοί εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ο καταστροφικός σεισμός των αρχών του Φλεβάρη και η τεράστια κοινωνική αναστάτωση και η οικονομική ζημιά που προκάλεσε υποχρεώνουν την Άγκυρα να τροποποιήσει τους σχεδιασμούς της. Υποστηρίζουν ακόμα με έπαρση ότι το πολιτικό σύστημα της γειτονικής χώρας θα χρειαστεί μεγάλο χρονικό διάστημα να ανακάμψει από τις ζημιές και ότι αυτό το διάστημα είναι ακατάλληλο να προωθήσει την επιθετική- επεκτατική ατζέντα στην περιοχή.

Δεν χωρά αμφιβολία ότι ο καταστροφικός σεισμός του Φλεβάρη επηρεάζει τις εξελίξεις. Το ερώτημα όμως είναι όχι μόνο για πόσο χρονικό διάστημα αλλά και ποιες ακριβώς διεργασίες επηρεάζει. Για παράδειγμα ο σεισμός δεν εμπόδισε την Άγκυρα να συνεχίσει τους βομβαρδισμούς της στη Συρία για αρκετές μέρες μετά το σεισμό εν μέσω γενικού σιωπητηρίου της «διεθνούς κοινότητας». Ακόμα δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει στο ελάχιστο την πολιτική, κυβέρνησης και συνασπισμένης αντιπολίτευσης για την Κύπρο ούτε τις άοκνες προσπάθειες «αναγνώρισης» της κατεχόμενης Κύπρου ως χωριστής κρατικής οντότητας.

Άλλωστε, και εν μέσω πανηγυρισμών για την αμοιβαία στήριξη, ο υπουργός Άμυνας Χ. Ακάρ διαμήνυσε ότι η Τουρκία είναι σταθερά υπέρ μιας διχοτόμησης του Αιγαίου και «δίκαιου διαμοιρασμού του πλούτου του». Από την πλευρά του ο Μ. Τσαβούσογλου από τις Βρυξέλλες, και αφού ολοκληρώθηκαν οι αγκαλιές τον Ν. Δένδια, δήλωσε με αφορμή την προσπάθεια βελτίωσης των σχέσεων της Τουρκίας με το Ισραήλ και την Αίγυπτο ότι η Άγκυρα: «δεν απαιτεί να διακόψουν τις σχέσεις τους με άλλες χώρες.

Όμως, αν υπάρξει οποιαδήποτε συνεργασία, δεν θα επιτρέψουμε να καταπατηθούν τα δικαιώματα της Τουρκίας. Ακόμη κι αν συνεργαστούν μαζί μας, μιλάμε για δίκαιο διαμοιρασμό». Εδώ το σημαντικό δεν είναι η ανοχή της Τουρκίας στις συμφωνίες Ισραήλ και Αιγύπτου με Κύπρο και Ελλάδα αλλά η επιθετική υποσημείωση ότι όποια συνεργασία νοείται υπό τον όρο τις ικανοποίησης των τουρκικών συμφερόντων. Και αυτή η αντίληψη της ‘Άγκυρας ισχύει ανεξάρτητα από σεισμούς και ζημιές.

Οι γεωπολιτικές αναταράξεις που δημιουργεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και η παρέμβαση των ΗΠΑ στην περιοχή διαμορφώνουν νέες και ιδιόμορφες συνθήκες που η τουρκική διπλωματία προσπαθεί να εκμεταλλευτεί στο έπακρο

… και το πλαίσιο Μπλίνκεν

Ανεξάρτητα λοιπόν από το πόσο θα διαρκέσουν οι καθησυχασμοί από τη διπλωματία των σεισμών, οι προηγούμενες αντίστοιχες εμπειρίες δεν είναι καθόλου αισιόδοξες, το σοκ των σεισμών του περασμένου Φλεβάρη δεν είναι, χωρίς αμφιβολία, ικανό να ερμηνεύσει από μόνο του τη συμπεριφορά της Άγκυρας.

Αντίθετα οι γεωπολιτικές αναταράξεις που δημιουργεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και η παρέμβαση των ΗΠΑ στην περιοχή διαμορφώνουν νέες και ιδιόμορφες συνθήκες που η τουρκική διπλωματία προσπαθεί να εκμεταλλευτεί στο έπακρο.

Η ρήξη των σχέσεων Δύσης-Ανατολής και η δίψα της Ευρώπης για ενέργεια έχουν επαναφέρει στο προσκήνιο τον αγωγό East Med και μαζί του τη συζήτηση σχετικά με τις οδεύσεις. Η Τουρκία αντιλαμβάνεται ότι αν θέλει να παραμείνει ως πιθανός κόμβος διαμετακόμισης του ενεργειακού πλούτου της Μεσογείου προς την Ευρώπη είναι υποχρεωμένη να αποδεχθεί τους αμερικάνικους όρους στο ζήτημα αυτό ανεξάρτητα από τις σχέσεις που καλλιεργεί με τη Ρωσία και, μέσω αντιπροσώπων, με τη Κίνα. Υπό αυτά τα δεδομένα πειθαρχεί στο πλαίσιο Μπλίνκεν, όπως τέθηκε κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Αμερικάνου ΥΠΕΞ στην περιοχή. Η αμερικάνικη πολιτική, έναντι της παράλληλης στοχοποίησης Ρωσίας-Κίνας επιθυμεί αδιατάρακτη τη συνοχή της Ν.Α. πτέρυγας του ΝΑΤΟ και «ήρεμα νερά», όχι μόνο στο Αιγαίο αλλά, σε ολόκληρη τη Ν.Α. Μεσόγειο. Παράλληλα σχεδιάζει την αξιοποίηση του ενεργειακού πλούτου της περιοχής υπό αμερικάνικη επικυριαρχία και επίλυση των όποιων διαφορών μεταξύ των χωρών με αμοιβαίες υποχωρήσεις κατά τα πρότυπα της συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου.

Η Ελλάδα έχει περάσει με άριστα τις σχετικές εξετάσεις στις σχετικές συμφωνίες με Ιταλία και Αίγυπτο όπου έχει αποδεχθεί μετά την περιορισμένη επήρειας ακόμα και των μεγάλων νησιών της στο καθορισμό ΑΟΖ.

Η Τουρκία θεωρεί ήδη νομικά κατοχυρωμένη την ισχύ της ελληνικής στάσης και διεκδικεί «κάτι παραπάνω» θεωρώντας δεδομένη την ελληνική υποχωρητικότητα. Υπό αυτά τα δεδομένα δεν έχει κανένα πρόβλημα όχι μόνο να υιοθετήσει το πλαίσιο Μπλίνκεν αλλά να το θεωρήσει θεμέλια λίθο της προσπάθειας να πετύχει τους στρατηγικούς σχεδιασμούς χωρίς να «ανοίξει μύτη». Και δηλώνει αυτή την πρόθεση και τους θέτει τους όρους όχι μόνο απέναντι στην πρόθυμη και δεδομένη Αθήνα αλλά και απέναντι σε πολύ πιο ισχυρούς γεωπολιτικούς παίκτες όπως η Αίγυπτος και το Ισραήλ.

Και όσο αυτά εξελίσσονται στην περιοχή, εδώ στην Αθήνα ετοιμάζονται να παρουσιάσουν το διαμοιρασμό του πλούτου της χώρας και την απώλεια κυριαρχικών δικαιωμάτων ως εθνική επιτυχία.

Σχόλια

Exit mobile version