του Νίκου Σταθόπουλου*
«Πλημμύρισαν» λοιπόν οι δρόμοι, από τη γνωστή «λαοθάλασσα» που όταν η κομματική «εκλογική ψύχωση» κορυφώνεται την «ανακαλύπτει» κι όταν η βία της καθημερινότητας βασιλεύει την απομυθοποιεί σιωπηλά όπως αξίζει στους χρεοκοπημένους μύθους. Όταν το σύστημα ξεδιάντροπα τζογάρει με τις επικοινωνιακές τεχνικές και η κοινωνία δεν «τους παίρνει φαλάγγι», τότε υπάρχει βαθύ πρόβλημα αυτογνωσίας, ηθικής και ωριμότητας.
Ο ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ εμπαίζει με τα «φταίει ο σταθμάρχης», «φταίνε όλοι», «δεν ήξερα», «το μαχαίρι στο κόκκαλο». Τώρα ο Τσίπρας «αναλαμβάνω την ευθύνη που μου αναλογεί», βάζοντας ρητά την Αριστερά στο κάδρο με τρόπο όχι απολογητικό αλλά «σταράτο», δηλαδή οι συστημικοί κανόνες είναι κανόνες «μας», το συστημικό πεπρωμένο είναι εντελέχειά «μας». Από τον Παπαχλιμίτζο μέχρι την ΠτΔ και τα «λουλούδια στην πίστα», η «κουλτούρα του λάθους που γεννά πένθος» κυριαρχεί και ένας διάλογος επί των «διαδικαστικών» της υπόθεσης επιβάλλεται… Ακούγονται στεντόρεια «ταξικά ανάθεμα» (σε μια συντεταγμένη «αριστερίστικη» νομιμοφροσύνη…) αλλά η πολιτική ουσία διαιωνίζεται ως «επαναστατικότητα συνθηκολαγνίας», οπότε είτε αυτοδιακωμωδείσαι σε διαρκείς «κωλοτούμπες» είτε απλώς προαυλίζεσαι ενώ στον «κανονικό» χρόνο «αγάπα το κελί σου κ.λπ.». Καμιά «εκπαίδευση» στη ρήξη, κανένα μοντέλο «ανάγνωσης κ πληροφόρησης» που να επεξεργάζεται τα καθέκαστα των δυναμικών ανατροπής, καμιά «παιδεία» ερωτικής ανυπομονησίας για έναν «καλύτερο κόσμο».
Ο εθνικός κοινωνικοπολιτικός σχηματισμός βυθίζεται σε μια πρωτοφανή ανυποληψία, και εξ αυτού (εκτός από τα σχέδια της Πρεσβείας) τείνει προς «συνεργασίες ειδικού σκοπού» με στόχο «βρόμικες δουλειές» κυρίως στο Αιγαίο. Μέσω των Τεμπών, το «βαθύ κράτος» εκβιάζει (αφού η αλαζονεία της «σχετικής αυτονομίας» και οι εσωτερικές έριδες δημιουργούν προβλήματα κ αναστολές) το πολιτικό προσωπικό σε συγκλίσεις. Τα ΜΜΕ οργανώνουν σε θέαμα προπαγάνδας μια κοινή συστημική κατεύθυνση, την αφηρημένα συνθηματολογική αναγωγή στην εφιαλτική ουσία, και την άμεσα διαχειριστική ανακύκλωση της «ψηφιδωτής» επιφανειακότητας. Καμιά κινητοποίηση δεν ξεφεύγει από τον εκλογικό ορίζοντα και καμιά «δριμεία κριτική» δεν αμφισβητεί το «ανώριμο των συνθηκών». Είναι ηλίου φαεινότερον ότι η χάραξη όντως αμφισβητησιακής πολιτικής πρέπει να μπει στην τροχιά του πιο συγκροτημένου αυτοσχεδιασμού, χωρίς «ιερό και όσιο», προκαλώντας εκνευρισμό και ανησυχία στους κρατούντες. Κακά τα ψέματα, όταν ο καπιταλισμός, στην ορισμένη εθνική του εκδοχή, «το τερματίζει» σε αποδόμηση, αρπαγή και βία, κι εσύ απλά κάνεις προσκλητήριο «κουκιών», τότε είσαι (σαν πολιτικό υποκείμενο) αυθεντικός «φιλισταίος» της προσαρμογής.
ΔΙΕΘΝΩΣ ΑΚΟΥΓΟΝΤΑΙ τα πρώτα «σκρακαντούμ» ενός νέου «κύκλου κρίσης» η οποία και το βάθος της αξεπέραστης «ελαττωματικότητας» του (χρηματοπιστωτικού) καπιταλισμού αποκαλύπτει, και το «ουκρανικό ψέμα» της Δύσης τεκμηριώνει δείχνοντας ότι οι ιμπεριαλιστές της Δύσης είναι σε απόγνωση ανημπόριας και προβαίνουν (σαν παρακμασμένος ληστρικός ατλαντισμός) σε κινήσεις «νυν υπέρ πάντων ο αγών»… Γεωπολιτική της ιμπεριαλιστικής βίας, παρατεταμένη κρίση αποδιάρθρωσης των οικονομικών δομών, στο παρά πέντε ενός «τακτικού πυρηνικού πολέμου», εκρηκτική έξαρση των ανισοτήτων, κι εμείς είτε αυτοαποπλανούμαστε στις δικαιωματίστικες ιδεοληψίες είτε ομφαλοσκοπούμε παλεύοντας με τα φαντάσματά μας (τι θα πει ο κόσμος;…).
