Η πολιτική κηδεία της Ρόζας Οικονόμου θα γίνει τη Δευτέρα 27/5, στις 16:00, στο Τρίτο Νεκροταφείο (Νίκαια). Μετά την κηδεία οι συγγενείς, οι σύντροφοι και οι φίλοι της θα μαζευτούν στον ανοιχτό κοινωνικό χώρο Σβούρα, στην Νίκαια, Π. Τσαλδάρη 123 & Καισαρείας, 1ος όροφος, για να μιλήσουν για την Ρόζα.
Αντί για στεφάνι, όσοι θέλουν μπορούν να ενισχύσουν την εφημερίδα Δρόμος της Αριστεράς, στους παρακάτω λογαριασμούς ή περνώντας από τα γραφεία της (Ρεθύμνου 11 και Ιουλιανού, 1ος όροφος, Πεδίο του Άρεως).
* * *
Λογαριασμοί:
Τράπεζα Πειραιώς: 5029046675386
(IBAN: GR51 0172 0290 0050 2904 6675 386, BIC: PIRBGRAA)
Εθνική Τράπεζα: 163/944259-67
(IBAN: GR50 0110 1630 0000 1639 4425 967, BIC: ETHNGRAA)
Alpha Bank: 1400 0210 1109 756
(IBAN: GR05 0140 1400 1400 0210 1109 756)
* * *
Ρόζα Οικονόμου, μια υποδειγματική αγωνίστρια του κομμουνιστικού κινήματος της Ελλάδας
Η Ρόζα Οικονόμου γεννήθηκε το 1925 στα Αθίκια Κορινθίας. Έφυγε πλήρης ημερών και μέχρι τα τελευταία χρόνια της ζωής της, οπότε καταβλήθηκε από την αρρώστια, ήταν ένας ενεργητικός και σκεπτόμενος άνθρωπος. Η Ρόζα πήρε μέρος σε όλους τους αγώνες και τις περιπέτειες που πέρασε ο αριστερός κόσμος και πιο ειδικά οι κομμουνιστές στην Ελλάδα τα χρόνια της δεκαετίας ’40–’50, αλλά και βίωσε όλες τις δυσκολίες και τα τραντάγματα που ακολούθησαν μετά, στα χρόνια της προσαρμογής του κομμουνιστικού κινήματος και των μεγάλων αντιπαραθέσεων που αυτή έφερε στο εσωτερικό του. Η Ρόζα ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της Αναγέννησης, στην οποία προσχώρησε από τη δημιουργία της (1964), και μέσα από τις γραμμές της ΟΜΛΕ αντιπάλεψε τη φασιστική δικτατορία. Μετά τη χούντα εντάχθηκε στο ΚΚΕ (μ-λ), ενώ από τη δεκαετία του ’80 έβαλε πλάτη για να αναπτυχθεί η Α/συνεχεια και μετέπειτα η ΚΟΕ. Έπαιρνε μέρος στις διαδικασίες, στα συνέδρια, στις συνδιασκέψεις, στις εκδηλώσεις, στις σχολές της ΚΟΕ. Ήταν ένα από τα γνωστά πρόσωπα της οργάνωσης, και χρωμάτισε στη διαμόρφωσή της. Παρέμεινε δραστήρια μέχρι και λίγα χρόνια πριν: στην περικύκλωση της Σούδας και σε άλλες αντιιμπεριαλιστικές και αντιπαγκοσμιοποιητικές κινητοποιήσεις, στον ξεσηκωμό του Δεκέμβρη 2008, στις πλατείες και στις μεγάλες λαϊκές διαδηλώσεις της πρώτης μνημονιακής περιόδου, στις απεργιακές συγκεντρώσεις, συμμετείχε παντού και πήγαινε πεισματικά στην πρώτη γραμμή, αψηφώντας τις προσπάθειές μας να την προφυλάξουμε από την καταστολή.
* * *
Αν περιοριστούμε να επισημάνουμε τα πιο σημαντικά στοιχεία που χαρακτήρισαν και σημάδεψαν την Ρόζα, θα πρέπει να μιλήσουμε για τρία ζητήματα. Το πρώτο, που τόνιζε και η ίδια, ήταν η κόντρα με το οικογενειακό περιβάλλον της. Να έρθεις στις αρχές της δεκαετίας του ’40 σε σύγκρουση με το σπίτι σου, με τις αντιλήψεις που υπήρχαν στην Κορινθία, στην επαρχία, εξαιτίας της απόφασης να ενταχθείς στην Αντίσταση, ήταν μια μεγάλη επανάσταση. Γι’ αυτό είχε πάντα μεγάλη ευαισθησία γύρω από το γυναικείο ζήτημα και ήταν πολύ ριζοσπάστρια στα θέματα που αφορούσαν τη γυναικεία απελευθέρωση, την οικογένεια και τα προβλήματα που προέκυπταν από αυτές τις καταστάσεις. Εντάχθηκε στο κίνημα σε μια περίοδο που όλος ο λαός έδινε τον καλύτερο εαυτό του. Μετά την απελευθέρωση, στα χρόνια της μοναρχοφασιστικής τρομοκρατίας, συνελήφθη και πέρασε από το Τρίκερι, τις φυλακές Αβέρωφ και Αλικαρνασσού. Από αυτήν την δύσκολη περίοδο της ζωής της διατήρησε βαθιές φιλίες με συγκρατούμενές της: μέχρι τα γεράματά τους βρισκόντουσαν, ανεξάρτητα από την πορεία που ακολούθησε η κάθε μια μετά.
