Ο Μητσοτάκης χτίζει προφίλ νοικοκυροσύνης και πυγμής. Ας ξεχάσουμε γιατί η εγκληματικότητα αυξάνεται, ποιο είναι το μικρό και το μεγάλο ψάρι, από τι κυρίως απειλείται η καθημερινότητά μας. Ακόμα δηλαδή κι αν μείνουμε αποκλειστικά στις εστίες της «απλής» ανομίας, εύκολα παρατηρούμε ότι αυτές δε βρίσκονται ούτε στο πανεπιστήμιο, ούτε στους κατειλημμένους χώρους. Αλλού λοιπόν στοχεύει η κυβέρνηση και γι’ αυτό το στοιχείο του σόου κυριαρχεί. Υπάρχει –και κατασκευάζεται διαρκώς– ένα «ακροατήριο» που είναι σε ένα βαθμό πεισμένο ότι πρέπει να λυθεί κάποιο τέτοιο ζήτημα. Σε αυτό κυρίως επενδύει, από αυτή την ατζέντα ευελπιστεί να κερδίσει ορισμένους πόντους, μέσα μάλιστα από την αντίθεσή του στους προηγούμενους. Τα επιχειρήματα ποικίλουν κάθε φορά και ενίοτε υπαρκτές πλευρές διογκώνονται για στήσουν το θεατράκι. Τώρα είναι «τα παιδιά των εύπορων οικογενειών που κάνουν τις καταλήψεις» λες και η πολιτική της Ν.Δ. φημίζεται για τη στήριξή της στα «παιδιά του λαού». Τώρα ο ΕΚΑΜίτης που ξεσαλώνει έγινε κι αυτός ένας απλός εργαζόμενος των 800 ευρώ. Γιατί όχι να του δικαιολογήσουμε και καμιά παρεκτροπή. Ο διαφορετικός τρόπος που προωθούνται βασικές επιλογές δεν μπορεί όμως να κρύβει την κοινή κατεύθυνση Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ. Δε θα μπορούσε αλλιώς να λειτουργήσει ο διπολισμός. Όταν για παράδειγμα ένα πλέγμα πολιτικών δυσκολεύουν τη στέγαση και ανακατανέμουν τις ιδιοκτησίες, το πράγμα οδηγείται στο δίπολο «καταστολή-αντικαταστολή». Καθόλου αδιάφορο, αφού χτίζει κι αυτό συνειδήσεις και κοινωνικές συνήθειες, αλλά εντελώς αδύναμο να ορίσει τα ανοιχτά και πραγματικά μέτωπα που πρωτίστως ορίζουν τις εξελίξεις.
Απολογητική και κριτική
Κάθε εγχείρημα έχει τη φυσιογνωμία του. Για τις περισσότερες καταλήψεις μάλιστα, εύκολα θα λέγαμε ότι όχι απλά «δεν ενοχλούν» αλλά ότι καλώς υπάρχουν. Μακάρι και ο λόγος τους να ήταν πιο σεμνός. Γιατί είναι κακό να παραμυθιαζόμαστε για το «πόσο επικίνδυνοι είμαστε για την εξουσία», για το με πόση «απελευθέρωση» μπολιάζουμε το κοινωνικό γίγνεσθαι. Υπάρχει δηλαδή ένα ζήτημα αντίληψης. Άλλοτε πιο καλυμμένα, άλλοτε με πολύ θόρυβο και θέαμα, κάποτε με μια αφ’ υψηλού και υποτιμητική ματιά στους κυρ-Παντελήδες. Και αυτό το φόντο δεν είναι λεπτομέρεια μέσα στα πολλά «σωστά» που μπορεί να τίθενται π.χ. για το ζήτημα της στέγασης. Μπορεί το γεγονός του «προσωπικού κόστους» (συλλήψεις κ.λπ.) να προσδίδει -και καλώς- κύρος ή οι τσιμεντόλιθοι και οι μπογιές να αναπαριστούν τον ξεφτιλισμό του κράτους αλλά είναι ένα ζήτημα στο αν και πως αυτά συμπαρασύρουν και συμβάλουν με οποιοδήποτε τρόπο σε ευρύτερες διεργασίες ή παραμένουν στα φαντασιακά κάποιων μικρόκοσμων.
Δεν είναι τα πάντα υπερασπίσιμα με μοναδική αφετηρία τη στοχοποίηση και το χτύπημά τους από το κράτος και τους μηχανισμούς του. Τις αγνότερες των προθέσεων να δεχτούμε, αυτό σε τίποτα δεν διασφαλίζει ότι διάφορες κινήσεις και πρωτοβουλίες δεν θα ρουφηχτούν και δεν θα λειτουργήσουν σε διαφορετικό πλαίσιο και στόχευση από την αρχική τους. Από τη στιγμή που κάτι εισέρχεται στο πολιτικό και δημόσιο πεδίο, υπόκειται και αλληλεπιδρά με τους συσχετισμούς του. Αυτό δε σημαίνει ακινησία εν’ ονόματι ενός δυσμενούς συσχετισμού. Σημαίνει όμως εκτίμηση για το πώς σκέφτεται και πώς λειτουργεί ο «αντίπαλος» –που δεν είναι ένα πράγμα–, αναγνώριση του βαθμού συναίνεσης που απολαμβάνει αλλά και των τρωτών του σημείων.
Για παράδειγμα, ο «ανθρωπισμός» λειτουργεί σήμερα στη χώρα μας ως ένα από τα ιδεολογικά εργαλεία για να γίνουν αποδεκτοί όλοι οι σχεδιασμοί για το μεταναστευτικό. Κακό πράγμα ο ανθρωπισμός; Όχι. Ο «αντιφασισμός» και τα δίπολα που στήθηκαν βοήθησαν στην εξαιρετικά φτωχή και ακίνδυνη εξίσωση «αγώνας, κίνημα, ριζοσπαστισμός ίσον αντιφασισμός» αλλά συχνά και σε μια εύκολη και «τραβηγμένη από τα μαλλιά» κοινωνική πόλωση. Κακό πράγμα ο αντιφασισμός. Όχι. Ο «εθελοντισμός» και η «ενασχόληση με το συγκεκριμένο» μπορεί να προσέφερε λύσεις και να έχτισε συλλογικότητες, την ίδια στιγμή όμως μετατόπισε και μάλλον έφθειρε το πεδίο της πολιτικής διάστασης των ζητημάτων. Ακόμα και η υπερπροβολή του τρισκατάρατου Κούλη και η καταγραφή του κυβερνητικού έργου της Ν.Δ. ως το απόλυτο σκότος, στοχεύει στο να παρουσιάζεται ως φως η… «μεγάλη οικογένεια του κινήματος, της αριστεράς, της αντίστασης κ.ο.κ.» πάντα υπό τις φτερούγες του ΣΥΡΙΖΑ. Όλα αυτά βέβαια δεν σημαίνουν θαυματουργές ιδιότητες στην πολιτική, πόσο μάλλον όταν αυτή περιορίζεται σε έναν ξερό λόγο. Οι αιτίες για το τι κυριαρχεί είναι εξίσου βαθιές και δομικές, περιστασιακές και υπό διαμόρφωση. Υπάρχουν βέβαια και αυτοί που αναμένουν με μακαριότητα τις συνθήκες που ποτέ… δεν είναι ώριμες.