Αρχική συνεντεύξεις πολιτισμός Χλόη Κουτσουμπέλη, ποιήτρια: Η γυμνή μοναξιά του ποιητή Όμικρον

Χλόη Κουτσουμπέλη, ποιήτρια: Η γυμνή μοναξιά του ποιητή Όμικρον

– Ποιες λέξεις προτιμάτε;
– Τις καλά ψημένες. Αλλιώς στέλνω πίσω το πιάτο.
– Είναι απειλή η κοινοτοπία στην ποίηση;
– Όχι μεγαλύτερη απ’ ό,τι η ποίηση για την κοινοτοπία.
– Τι φοβάστε περισσότερο απ’ όλα;
– Το ερωτηματικό.
– Πώς γράφετε;
– Τυφλά. Όπως πετώ τις νύχτες.
– Ετοιμάζετε κάποια καινούργια δουλειά;
– Θα μ’ ενδιέφερε πολύ αυτή του τσαγκάρη ή του θηριοδαμαστή.

Αυτή δεν είναι η συνέντευξη με τη Χλόη Κουτσουμπέλη, αλλά μια φανταστική συνέντευξη με τον ποιητή Όμικρον που περιλαμβάνεται στο βιβλίο της «Η γυμνή μοναξιά του ποιητή Όμικρον» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.

Υπάρχει και μια σειρά άλλων τέτοιων ποιητικών συνεντεύξεων από έναν ζωγράφο, μια ηθοποιό, μια γλύπτρια και με έναν δημοσιογράφο.

Σε αυτό το σημείο του βιβλίου ο ποιητικός λόγος συναντά τη σάτιρα και το χιούμορ. Χαρακτηριστική η απάντηση του δημοσιογράφου που υποτίθεται πως πήρε αυτές τις συνεντεύξεις:

-Μερικοί σας κατηγόρησαν ότι τα πρόσωπα από τα οποία πήρατε συνέντευξη ήταν στην πραγματικότητα ανύπαρκτα.
-Τα πρόσωπα είναι απολύτως υπαρκτά. Αν κάποιος είναι ανύπαρκτος, αυτός φοβάμαι, αγαπητέ μου, ότι είμαι μόνον εγώ.

Πάντως αυτός που σε τραβά από τις πρώτες σελίδες του βιβλίου είναι ο διάλογος της ποιήτριας με πραγματικά και φανταστικά πρόσωπα της λογοτεχνίας μέσα από τα ποιήματά της.

Μερικά τέτοια παραδείγματα είναι «Τα κουλουράκια της Σύλβιας Πλαθ» –ένα πολύ ξεχωριστό ποίημα–, «Η μητέρα-σάβανο του Διονύσιου Σολωμού», «Το αυγό του Κώστα Κρυστάλλη», το εκπληκτικό «Μυστικό γράμμα του Νίκου Καββαδία», «Οι πέντε συμβουλές του Κώστα Καρυωτάκη» κ.ά.

Δεν λείπει και η διαφορετική ανάγνωση παραμυθιών όπως «Ο Τζακ και η φασολιά» και ο «Πήτερ Παν».

Είναι μια συλλογή που αξίζει να διαβαστεί ολοκληρωμένα. Δεν είναι μια απλή παράθεση ποιημάτων. Είναι ένα μαγικό μονοπάτι που αποδεικνύει γιατί αξίζει να διαβάζεται η ποίηση. Με λίγες λέξεις, με τρεις τέσσερις στίχους λέει αυτά που εμείς παλεύουμε να γράψουμε σε σελίδες επί σελίδων για να γίνουν κατανοητά.

«Όχι, δεν φαίνεται στην τρικυμία ο καλός ο καπετάνιος.
Η νηνεμία είναι η δοκιμασία»

«Μη διστάσετε ποτέ να δηλώσετε αυτό που είστε.
Παραδεχτείτε τη φτώχια, την πνευματική σας ένδεια,
τη σύφιλη: ποτέ όμως ότι είστε ποιητής.
Θα υποφέρετε αιώνια»

«Όχι, δεν είναι ο χρόνος ο καλύτερος γιατρός.
Το χώμα είναι.
Γιατί δεν καταβροχθίζει, απορροφά»

Ποιήματα λεπτοδουλεμένα, με ρέουσα γλώσσα, με εικόνες και σκέψεις που ζωντανεύουν και χωρίς επιτήδευση μας οδηγούν σε ποικίλες σκέψεις πάνω στην τέχνη, στη ζωή, στην ποίηση. Όπως γράφει η ίδια: «Άλλωστε κάπως πρέπει να δικαιολογεί την ύπαρξή της και η ποίηση. Η μόνη γη που οι ψυχές συμπίπτουν.» Κι όπως νομίζω είναι φανερό ο καλύτερος τρόπος να μιλάς για ένα τέτοιο βιβλίο είναι μέσα από τους στίχους του, αν και πάντοτε έχει αξία να ακούμε και αυτά που έχει να μοιραστεί ο ίδιος ο δημιουργός.

