Έφυγε πλήρης ημερών, στα 101 χρόνια, ο Βάσος Λυσσαρίδης, ηγετική μορφή του κυπριακού αντιαποικιακού και αντικατοχικού κινήματος. Ο Βάσος Λυσσαρίδης άνηκε στο σπάνιο είδος ανθρώπων που έχουν γνωρίσει καταστροφές και μεγάλες εξάρσεις του ελληνισμού και που ο λόγος του μέχρι το τέλος της ζωής του εξακολουθούσε να διαθέτει αστείρευτη φρεσκάδα, συμπυκνωμένη πείρα αλλά και σοφία.
«Ζωή χωρίς Ελευθερία και Αξιοπρέπεια δεν έχει νόημα» έλεγε, και με οδηγό αυτή τη φράση έζησε όλη του τη ζωή. Είχαμε την τιμή και τη χαρά να τον φιλοξενήσουμε στο Resistance Festival το 2013. Είχε συμπληρώσει τότε τα 92 του χρόνια, αλλά ξεχείλιζε από ζωντάνια και αποφασιστικότητα.
Μεγάλη η απώλειά του για την Κύπρο και την Ελλάδα ειδικά σε αυτές τις δύσκολες στιγμές που απειλείται ο ελληνισμός με χάσιμο εδαφών, χάσιμο κυριαρχίας, εθνικό διαμελισμό.
Ένα γεγονός που ο Βάσος Λυσσαρίδης το έβλεπε καθαρά, προειδοποιούσε και καλούσε σε αγώνα. Κάτι που φαίνεται καθαρά στο μήνυμα που είχε στείλει στο συνέδριο της ΕΔΕΚ, ο ιδρυτής της, όπου τόνιζε: «Σήμερα επιβάλλεται μια νέα πανεθνική στρατηγική, γιατί ο τουρκικός επεκτατισμός απειλεί τον ελληνισμό στο σύνολό του. Απειλεί με διχοτόμηση και συγκυριαρχία το Αιγαίο, με Κυπροποίηση τη Θράκη, με Ιμβροποίηση την Κύπρο. (…) Εμείς κανενός τα νόμιμα δικαιώματα δεν αμφισβητούμε, αλλά και σε κανέναν δεν εκχωρούμε τα δικά μας. Ζωή χωρίς Ελευθερία και Αξιοπρέπεια δεν έχει νόημα. Κι αν είναι να πεθάνει κανείς για αξιοπρέπεια και λευτεριά, αξίζει να έχει χίλιες ζωές. Δεν θα αυτοκτονήσουμε για να μη μας δολοφονήσουν. Θα αγωνιστούμε με πάθος και σωφροσύνη για λεύτερη πατρίδα.»
Ελαφρύ το χώμα που θα τον σκεπάσει…
* Στην ιστοσελίδα του Δρόμου μπορείτε να βρείτε δύο συνεντεύξεις του Βάσου Λυσσαρίδη που είχε παραχωρήσει στην εφημερίδα μας το 2013 και το 2014.
Η ποίηση
Η ποιητική παραγωγή του Βάσου Λυσσαρίδη αριθμεί περίπου χίλια ποιήματα. Έγραφε από την ηλικία των δεκαεπτά χρόνων. Το μεγαλύτερο μέρος των ποιημάτων αυτών παραμένει ανέκδοτο. Δημοσιεύουμε ένα από αυτά:
Κι αν το ΠΙΚΡΟΠΡΟΔΟΜΕΝΟ
το βορινό το άψυχο κύμα
μολύνει του Κανάρη στη Λάπηθο τ’ αχνάρια
Κι αν στο αρχαίο θέατρο στους Σόλους
φιμώθηκε η αρχαία λαλιά
Κι αν της Σαλαμίνας τα πληγωμένα
αγάλματα αλυσοδένουν αλλόφωνες ορδές
Κι αν των Αχαιών οι ρίζες
στο Ριζοκάρπασο ποτίζονται
με πίκρα κι αφιόνι
Και αν ο Κίμωνας νεκρός
Ξεχάστηκε στον αιώνιο ύπνο
Κι αν στη μητρόπολη
Αμέριμνοι αγναντεύουν
τους νέους Πέρσες
να διαφεντεύουν το χτες, το
σήμερα και ν’ απειλούν το αύριο
Ένα σου λέω
Εμείς τα αχνάρια αμόλυντα
θα τα κρατήσουμε.
Στην Έπια θα ξανακούσουμε
τη γνώριμη λαλιά
Στη Σαλαμίνα θα ζωντανέψουμε
τους Ολύμπιους θεούς
Τις ρίζες θα κρατήσουμε
με πείσμα ζωντανές
Τον Κίμωνα απ’ τον ύπνο
εμείς θα τον ξυπνήσουμε
Κι εγώ αφού δεν θα σε
ξαναδώ στην ξεχασμένη
τώρα πια μητρόπολη
Το μήνυμα θα ’ρθω να μεταφέρω
Πώς το αιώνιο παραμένει αιώνιο
Και το αιώνιο θα είναι
Ελληνικό.
