Τα αποτελέσματα των εκλογών της περασμένης Κυριακής στη Σουηδία προκάλεσαν περισσότερους προβλήματα από όσα έλυσαν. Καταρχήν, σχεδόν όλα τα κόμματα είναι δυσαρεστημένα: πρώτοι-πρώτοι οι κυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες, που βρίσκονται σε σταθερή πτωτική πορεία εδώ και καιρό, φέτος όμως «πέτυχαν» το χαμηλότερο ποσοστό των τελευταίων… 110 χρόνων. Δυσαρεστημένοι είναι βέβαια και οι Μετριοπαθείς, το κύριο κόμμα της κεντροδεξιάς αντιπολίτευσης, που επίσης υπέστησαν σημαντικές απώλειες. Κατά μία έννοια, ούτε οι ακροδεξιοί «Σουηδοί Δημοκράτες» είναι ευχαριστημένοι, παρά τη νέα και σημαντική άνοδό τους: έλπιζαν να προσεγγίσουν το 20% και οπωσδήποτε να αναδειχτούν αξιωματική αντιπολίτευση. Το ίδιο νιώθουν και οι υποστηρικτές του Αριστερού Κόμματος, που ναι μεν σημείωσε άνοδο, αλλά δεν προσέγγισε το 10% που έλπιζαν. Τέλος, στους καθαρά χαμένους καταγράφονται οι Πράσινοι, που πλήρωσαν ακριβά τη συγκυβέρνησή τους με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα…
Η επόμενη μέρα είναι αβέβαιη: το «προοδευτικό μπλοκ» έρχεται μεν πρώτο με 144 έδρες (έναντι 142 της κεντροδεξιάς Συμμαχίας), αλλά έχοντας απωλέσει 15 έδρες σε σχέση με το 2014. Έτσι καθίσταται αμφίβολη η επανάληψη του προηγούμενου σεναρίου, όταν Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινοι σχημάτισαν κυβέρνηση μειοψηφίας, με την Αριστερά και άλλα μικρότερα κόμματα να της παρέχουν στήριξη σε κρίσιμες ψηφοφορίες. Η αιτία αυτής της μέχρι στιγμής «κριτικής υποστήριξης» ήταν ο αιφνιδιασμός της απερχόμενης βουλής από την Ακροδεξιά, όταν οι βουλευτές της ψήφισαν για πρώτη φορά μαζί με την κεντροδεξιά αντιπολίτευση, προκαλώντας πολιτική κρίση και τον κίνδυνο πρόωρων εκλογών. Τότε όλα τα υπόλοιπα κόμματα συμφώνησαν ότι, για να απομονωθούν οι ακροδεξιοί, θα παρέχεται ανοχή σε όποιον πρωθυπουργό συγκεντρώνει έστω και σχετική πλειοψηφία, και η αντιπολίτευση θα απέχει από την ψηφοφορία για τον προϋπολογισμό…
Η μεγαλύτερη απειλή
Αυτή η συμφωνία εκλήφθηκε όμως από πολλούς Σουηδούς ως ιδιοτελής συμπαιγνία των παραδοσιακών κομμάτων και παραβίαση των κανόνων του κοινοβουλευτικού παιχνιδιού. Γεγονός που, σε συνδυασμό με την ανάδειξη του μεταναστευτικού ως κεντρικού προβλήματος (παρόλο που η Σουηδία δεν είναι χώρα «πρώτης γραμμής» όσον αφορά τα προσφυγικά και μεταναστευτικά ρεύματα), έδωσε σημαντική ώθηση στην Ακροδεξιά. Σημαντική, αλλά όχι αρκετή, όπως τελικά αποδείχθηκε: παρά την αύξησή τους κατά σχεδόν 5% και τους 14 επιπλέον βουλευτές, οι «Σουηδοί Δημοκράτες» παραμένουν τρίτη δύναμη. Έτσι, πρέπει να σχετικοποιηθούν οι εκφοβιστικοί τίτλοι των ΜΜΕ για «εκτίναξη των Σουηδών Δημοκρατών», που λειτουργούν ως μπαμπούλας ώστε να καλυφθούν οι πολιτικές των υπόλοιπων συστημικών κομμάτων. Είναι ακριβώς αυτές οι πολιτικές, εξάλλου, που όχι μόνο πριμοδοτούν την Ακροδεξιά, αλλά ταυτόχρονα αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για τη δημοκρατία, την εθνική και λαϊκή κυριαρχία και τις κοινωνικές κατακτήσεις – όχι μόνο στη Σουηδία, μα σε ολόκληρη τη Γηραιά Ήπειρο.
Οι εκφοβιστικοί τίτλοι των ΜΜΕ για «εκτίναξη της Ακροδεξιάς» λειτουργούν ως μπαμπούλας ώστε να καλυφθούν οι πολιτικές των υπόλοιπων συστημικών κομμάτων – οι οποίες αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για τη δημοκρατία, την εθνική και λαϊκή κυριαρχία και τις κοινωνικές κατακτήσεις
Τώρα το κεντρικό ερώτημα είναι εάν θα εξακολουθήσει να ισχύει η προηγούμενη συμφωνία, καθώς υπάρχει κι ένα τμήμα της Κεντροδεξιάς που φλερτάρει με την ιδέα να διαρρήξει το «δημοκρατικό τόξο» και να κυβερνήσει με τη σιωπηρή ανοχή της Ακροδεξιάς. Άσχετα πάντως από το πώς θα εξελιχθούν οι όποιες διαπραγματεύσεις, το δυσκοίλιο εκλογικό αποτέλεσμα εγγράφεται στο γενικότερο ευρωπαϊκό κλίμα, με πτώση (αλλά όχι κατάρρευση) των παραδοσιακών «μεγάλων» κομμάτων και ενίσχυση (αλλά όχι τέτοια που να ανατρέπει το πολιτικό σκηνικό) της Ακροδεξιάς. Όσο για την Αριστερά, δεν κατάφερε να καρπωθεί το μεγαλύτερο μέρος όσων εγκατέλειψαν τα δύο κόμματα της απερχόμενης συγκυβέρνησης, δυσαρεστημένοι από την εφαρμογή «μεταρρυθμίσεων» νεοφιλελεύθερης κοπής. Ακόμη και μετεκλογικά ο πρόεδρος του Αριστερού Κόμματος Γιόνας Χόστετ χαιρέτισε το άθροισμα Σοσιαλδημοκρατών, Αριστεράς και Πράσινων, λέγοντας ότι είναι έτοιμος για συνομιλίες με τις ηγεσίες των άλλων δύο κομμάτων με στόχο «μια Σουηδία για όλους, όχι μόνο τους πλουσιότερους»…