«Το σίγουρο είναι ότι έχουμε πάρα πολλούς αξιόλογους ποιητές και ποιήτριες και το παρήγορο είναι ότι υπάρχουν πολλοί νέοι ποιητές και πολλές νέες ποιήτριες που παραλαμβάνουν από τους παλιούς τη σκυτάλη»

Επιλέξατε ως πρωταγωνιστές των ποιημάτων σας ποιητές, ήρωες της λογοτεχνίας, φανταστικά πρόσωπα. Πώς γεννήθηκε αυτή η ιδέα;
Όπως όλες οι ποιητικές ιδέες. Αιφνιδιαστικά, αναπάντεχα, εντελώς τυχαία. Έχω την αμυδρή υποψία ότι οι ποιητικές μας συλλογές επιλέγουν αυτές τη θεματολογία τους και έρχονται έτοιμες και συγκροτημένες στο μυαλό μας. Γενικά δεν γράφουμε εμείς τα βιβλία, αυτά πάντα μας γράφουν.

Στέκομαι λίγο παραπάνω στον Κώστα Κρυστάλλη, μάλλον αγνοημένο σήμερα. Θα μπορούσαν, και πώς, να ξαναδιαβαστούν τέτοιοι ποιητές που ίσως θεωρούνται «παρωχημένοι» στις μέρες μας;
Το ποίημα για τον Κώστα Κρυστάλλη συμπεριλήφθηκε στη συλλογή τυχαία, μου είχε ζητηθεί ένα ποίημα που να τον αφορά για ένα αφιέρωμα που έγινε γι’ αυτόν σε ένα λογοτεχνικό περιοδικό, οπότε το είχα έτοιμο και επειδή συμφωνούσε θεματικά με τα υπόλοιπα το συμπεριέλαβα. Νομίζω ότι ναι κάποιοι ποιητές είναι πια παρωχημένοι και ως γλώσσα και ως ύφος γραφής. Πιστεύω επίσης ότι στα επόμενα χρόνια πολύ γρήγορα θα γίνουμε και εμείς παρωχημένοι για τις επόμενες γενιές.

Για ποια πρόσωπα θα θέλατε ακόμη να γράψετε κάποια ποιήματα και γιατί;
Για τη Φρίντα Κάλο, για τον Τσε Γκεβάρα, για τον Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ, για τις αδελφές Μπροντέ, για τη Σαπφώ. Για προσωπικότητες που εγώ βρίσκω γοητευτικές και ενδιαφέρουσες.

Ενίοτε υπάρχει σατιρικό ύφος/χιούμορ στα ποιήματά σας. Είναι ρίσκο για ένα ποιητικό έργο;
Αν είναι ρίσκο, τότε φοβάμαι ότι είμαι πολύ ριψοκίνδυνη, γιατί το θεωρώ ένα απαραίτητο συστατικό και στα πιο πολλά μου ποιήματα έρπει σκοτεινό και υποδόριο. Για μένα το χιούμορ βοηθάει πολύ στην ανατροπή, στο να αποφύγει κανείς το μελό και τους δακρύβρεχτους στίχους, στο να σπάσει τα κοινότοπα καλούπια που μας εγκλωβίζουν.

Γιατί δεν διαβάζεται όσο θα έπρεπε η ποίηση; Πιστεύω πως έχουμε έξοχους σύγχρονους ποιητές. Οπότε…
Πιστεύω ότι δεν θεωρείται καταναλώσιμη και εμπορική. Οι περισσότεροι ποιητές και οι περισσότερες ποιήτριες αναγκάζονται να πληρώσουν για να εκδώσουν τις ποιητικές τους συλλογές. Ποτέ όμως και σε καμία εποχή δεν διαβαζόταν περισσότερο η ποίηση από σήμερα που κυκλοφορεί ελεύθερα στο διαδίκτυο με όσα αρνητικά και αν συνεπάγεται αυτό. Το σίγουρο είναι ότι έχουμε πάρα πολλούς αξιόλογους ποιητές και ποιήτριες και το παρήγορο είναι ότι υπάρχουν πολλοί νέοι ποιητές και πολλές νέες ποιήτριες που παραλαμβάνουν από τους παλιούς τη σκυτάλη.

Σχόλια

Exit mobile version