Χρειαζόμαστε «λαό» με τη δική του ταυτότητα που θα δει στο λόγο μας και σεβασμό και υπέρβαση που αδυνατεί ο ίδιος! Αυτή η «αναζήτηση λαού» μεταφράζεται σε «ξαναδιάβασμα» των αλλοτριώσεων διαμέσου των οποίων διαθλώνται και φαίνονται οι κοινωνικές επιθυμίες κ ανάγκες. Στην Ελλάδα, σε σημαντικό βαθμό, η πολιτική διυπάρχει είτε ως ασκήσεις ελκυστικής υποτέλειας είτε ως «ατζέντα ενστάσεων» σε ένα αποδεκτό συνεχές: Άρα, η «πολιτική της εναντίωσης» πρέπει να σχεδιάζεται σε ένα υψηλό επίπεδο παιδείας και να συνέχεται από μια σύγχρονη «εθνική αντίσταση» και μια συνεκτική διαλεκτική «επιλεκτικών αναμετρήσεων» ( κοινωνικό παρτιζάνικο), με σταθερό υποκείμενο αναφοράς όχι μια προκαθορισμένη «κοινωνική συλλογικότητα» αλλά ρεύματα συνειδήσεων που θα αναγνωρίζονται στους συλλογικούς αγώνες/στόχους.
Είναι ένας σαπισμένος «κοινωνικός οργανισμός» με τσαλαπατημένη την ηθική και τη λογική, μια «μηχανή του κιμά» για τους ανυπεράσπιστους ανθρώπους, ένα άχρηστο και εχθρικό «σύστημα» που αναμειγνύει στο φρικαλέο αίσχος του τα πάντα, από ασυνείδητους βυσματωμένους χαραμοφάηδες όπως ο σταθμάρχης και οι πέριξ αυτού μέχρι τις «κορυφές», και αυτές όχι απλά επώνυμες που πρέπει να δικαστούν και να πεθάνουν στο κελί αλλά θεσμικές και κοινωνικής ένταξης. Την Πέμπτη στις ειδήσεις του OPEN o «πολιτικός αναλυτής» ωρυόταν να «φτάσει το μαχαίρι όσο ψηλά», εκφράζοντας την οριακότητα της κρίσης και τους φόβους για την «μονιμοποίηση» του λαού στο δρόμο..γι’ αυτό «τα δίνουν όλα» για τις εκλογές!
Η ΟΝΤΩΣ ΟΥΣΙΑ περιφρονεί τα εκλογικά κόλπα και τους ιδεολογικούς επιβιωτισμούς και σηματοδοτεί την κρίσιμη ανάγκη να ταχθούμε με τον συνάνθρωπο ενάντια σε κάθε απειλή, προσβολή, ταπείνωση, αδικία: Η ουσία είναι η θεσμοποιημένη βαρβαρότητα και κτηνωδία ενός εδραιωμένου πλαισίου κοινωνικών και πολιτικών σχέσεων, ναι, «είναι ο Καπιταλισμός, ηλίθιε!», σαν ταξική εξειδίκευση της εναντίωσης στην κοινωνία του θανάτου. Δεν πρέπει να είναι οι «πολιτικοί παράγοντες» με κάποια επιρροή αλλά οι «αναλύσεις», και δεν πρέπει να είναι η α και η β «κοινωνική συσσωμάτωση» αλλά τα ζωντανά υποκείμενα με βούληση «ανάστασης». Ο παλιός κόσμος έχει πεθάνει για τα καλά, μαζί με όλα τα τερτίπια, τα συνήθεια, τα σχήματα και τα «σουσούμια» του και δεν γίνεται να «συνομιλούμε» με τα ζόμπι του!