Ακόμα πρέπει να ειπωθεί ότι η Ρόζα σπούδασε χημικός, σε συνθήκες και εποχές που αυτό δεν ήταν εύκολο για μια γυναίκα. Πολλά από τα χρόνια της ζωής της εργάστηκε σαν χημικός, μάλιστα υπέστη κι ένα σοβαρό ατύχημα στο χώρο της δουλειάς της. Η Ρόζα δηλαδή ήταν και εργαζόμενη, και επιστήμονας, και κομμουνίστρια. Είχε όλα αυτά τα χαρακτηριστικά, όπως και μια ριζοσπαστική θέση όσον αφορά το γυναικείο ζήτημα. Ήταν ανήσυχο μυαλό και διάβαζε. Έψαχνε πράγματα, είχε μεταφράσει βιβλία. Δεν ήταν ποτέ άνθρωπος που θα έμενε στάσιμος, ενδιαφερόταν πολύ και πάντα μελετούσε πολιτικά και επιστημονικά ζητήματα.
Το δεύτερο σημαντικό στοιχείο που τη σφράγισε ήταν ότι ήρθε σε ρήξη με τον ρεβιζιονισμό στην Ελλάδα. Ούτε αυτό ήταν εύκολη υπόθεση. Είχε αναφέρει χαρακτηριστικά σε μια ομιλία της: «Είχαμε συνείδηση των μεγάλων δυσκολιών, και η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν να βρεις το κουράγιο να αντιταχτείς στο κίνημα που προσπαθούσες μέχρι την τελευταία στιγμή να υπερασπιστείς, που στους αγώνες του είχαμε αφιερώσει τα καλύτερά μας χρόνια, που είχαμε σχεδόν όλοι υποστεί πολύχρονες ταλαιπωρίες, φυλακίσεις, εξορίες, βασανιστήρια. Ήταν οδυνηρό να το καταγγείλεις ανοιχτά και δημόσια, να το πολεμήσεις πολιτικά. Αυτό απαιτούσε πολύ κουράγιο. Αλλά δεν είχαμε άλλη επιλογή».
Το τρίτο στοιχείο ήταν ότι στάθηκε στο πλάι του Γιάννη Χοντζέα. Δεν ήταν εύκολη επιλογή, ούτε χωρίς κόστος. Ήταν και μια απόφαση ζωής, που τη σήκωσε αγόγγυστα. Η Ρόζα αφιερώθηκε στον Γιάννη Χοντζέα, που είχε πολλά προβλήματα εξαιτίας όσων είχε υποστεί. Έχοντας αποφασίσει να ταχθεί στο πλάι ενός τέτοιου ανθρώπου, ίσως δεν έκανε όλα όσα θα μπορούσε να κάνει αν είχε ακολουθήσει μια πιο αυτόνομη στάση ζωής. Παρ’ όλα αυτά, δεν ήταν ποτέ «η κυρία του κυρίου». Δεν ήταν σκέτα η γυναίκα του Χοντζέα, ήταν η Ρόζα Οικονόμου. Απλά, πολλές φορές συνειδητά γίνονται επιλογές: κάποιοι άνθρωποι αφιερώνονται για να προχωρήσουν πράγματα που διακρίνουν ότι είναι αναγκαία. Η Ρόζα καταλάβαινε την αξία του Γιάννη Χοντζέα, και γι’ αυτό τον στήριξε σε όλη της τη ζωή.
Χαρακτηριστικά ήταν όσα ακολούθησαν το πραξικόπημα του 1967, οπότε ο Γιάννης και η Ρόζα πέρασαν στην παρανομία. Η Ρόζα έλεγε ότι δεν ήταν εύκολη η προσαρμογή στους συνωμοτικούς κανόνες. Πέρα όμως από τους κινδύνους σύλληψης και τα προβλήματα καθημερινής επιβίωσης, είχαν να αντιμετωπίσουν και την τεράστια απογοήτευση που είχε κυριεύσει πολλούς αγωνιστές, και να ξαναρχίσουν σχεδόν από το μηδέν όλη την πολιτική και οργανωτική δουλειά. Στα δύο χρόνια που έζησαν έτσι, μέχρι τη σύλληψή τους το 1969, έβαλαν τις βάσεις για την παράνομη δουλειά της ΟΜΛΕ και έφτιαξαν μαζί με τους άλλους συντρόφους παράνομο τυπογραφείο, όπου εξέδιδαν το εσωτερικό δελτίο της οργάνωσης και την εφημερίδα Προλεταριακή Σημαία. Κι όλα αυτά σε μια εποχή κοσμογονικών αλλαγών διεθνώς, όταν δεν ήταν εύκολος ο πολιτικός προσανατολισμός.
* * *
Η Ρόζα Οικονόμου, μια ξεχωριστή μορφή του κομμουνιστικού και μαρξιστικού-λενινιστικού κινήματος της Ελλάδας, η μεγαλύτερη από εμάς σε ηλικία, πιο έμπειρη αλλά ταυτόχρονα πάντα νέα και ανήσυχη στο μυαλό, χωρίς τουπέ και με βαθιές πεποιθήσεις, αυστηρή και ταυτόχρονα γλυκομίλητη, χωρίς εκπτώσεις στις αρχές της αλλά και ανοιχτόμυαλη, με κατανόηση και έγνοια ιδίως για τους νέους ανθρώπους, η Ρόζα αγαπήθηκε πολύ από όσους τη γνώρισαν, από όσους την έζησαν και αγωνίστηκαν μαζί της. Μας λείπει ήδη.
25/5/2019
Σύντροφισσες και σύντροφοί της από την ΚΟΕ
