Της Τασίας Σταματοπούλου [email protected]
Το blog της «κυνικής» https://e-cynical.blogspot.com, κάθε άλλο παρά δικαιολογεί τον τίτλο του.
Χρησιμοποιεί, βέβαια, απλόχερα την ειρωνεία για να καυτηριάσει τα κακώς κείμενα, παράλληλα όμως, με την επιστημονική τεκμηρίωση σε βαθμό… κακουργήματος. Δηλαδή σε «ταράζει» στους πίνακες και τα νούμερα, για να αποδείξει τις εκτιμήσεις και τις απόψεις της.
Όλα τα κείμενα, όπως σημειώνει, είναι «χειροποίητα» και στοχεύουν στην κριτική νεοελληνικών νοοτροπιών, της μεταφυσικής σκέψης και του μεταμοντέρνου. Η παρουσίαση των επιστημονικών θεμάτων γίνεται με απλουστευμένο (όχι απλοϊκό) τρόπο.
Τετράδιο Κακόπιστης Κοινωνικής Κριτικής
Με μια θεματολογία που αρχίζει από το νεοφιλελευθερισμό και φτάνει μέχρι τον «Άγιο Τερλέγκα», το blog της «κυνικής» διαβάζεται μετά μανίας, έχει μεγάλη αναγνωσιμότητα και φανατικούς αναγνώστες – σχολιαστές. Γράφει σχεδόν καθημερινά, και προτού στεγνώσει το μελάνι… έρχονται τα πρώτα σχόλια και ακολουθεί διαδικτυακή συζήτηση είτε για την κρίση, είτε για μια επιστημονική (φυσικός γαρ) ανάρτηση. Βlogger από το 2007, έχει καταπιαστεί με εκατοντάδες θέματα, ορισμένοι ενδεικτικοί τίτλοι: «Η ανταρσία των νέων», «Η πρόσληψη της απεργίας» (γενικώς), «Έλλειμμα αξιοπρέπειας τον καιρό των κερδοσκόπων», «Ο Άγιος Τερλέγκας», «Είναι το Δημόσιο τέρας;», «Διαφορά των φύλων στα Μαθηματικά» κ.ά. Παρακάτω δημοσιεύουμε τρία κείμενα που αναδεικνύουν το ύφος και τη γραφή της «κυνικής».
Ο νεοφιλελεύθερος άνθρωπος
Το σημερινό πρότυπο το οποίο προάγεται και διαδίδεται προς κάθε κατεύθυνση, δεν είναι τίποτε άλλο από το πρότυπο του νεοφιλελεύθερου ανθρώπου, με χαρακτηριστικά τα οποία σχεδιάστηκαν να εξυπηρετούν συγκεκριμένες οικονομικές επιλογές και οργανωτικές δομές του ύστερου καπιταλισμού. Ο νέος αυτός άνθρωπος θα πρέπει, πρώτα-πρώτα, να είναι ευέλικτος για να μεταπηδά από το ένα θέμα στο άλλο, από τη μια εργασία στην άλλη και από τη μια πόλη στην άλλη. Η κινητικότητα, δηλαδή, στο χώρο και στη σκέψη αποτελούν μια πρώτιστη αρετή. Έπονται η προσαρμοστικότητα και μάλιστα η ταχύτητα της προσαρμοστικότητας σε νέα περιβάλλοντα, η ικανότητα επανασχεδιασμού της ζωής και η αποστροφή προς κάθε σταθερή βάση, σταθερή σχέση, διότι η σταθερότητα δημιουργεί εξαρτήσεις και οι εξαρτήσεις. Ο νεοφιλελεύθερος άνθρωπος πρέπει να δείχνει δυναμισμό, επιχειρηματικό πνεύμα, να αγαπάει το ρίσκο, να εκτίθεται σε κινδύνους, να έλκεται από το καινούργιο και το καινοτόμο, να αποδεσμεύεται εύκολα από το «παλαιό». Θα πρέπει να είναι ανταγωνιστικός, να αυτοσχεδιάζει, να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, να επιμορφώνεται συνεχώς και να αποκτά καινούργιες δεξιότητες, ώστε να προλαβαίνει να μαθαίνει πιο γρήγορα από τη μηχανή που παραμονεύει στη γωνιά να του πάρει τη θέση και τη δουλειά. Αλλά και να είναι έτοιμος να ανακυκλωθεί, όταν αλλάξουν οι συνθήκες.