Τα ψέματα ξεφουσκώνουν με αστρονομικές ταχύτητες, αλλά στη διάρκειά τους οι «παράπλευρες απώλειες» είναι όλο και περισσότερες διότι ένα των βασικών ζητούμενων της παρούσας εξουσίας είναι να «ξεφορτωθεί» πλεονάζον ανθρώπινο δυναμικό : πολυεθνικές απολύουν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους, η οριακή φτώχεια στο χείλος του θανάτου αυξάνει εντυπωσιακά, η ανομία των γκέτο εκτινάσσεται σε τρομακτικούς δείκτες, οργανικές και ψυχικές παθήσεις συγκεντρώνουν όλο και περισσότερους «πληθυσμούς», η φύση τραυματίζεται θανάσιμα από μια «παραγωγή» και «κατανάλωση» απίστευτα ασυνείδητης εφαρμογής της «αρχής της ηδονής»: Κι εμείς τι κάνουμε;
Ήδη οι νεκροί των Τεμπών έγιναν «στοιχείο» σε μια σχεδιαζόμενη προεκλογική ρητορική, γι’ αυτό και η οξύτατη επίθεση στον πατέρα που μόνο τα πόδια του Κυριάκου δεν φίλησε για τα «δώρα» που έμπαιναν στο σπίτι του ενώ έβγαινε το φέρετρο της κόρης του: Του επιτέθηκαν να τον λιντσάρουν οι «ευαίσθητοι» και «αξιοπρεπείς» που ταπεινώνονται χρόνια (με ελεημοσύνες, επιδόματα…) κι αυτοί «πέρα βρέχει» (στην ουσία ευχαριστώ λένε σιωπηλά στους κλέφτες τους…) και το γνωστό άσφαιρο, αποτυχημένο και εξευτελιστικό «θα τα πούμε στην κάλπη». Το θέμα δεν είναι να «γίνουμε επαναστάτες» αλλά να επανέλθουμε σε μια στάση ζωής με άξονα την αξιοπρέπεια, πηδάλιο τη λογική, και φίλτρο την ηθική και τη δικαιοσύνη.
Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ καπιταλισμός, με σχετική αυτονομία μέσα στο καθοριστικό πλέγμα εξάρτησης, διατηρεί «εθιμικές ζώνες απόκλισης» που συντηρούν μια ιδιότυπη αντίσταση, και είναι λάθος να γενικεύουμε «αφασίες» που αντανακλούν εν μέρει μια κλασική «αστεακότητα» (ως αστικό συνώνυμο της «προόδου») και εν μέρει μια εύλογη σχέση με τα ερεθίσματα αλλοτρίωσης μέσω της εξαιρετικά διαδεδομένης διαβρωτικής επιρροής του Συστήματος Επικοινωνίας: Υπάρχουν πολύ μεγάλα περιθώρια αντισυσπειρώσεων αρκεί να γίνει βιωματικά κατανοητό ότι «κοινή γλώσσα κ περπατησιά» δε σημαίνει ο άλλος να υιοθετήσει τους δικούς μου κώδικες. Ο μόνος τρόπος να αντιπαλέψεις με πιθανότητες την οργανωμένη μιντιακή / πολιτισμική επιρροή, είναι η απεύθυνση στις ενδότερες ευαισθησίες. Παραπαίουμε ανάμεσα στη «θεσμικότητα», στο «εγώ» και στο «εμείς», ανίκανοι να επιχειρήσουμε πολιτικές συνθέσεις που επενδυμένες από την πολιτισμική συνείδηση και τη «δωρεά ανθρωπισμού» θα εκπληρώνουν τα «αιτήματα έσχατης αγωνίας» ενός σημερινού ανθρώπου που η ίδια η δυναμική του συστήματος αλλά και η ίδια η καθολική τάση του ανθρώπου, τον φέρνουν με τα πόδια σε δύο και τρεις βάρκες!
Όταν ο Μαρξ επιχειρούσε τη δική του «έφοδο στον ουρανό», πρώτα ξεκαθάρισε τα φιλοσοφικά θέματα που δεν άφηναν σε ησυχία τα ανθρώπινα πνεύματα, και μετά ανοίχτηκε στην οικονομία και την πολιτική σαν «εργαλεία» και ταυτόχρονα» παραγωγούς του άμεσου έργου της αντισυσπείρωσης και της ανατροπής… «Να κυβερνήσουν οι φιλόσοφοι» θα ξεσηκωνόταν ο ωραιότερος «φασίστας» όλων των εποχών, και γενικά η όντως σκέψη (και όχι οι παρόντες «καλαμαράδες» των ελλειμματικών αντιγραφικών κοινοτοπιών) που ξέρει ότι «δουλειά» της είναι να ταράζει τα νερά και να ξαναδίνει το φιλί της ζωής σε «ιδεαλισμούς» αλλοτινών ονείρων με δυνατότητες για «γραφή και ανάγνωση» των σύγχρονων καιρών…
Όταν ο Ρήγας Φεραίος έφτιαχνε τον τρομερό του Χάρτη, ενοποιούσε μέσα σε μια «παράσταση» τον εθνικό χωρόχρονο, δίνοντας έτσι την εγκυρότητα της επιστημονικής αλήθειας σε μια «Μεγάλη Ιδέα» (γιατί, «προοδευτικοί» μου, εκεί δεν αποτυπώθηκε ουσιαστικά για πρώτη φορά;…) και ταυτόχρονα δημοσίευε το «παραλήρημα θρησκοληψίας» του «Αγαθάγγελου» απευθυνόμενος στον «απλό λαό» της πρωτογενούς πίστης αλλά και του πρωτογενούς πάθους για ελευθερία. Τι «συντηρητικός» αυτός ο Βελεστινλής!
* Ο Νίκος Σταθόπουλος είναι φιλόλογος και συγγραφέας