Κύματα αβεβαιότητας και αστάθειας ταρακουνούν το λεγόμενο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, και η Βρετανία «συνεισφέρει» με το Brexit – το οποίο είχε για λίγο αποσυρθεί από τα πρωτοσέλιδα, καθώς κορυφωνόταν η πολιτική κρίση στην Ιταλία και την Ισπανία. Τώρα όμως η συζήτηση και η αντιπαράθεση για το αν και πώς θα προχωρήσει το διαζύγιο του Λονδίνου από τις Βρυξέλλες εισβάλει εκ νέου δυναμικά στο προσκήνιο. Αυτήν την εβδομάδα η Συντηρητική πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, που διαθέτει οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία χάρη στο συνασπισμό της με τους βορειοϊρλανδούς προτεστάντες του DUP, κατάφερε τελικά να αντιμετωπίσει με επιτυχία αλλεπάλληλες «εξεγέρσεις», ακόμη και δικών της στελεχών. Κοινός στόχος όλων ήταν να παρεμποδίσουν την υλοποίηση της απόφασης του δημοψηφίσματος για έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε.
Την καμπάνια υπονόμευσης καθοδηγούσε η φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία της Βουλής των Λόρδων – που σήμερα έχει 780 μέλη, στη συντριπτική πλειοψηφία τους άντρες. Όλοι είναι διορισμένοι από τη Βασίλισσα κατόπιν εισήγησης του εκάστοτε πρωθυπουργού ή της ίδιας της Βουλής των Λόρδων, πλην 92 που είναι μέλη λόγω… κληρονομικού δικαιώματος. Αυτό το σώμα-απολίθωμα μιας παλιότερης εποχής ανέπεμψε λοιπόν στην (εκλεγμένη) Βουλή των Κοινοτήτων τον νόμο περί Brexit, προσθέτοντας μια σειρά τροπολογιών που ουσιαστικά ξεδόντιαζαν τις προϋποθέσεις εξόδου από την Ε.Ε. Η σημαντικότερη από αυτές αφορούσε την παραμονή της Βρετανίας στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, δηλαδή ουσιαστικά τη συνέχιση της ισχύος των κανόνων της «ενιαίας αγοράς».
Η τροπολογία αυτή απορρίφθηκε από τη Βουλή, με 327 ψήφους κατά και μόλις 126 υπέρ. Η μεγάλη διαφορά οφείλεται στην απόφαση του Εργατικού Κόμματος υπό τον Τζέρεμι Κόρμπιν να απέχει από τη συγκεκριμένη ψηφοφορία. Υπήρξαν όμως αρκετές παράπλευρες απώλειες, αφού σχεδόν το ένα τρίτο των Εργατικών βουλευτών δεν πειθάρχησε, και υπερψήφισε τη φιλοευρωπαϊκή τροπολογία των Λόρδων… Είχε προηγηθεί η παραίτηση 5 μελών της σκιώδους Εργατικής «κυβέρνησης», που επίσης διαφώνησαν ανοιχτά με την πρόταση για αποχή. Την ευκαιρία εκμεταλλεύθηκε ο φανατικός ευρωπαϊστής και «αντιλαϊκιστής» Βινς Κέιμπλ, επικεφαλής των Φιλελεύθερων Δημοκρατών, που για μια ακόμη φορά κατηγόρησε τον Κόρμπιν ως «ακραίο και άχρηστο», αλλά και «συνένοχο της Μέι στην πορεία προς ένα χαοτικό Brexit»…
Μάχες χαρακωμάτων
Πολύ πιο οριακά απορρίφθηκαν και οι υπόλοιπες τροπολογίες των Λόρδων, με σημαντικότερη αυτή για την τελωνειακή ένωση Βρετανίας-Ε.Ε. (325 κατά, 298 υπέρ). Οριακά απορρίφθηκε και η τροπολογία που όριζε ότι, εάν η Βουλή των Κοινοτήτων απορρίψει την τελική συμφωνία Βρετανίας-Ε.Ε. για το Brexit, η ίδια και όχι η κυβέρνηση θα αποφασίσει τι μέλλει γενέσθαι (324 κατά, 298 υπέρ). Αυτήν την τροπολογία υποστήριζαν αρχικά και φιλοευρωπαϊστές «αντάρτες» των Συντηρητικών, οι οποίοι όμως υποχώρησαν μετά τις κατευναστικές υποσχέσεις της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι, ότι θα υπάρξουν «ικανοποιητικές διευκρινίσεις για τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί». Έτσι μπήκε προσωρινά κάτω από το χαλί η διαφωνία εντός και του Συντηρητικού Κόμματος, μια ακόμη χαρακτηριστική στιγμή της οποίας ήταν η παραίτηση του φιλοευρωπαϊστή υπουργού Δικαιοσύνης Φίλιπ Λι…
Το σαμποτάζ στο Brexit δεν σταματά βέβαια εδώ, αφού και το σκοτσέζικο Κοινοβούλιο αρνείται να δώσει τη συγκατάθεσή του. Ως επιχειρήματα προβάλλει, πρώτον, το γεγονός ότι στη Σκοτία (σε αντίθεση με τη Βρετανία και την Ουαλία) η πλειοψηφία τάχθηκε στο δημοψήφισμα υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε. κι ότι, δεύτερον, το Brexit θα σημάνει περιορισμό των σημερινών αρμοδιοτήτων του σκοτσέζικου κοινοβουλίου. Ο Ντέιβιντ Μάντελ, υπουργός αρμόδιος για τη Σκοτία, απάντησε ότι «στόχος της βρετανικής κυβέρνησης είναι όχι μόνο να διατηρήσει αλλά και να επεκτείνει τη δικαιοδοσία του σκοτσέζικου κοινοβουλίου», συμπληρώνοντας ότι «σε εξαιρετικές περιπτώσεις όπως η αποχώρηση της χώρας μας από την Ε.Ε., που αποτελεί καθήκον μας βάσει του δημοψηφίσματος, δεν είναι απαραίτητη η σύμφωνη γνώμη ενός εκ των τοπικών κοινοβουλίων».
Το τελικό αποτέλεσμα αυτών των χαοτικών αντιπαραθέσεων, οι οποίες διαπερνούν όλα τα πολιτικά κόμματα (αντανακλώντας στρεβλά και το βαθύ κοινωνικό αλλά και «εθνικό» χάσμα που αναδείχθηκε στο δημοψήφισμα του 2016), ήταν μια εύθραυστη επικράτηση της γραμμής για συνέχιση της διαδικασίας εξόδου από την Ε.Ε. Σε αναμονή, πάντα, νέων επεισοδίων…