Πώς πειστήκαμε ότι οι αξίες αυτές, που γεννήθηκαν από τις ανάγκες του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και των επιχειρήσεων για γρήγορες αποδόσεις, και οι οποίες, με τη σειρά τους, επέδρασαν και στον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων αιχμής και στις απαιτήσεις που ήγειραν προς τους εργαζομένους τους, θα έπρεπε να συγκροτούν και το αξιακό περιεχόμενο του νέου ανθρώπου;
Ο Homo Sovieticus, τελικά, ήταν πολύ αθώος και πιο κοντά στο Homo Sapiens απ’ ό,τι ο Homo Neoliberdal.
«Ο Άγιος Τερλέγκας»
«Κλεισμένη στην καμπίνα με μοναδική παρέα τις τέσσερις καθηγήτριες της Καρυστιάνη, προσπαθούσα κάποιο χειμώνα να σκοτώσω 30 και κάτι ώρες σερί στη θάλασσα. Αφιερωμένο σ’ έναν από τους πολλούς άγιους της μοναξιάς, το βιβλίο, μόλις που είχε πρωτοκυκλοφορήσει. Τέσσερις καθηγήτριες εγκλωβισμένες σ’ ένα νησί, όπου παραμονεύουν η κατάθλιψη και η απογοήτευση, η διάψευση της ελπίδας, η ερημιά, η πλήξη και η τρέλα. Τέσσερις καθηγήτριες που, πότε στο δωμάτιο της μιας, πότε στο δωμάτιο της άλλης, συνοδεύουν τα βράδια το ουίσκι τους με τα κόλλυβα που μαζεύει η θεολόγος από τα μνημόσυνα των παππούδων των μαθητών της, ακούνε Τερλέγκα και ανακυκλώνουν διαψεύσεις, ματαιώσεις, χυλόπιτες και κέρατα δίφορα. Τα ίδια και τα ίδια δηλαδή, ψιλοπλέκοντας καημούς γύρω από το βρόχο τον ίδιο που τις πνίγει. Κλειστοφοβικό το νησί, κλειστοφοβική κι η καμπίνα. Το βιβλίο το γύρισα μπρος πίσω δυο φορές. Κι ακόμα λιμάνι να δέσουμε.»
«Χαμένο Κορμί»
«Τι ονομάζουμε λοιπόν “χαμένο κορμί”; Ας πούμε: Το ρεμάλι, τον αλήτη, τον πλάνητα, τον άσωτο, το χαραμοφάη, τον απόβλητο, τον αντισυμβατικό, τον περιθωριακό, τον ξέμπαρκο, τον τεμπέλη, τον ανοικοκύρευτο, τον ανέστιο, τον τζίτζικα, το χασαπόσκυλο, τον ανεύθυνο, τον ανεπρόκοπο, τον αχαΐρευτο, τον παραστρατημένο, τον πότη, το χαρτοπαίχτη, τον ξενύχτη, τον παθιασμένο. Όχι όμως το φονιά, ούτε τον απατεώνα, ούτε τον παραχαράκτη, ούτε τον τοκογλύφο, ούτε τον κλέφτη. Αυτοί είναι εγκληματίες. Άκαμπτοι, υπολογιστές και ψυχροί. Τα χαμένα κορμιά αν είχαν φτερά θα μπορούσαν να είναι ο αφρός της κοινωνίας, δεν τα κατάφεραν όμως να τιναχτούν ψηλά, κατρακύλησαν κι έμειναν στον πάτο, κατακάθι. Χαμένο κορμί δεν γίνεσαι χωρίς ένα μεγάλο πάθος στη πλάτη σου, χωρίς ένα σημάδι να πυρώνει τα σωθικά σου, ένα κουσούρι που να γίνεται μια ουρανός και πιο συνηθισμένα, τάφος.»
