Δικαίωμα στην παραλία

Οι ελεύθεροι χώροι της Καλαμαριάς στη διάθεση των κατοίκων. Των Κωνσταντίνου Κωνσταντινίδη και Βέρας Αλεξιάδου

Οι ελεύθεροι κοινόχρηστοι χώροι και το πράσινο, εκτός από υγεία προσφέρουν και πολιτισμό, καθώς είναι σημεία συνεύρεσης και ανάπτυξης δραστηριοτήτων. Σε όλες τις πόλεις της Ευρώπης (τις οποίες πολλοί έχουν ως πρότυπο) οι κάτοικοι το αναγνωρίζουν αυτό και προσπαθούν να τους διασφαλίσουν και να τους βελτιώσουν. Η Θεσσαλονίκη είναι απ’ τις πόλεις με τους λιγότερους ελεύθερους χώρους – λιγότερους κι απ’ την Αθήνα. Τα πρώην στρατόπεδα και οι παραλίες είναι ίσως απ’ τις τελευταίες μας ευκαιρίες για να κάνουμε την πόλη μας βιώσιμη. Η Καλαμαριά λόγω θέσης έχει αρκετούς τέτοιους χώρους, που όμως σκόπιμα μένουν παραμελημένοι και αναξιοποίητοι από τη Δημοτική Αρχή, ώστε να απαξιωθούν στα μάτια των κατοίκων. Ο στόχος απλός: η κερδοσκοπία μέσα από τη λεγόμενη «ανάπτυξη», δηλαδή το χτίσιμο πολυκατοικιών, ξενοδοχείων, εμπορικών κέντρων, κλειστών club κ.λπ. Αυτό έλεγε το μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψε ο Δήμος Καλαμαριάς με την ΕΤΑ-ΕΟΤ το 2002 για την παραλία – το οποίο και απέρριψε μετά τον ξεσηκωμό των κατοίκων. Αυτό επιχειρεί και σήμερα, στα πλαίσια του εκβιασμού του Μνημονίου της τρόικας. Η στάση αυτή του δήμου δεν αποτελεί μια «απροσεξία» ή ένα «εκ παραδρομής» λάθος. Πρόκειται για μια κίνηση που εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο και μπορεί να σημαίνει μόνο δύο πράγματα: Είτε την παντελή αδιαφορία και έλλειψη οράματος, είτε πολύ χειρότερα σκέψεις και τάσεις προς το ξεπούλημα και την τσιμεντοποίηση. Στην πραγματικότητα, το όραμα του λαού της Καλαμαριάς για ενιαίο, ελεύθερο και αδόμητο παραθαλάσσιο μέτωπο δεν αποτέλεσε ποτέ όραμα των πρόσφατων διοικήσεων του δήμου.

Το διακύβευμα
Η παραλία της Καλαμαριάς αποτελεί σήμερα ένα από τα πιο ελκυστικά «φιλέτα» της Θεσσαλονίκης. Πολλά και διαφορετικά συμφέροντα (ιδιώτες, Εταιρία Τουριστικών Ακινήτων, πολίτες) συγκρούονται εδώ και δεκαετίες στην περιοχή. Ο δήμος, παρά τις διάφορες διακηρύξεις του για την προστασία των δημόσιων χώρων, εμφανίζεται ανεπαρκής και δεν κινητοποιείται παρά μόνο κάτω από την πίεση του κόσμου. Ακόμη και τότε όμως αδυνατεί να προασπίσει το κοινό συμφέρον. Σήμερα ο κίνδυνος είναι ακόμη μεγαλύτερος: τεράστιες εκτάσεις της παραλίας, που ανήκουν στην ΕΤΑ και την ΚΕΔ, κινδυνεύουν άμεσα λόγω της υπαγωγής των δυο οργανισμών στο λεγόμενο «Ταμείο Αξιοποίησης Δημόσιας Περιουσίας» που θα προωθήσει στα πλαίσια του Μνημονίου το ξεπούλημα της περιουσίας του Δημοσίου.
Στις αρχές του μήνα η διοίκηση του δήμου επιχείρησε να περάσει μία ρύθμιση που επέβαλε αλλαγή στις χρήσεις γης της περιοχής – από αμιγή σε γενική κατοικία. Η διατύπωση που χρησιμοποιήθηκε ήταν ιδανική για να δημιουργήσει παραθυράκια για μελλοντική δόμηση.
Μετά από έντονη κινητοποίηση των κατοίκων και δυναμική παρέμβαση στο Δημοτικό Συμβούλιο αναγκάστηκε να αποσύρει τη ρύθμιση και να ξεκαθαρίσει όλα τα «σκοτεινά» σημεία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το νέο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ) προβλέπει μια σειρά ρυθμίσεων για την προστασία από νέα δόμηση, τόσο της παραλιακής ζώνης, όσο και του πρώην στρατοπέδου Κόδρα που βρίσκεται στην περιοχή. Αυτό όμως χωρίς τη βούληση της ίδιας της διοίκησης να κινηθεί προς την ίδια κατεύθυνση δεν είναι αρκετό – χαρακτηριστική η περίπτωση 250 περίπου στρεμμάτων κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων που λόγω της πολιτικής των διοικήσεων είτε έχουν ήδη αποχαρακτηριστεί, είτε κινδυνεύουν με άμεσο αποχαρακτηρισμό!

Τι πρέπει να γίνει
Σε μία περίοδο που η χώρα ολόκληρη ξεπουλιέται και οι ντόπιοι εντολοδόχοι της τρόικας βγάζουν στο σφυρί τη δημόσια περιουσία για χάρη των τοκογλύφων για ένα κομμάτι ψωμί, η απάντηση πρέπει να είναι πιο άμεση και δυναμική από ποτέ. Καμία δόμηση στην παραλία, άμεση κατεδάφιση όλων των αυθαιρέτων και των περιφράξεων, απελευθέρωση της πρόσβασης σε ολόκληρη την περιοχή, να εξασφαλιστούν όλοι οι χώροι πρασίνου, να μην παραχωρηθεί ούτε σπιθαμή γης της παραλίας. Τα διαθέσιμα εργαλεία (τεχνικά, νομικά και θεσμικά) και κυρίως η λαϊκή κινητοποίηση μπορούν να τα εξασφαλίσουν.

Σχόλια